“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı
Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”
Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.
Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.
"Aydın yol"
Mənası anlaşılmayan sözlər |
Mənası və yazılışı qüsurlu sözlər | Dialekt və ara sözləri |
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər |
Terminlər |
Süni sözlər və söz birləşmələrindən düzəldilən qurama sözlər |
Lüzumsuz sözlər və söz hallandırmaları |
nisgildönmə nizəbaz nizəbazlıq noxud-qarmağabənzər noxudvarılıq normalsayma normaölçən novgülü nöqtəvilik nömrəvilik nunqənd nunqəndli odadəyanətli odorlaşdırma oğlancıq olabilmə oleandrlıq ol-olmalı onixiyayatutulma onsuzluq optimallıqgöstərmə oturub-tutma oturub-tutmaq ovsunlayıb-buraxma ovsunlayıb-buraxmaq ovsunlayıb-tutma ovsunlayıb-tutmaq ovuntuvarılıq oynaqlı-çubuq oynaqlı-tərpənən oynaqlı-tərpənməz ölçmə-informasiya öl-diri ölmədirilyaşama öndağlıq öyrədici-yoxlayıcı öyüncü özxərciniçıxaran özxərciniçıxarma özüişəgirən özümlüolma özünətəsirlənmə özünübəndetmə özünürəngləyən özüsönməyən panelevlilik panellilik papirosçu parçameyvəli paritetsayma part-partsalan part-partsalma pasdemə passızlıq patıltı patıltılı patıltısız patronvarılıq pauperləşdirilmə pauperləşdirilmək pauperləşdirmə pauperləşdirmək pauperləşmə |
əks-səpələnmə əks-təklif əks-təzyiq əksyanma əqdetmə əl-ağac əl-ağacla əlaqədarlıq əlamandaqalma əlamandaolma əl-qolatan əl-qolatma əlüzsilmə əlüzyuma əmələgətirdən əmmaməqoyan əmmaməqoyma əmredərcəsinə əncamtapan ərəbaxan ərəbcələşdirilmiş ərəbcələşdirmə ərəbcələşdirmək ərəbcələşdirtmə ərəbcələşdirtmək ərəbcələşmiş ərincəkliketmə ərincəkolma əsasötürmə əsəbiməzaclıq əsəbiyyətlə əvvəlləri fas (hərb.) fatmanənə fazagöstərən fazagöstərmə feodallı feodalsız fetrlik fəhmetmə fəhmolunma fəlakətzadə fəlakətzadəlik fələkzadə fərəhlik fotoqeydetmə fotoşəkilçəkən general-komissar genetik-avtomatik genetik-mineralogiya genetik-riyazi geocoğrafi geodimetriya geodiotropizm geyib-kecinmə geyib-kecinmək gezeng gəmi-krançısı girosükan gödərək-gödər hafnium halbahalıq hampalaşma |
görkəzmə görkəzmək hırnaşma hırnaşmaq hırtıldaşma hırtıldaşmaq ho-ho hoholama hoholamaq hoholatma hoholatmaq hoqquldama hoqquldamaq hoppuldama hoppuldamaq hoppuldatma hoppuldatmaq hortlama hortlamaq hortlanma hortlanmaq hortlatma hortlatmaq hortuldama hortuldamaq hortuldatma hortuldatmaq hovxurma hovxurmaq hovxurtma hovxurtmaq hoziki hozikilik höl hölləmə hölləmək hölləşmə hölləşmək hövkələnmə hövkələnmək hövkələnmiş hövkələtmə hövkələtmək hövləki hövləkilik hurray hurraylama hurraylamaq hüt hütləmə hütləmək hütüldəmə hütüldəmək nəm-xəmetmə nəslizay niçə niçəvarı niçəvarılıq nömrəbaz nömrəbazlıq nömrəgələn ocuğazca ocuğazcana |
müşkülgüşa müşkülpəsənd müştəba müştərigir müştərigirlik mütabiq mütabiqət mütabiqlik mütəhəyyir mütəhəyyiranə mütəkəbbir mütəkəbbiranə mütəlla mütəmadiyən mütəmayil mütənahi mütənahilik mütərəddid mütərəddidlik mütəvəccih mütəzərrir müttəfiqən müttəsil müttəsillik müvafiqət müvazi müvazilik müvərrix müzare müzayidə müzayiqə müzəffəriyyət müzəkkər müzəyyən müzlim müzmin müztərib müzür müzür-müzür naavand naavandlıq nabəca nabud naçaq naçiz naçizlik nadidə nadirən naehmal naəhl naəhllik nafəhm nagahani nagahdan nagüvara nahəngam naxışkar naxünək naibüssəltənə naqabil naqəbul naqisüləql nam |
