იეღიშე ჩერენცი (პოეტი): „ჩვენ ფარისევლობა დედის მუცლიდან დაგვყვება“.

ოვანეს თუმანიანი (მწერალი): „ჭეშმარიტი თავისუფლება ადამიანის სულიდან იღებს სათავეს, ჩვენ სომხები კი სულიერად ავადმყოფები ვართ.

გეორგ ასლანი (ისტორიკოსი): სადაც პურო ბლამადაა, სომხები იმ ადგილს თავიანთ სამშობლოდ თვლიან.

ქეროვბ პატკანოვი (ისტორიკოსი): ”სომხებს კაცობრიობის ისტორიაში არასდროს უთამაშიათ რაიმე როლი”.

მანუკ აქანბეკიანი (ენათმეცნიერი, ლიტერატურის მცოდნე): ”ჩვენ არ გვაქვს ზუსტი და მკაფიო ინფორმაცია სომეხი ხალხის ფესვების შესახებ, არ ვიცით, ისინი როდის, სადიდან და რა გზით მოვიდნენ აქ.”

ხაჩატურ აბოვიანი (მწერალი): ”ეს შეჩვენებული თურქული ენა თითქოს ღვთით კურთხეულია... ყველა დღესასწაულსა და ქორწილში, ჩვენ, სომხები, თურქულად ვმღერით. ჩვენი ენის 50 პროცენტი  თურქული სიტყვებისაგან შედგება. აზერბაიჯანული სიტყვები ისე დამკვიდრდა ჩვენს ენაში, რომ გვაქვს სიმღერები, ლექსები და ანდაზები თურქულ და აზერბაიჯანულ ენაზე.

ლევონ დალეგიანი (ისტორიკოსი): ”სომხები უშუალოდ დავალიანებულნი არიან თურქების წინაშე ეროვნული არსებობისთვის. ჩვენ რომ ბიზანტიელებსა თუ სხვა ევროპელებს შორის გვეცხოვრა, სომხური სახელი მხოლოდ ისტორიის წიგნებს შემორჩებოდა.

გაზაროს აღაიანი (პოეტი, პროზაიკოსი): ”ჩვენს   აშუღებს   არაქვთ   ლექსად   ნათქვამი   ეპოსი,   ყველა   ეპოსი   აზერბაიჯანულადაა.აზერბაიჯანული ბაიათების გამოყენების მიზეზი არის ის, რომ ამ ენაზემრავალი ორაზროვანი და მრავალმნიშვნელოვანი სიტყვა არსებობს.სომეხ ხალხს და აშუღებს თურქულ ენაზე საუბარი არ უჭირთ - ეს ენასომხებისათვის მშობლიური ენაა. ამიტომაც ვმღერივართ თურქულად”.

გევორგ ბოსტანიანი (ლიტერატურის მცოდნე): ”ჩვენს აშუღებს არ აქვთ ლექსები და ეპოსები სომხურ ენაზე, ისინი ყველა თურქულ ენაზეა”.

ავეტ ტერტერიანი (მუსიკის მცოდნე): „სომხები კომუნიკაციასა და სასაუბრო ენაში ყოველთვის  აზერბაიჯანულ ანდაზებსა და იგავებს მიმართავენ.”

ედვინ არუსთამიანი (ენათმეცნიერი): ”მრავალ აზერბაიჯანულ ანდაზასა და გამონათქვამს სომხები სომხურად თარგმნის გარეშე იყენებენ. რადგან აზერბაიჯანული სიტყვების ღრმა ფილოსოფიური არსი ფაქტიურად არ ითარგმნება“.

ჯანეტ ნალბანდიანი (ლიტერატურის მცოდნე): ”ყოველთვის მინდოდა მსმენოდა წმინდა სომხური სიტყვა,  სამწუხაროდ აქამდე არ მსმენია”.

პერჩ პროშიანი (ფოლკლორისტი): ”სომეხი კაცები თურქულ ბაიათებს უსმენენ და თურქულად მოთქვამენ, ქალები კი მათ ხმაზე კვნასიან”.

არაკელ ბაბახანიანი (ენათმეცნიერი): ”როცა სომეხი აშუღები ცხოვრებას ასხამენ ხოტბას, აზერბაიჯანულ ენას ანიჭებენ უპირატესობას. რადგან აზერბაიჯანული ენა უფრო მდიდარია, ვიდრე სომხური.

გეგამ თარვერდიანი (ფოლკლორისტი): ”გარკვეული ნაწილი ლექსებისა, რომელებიც სომეხი აშუღებისგან შევაგროვე, სუფთა აზერბაიჯანულ ენაზეა”.

ნიკოლოზ ტიგრანოვი (მუსიკათმცოდნე): ალექსანდრე სპენდიაროვის მუსიკალურ წიგნში უამრავი გამონათქვამი და მუღამია: "მაჰური", "რასტი", "ჩაჰარგაჰი", "შუშტარი", "ქურდ-შაჰნაზი"... ა.სპანდიაროვი ამ წყაროებს თავის ნაწარმოებებში უხვად იყენებს.  სომხების ყურთასმენა სავსეა თარისა და ქამანჩას ხმებით“.

არამ ხაჩატურიანი (კომპოზიტორი): „მე აზერბაიჯანელი აშუღი გახლავართ!“