10 Mayıs – Azerbaycan halkının ulusal lideri Haydar Aliyev’in doğum günüdür.

Ulusal Lider Haydar Aliyev’in Bakü şehri eğitim görevlileriyle görüşmesindeki konuşması.

Azerbaycan halkının zengin edebi mirası vardır. Bu yüzden de edebi mirasımızın bütün gençlere – bu gençler hangi alanda çalışacaklarsa, buna bakmaksızın – ulaştırılması, eğitilmesi çok önemli iştir. Buna çok özen göstermek gerekir.

Akabinde okullarda Azerbaycan dilinin öğretilmesine özen gösterilmelidir. Bildiğimiz gibi, 10-20 yıl önce biz Azerbaycan dili tüm okullarımızda öğretilmesine ve genç kuşağın okullarda ilk adımlarını atarken kendi dilini – yazı dilini, ulusal dilini çok iyi bilsin.  Ben bugün Azerbaycan dilbilimcilerinin, dilbilimi alanında çalışan bilim adamlarının çok büyük çalışmalar yaptığını söylemek istiyorum. Azerbaycan dilinin bugün bu denli zengin, düzgün ve çekici oluşu bizim kültür, bilim adamlarımızın, edebiyatçılarımızın, şairlerimizin ve özellikle dilbilimiyle uğraşan bilim adamlarımızın çalışması sonucudur. Böylesine zengin, böylesine kelime hazinesi olan Azerbaycan dilimiz olduğu için gururluyuz.

Azerbaycan dili kelime hazinesine göre, fikri ifade gücüne göre çok zengindir. Fakat anlamak gerekir ki Azerbaycan dilinin bu zenginliği, bu büyük imkânları okula ilk başlayan her bir genççe benimsenebilsin ve gençlerimiz daha ilkokuldayken kendi dilini – yazı dilini, kültür dilini iyi bellesin, kendi dilinde fikrini ifade edebilsin. Peki, ben neden bu konuya basıyorum? Çünkü başarılarımız yanında, ne yazık ki bu alandan kusurlarımız da çoktur. Çok insan var ki kendi ana dilinde yazı dilin ifadelerini kullanarak güzel konuşma imkânına sahip değiller.

Eğer eskiden bu bir miktar affedilirdiyse – çünkü o dönemde bazı insanlar nedense bir tek bu dili bilmeyi başarı hesap ediyorlardı – fakat şimdi bu kabul edilir durum değildir. Kuşkusuz, her bir Azerbaycanlı, her bir Azerbaycan vatandaşı ana dili yanında, birçok dilleri bilmelidir. Şimdi bu özellikle gereklidir. Daha eskilerde bizim ülkemiz Sovyetler Birliğinin içindeydiyse, onun çerçevesinde yaşıyorsak, dünyadan belirli kadar veya fazla izole idikse, o zaman tüm Sovyetler Birliğinde egemen dil olan dil Rusçaydı ve ülkemizde Azerbaycan ve Rus dilleri de kullanılırdıysa, şimdi biz dünyaya açık, bağımsız devletiz. Bütün alanlarda, bu bağlamda eğitim alanında hem Batı’yla, hem de Doğu ülkeleriyle bağlantılar kurduk. Bu yüzden okullarımızda diğer dillerin öğretilmesine de dikkat edilmesi gerekir.

Eskiden ben diğer ülkelerin lise mezunu gençleriyle karşılaşırken onların 3-4 dil bildiklerine hayran kalırdım. Hem de neden bizim okullarımız böylesine eğitim vermiyor diye düşünürdüm. Fakat bunun belli nedenleri de vardı. O zamanlar sistem farklıydı.

Şimdiyse biz bağımsızız. Bu yüzden de bütün dillerin eğitilmesi gerekir. Özellikle dünyada çok, sık kullanılan dillerin okullarımızda öğrenilmesi önemlidir. Gençlerimizin mezun olduklarında 2-3 dil bilmesi gerekir. Fakat bunun yanında kendi ana dilini bilmek her bir Azerbaycanlının borcudur. Bir daha tekrarlıyorum: biz kendi dilimizle gurur duyabiliriz. Çünkü dilimiz zengin dildir, edebiyatımız zengindir, kültürümüz zengindir ve bunların toplamı da ana dilimizle, Azerbaycan diliyle sıkı bağlıdır. Okullarımızda konuya ciddi dikkat edilmezi gerekir.     

Bakü şehri, 31 Ağustos 1994