nasturan natrolit nautiloid nautofon nebulium nef nefelin nefelometr nefelometrik nefelometriya nefrolitiaz nefrolitoz nefron nefropatiya nefroptoz nefroskleroz nefrotik nekrobakterioz nekrobioz nekrologiya nekromantiya nekton neqosiant nematod (-lar) nembutal neobiheviorizm neodim neoendemik (-lər) neogen neoheksan neokom neopren neosalvarsan neoteniya neotomist neotomizm neovaskulyarizasiya neper neptunium nereida nereyin nerit nernst nervasiya nervizm nervür nevma nevrinoma nevrizm nevroma neyman neyroallergiya neyrofibril (-lər) neyroqliya neyroqlobulin neyroleptanalgeziya neyroleptik neyromalyariya neyromorfologiya neyronfragiya neyronfraq (-lar) neyroplegik neytrino |
donqarlama donqarlamaq donqarlana-donqarlana donquldatma donquldatmaq donorluqetmə donorolma donudar donudarlıq donugödək donugödəklik donuuzun donuuzunluq donuzotarma donuzsaxlama donuzsaxlayan dopdoğruluq dorağacılı dorağacısız dorquran dorqurma dostbazlıqetmə dostbazolma dostbilmə dost-yar dost-yarlı dost-yarsız dotasiyavermə dovçəkmə dovğabişirən dovğabişirmə dovşancıq dovşançı dovşandili dovşandodaqlı dovşanqaçış dovşanyarpaq dozaçı döldüşmə dölverici dölvericilik dölvermə döndərici döngəlilik dönməksizin dönücü dönükçıxma dönüklüketmə dönükolma dönümlük dönüş-qayıdış dördağaclı dördağacsız dördağızlı dördatlı dördatomlu dördbarmaq dördbarmaqlı dördbaş dördbaşlı dördbəndli dördblokluq dördboğazlı |
dopdoluluq dostlaşdıra-dostlaşdıra dostlaşdırılma dostlaşdırılmaq doşabsız dovğalı dovğasız dovlalı dovlasız doyumsuzca dozalandırılma dozalandırılmaq dozalanmaq dozalaşdırıcı dozalaşdırılmış dozalaşdırmaq dozalatdırma dozalatdırmaq dozalatma dozalatmaq döllənə-döllənə dönəcəksiz dönə-dönməyə dönəlgəli dönəlgəsiz dönərli dönərlik dönərsiz döngəsizlik dönməyə-dönməyə dördarvadlı dördcərgə-dördcərgə dördcərgəlik dördçalarlı dördçarxlı dörddeşikli dörddilli dördgözlü (-lər) dördxallı dördkəsicidişli (-lər) döşəkağılı döşəkağısız döşəküzülü döşətdirilmə döşətdirilmək döşlüklük parça döşlüksüzlük döşüdoluluq döşüodluluq dövlətləndirə-dövlətləndirə dövlətləndirilmə dövlətləndirilmək dövlətsizlik dövrəyarpaqlı dövrilənə-dövrilənə dövriləşə-dövriləşə döyçələdə-döyçələdə döydürə-döydürə döydürtmə döydürtmək |
VƏ DİGƏR...
-
Musa Yaqubun uşaqlar üçün qələmə aldığı “Gül bağçası” kitabı nəşr olundu
ADTM Tərcümə Agentliyi Azərbaycanın Xalq şairi Musa Yaqubun məktəbyaşlı uşaqlar üçün qələmə aldığı şeirlərin toplandığı “Gül bağçası” kitabını ərsəyə gətirib...
-
Vaqif Bayatlı Odər yaradıcılığı Argentina ədəbiyyat portalında
Argentinanın populyar “Antología poética” (“Poetik antologiya” ) ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi...
-
Rəsul Rza yaradıcılığı ABŞ ədəbiyyat portalında
ABŞ-nin populyar “Poetryverse” ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində...