“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”

Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.

Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.

"Aydın yol"

 

Mənşəyi və
mənası anlaşılmayan sözlər
 Mənası və yazılışı qüsurlu sözlər Dialekt və
ara sözləri

İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər

Terminlər

Süni sözlər və söz birləşmələrindən düzəldilən
qurama sözlər
Lüzumsuz
sözlər və söz hallandırmaları

qurdunçıxarma

qursağıcinli

qurumsaqetmə

qutluəl

qutluəlli

quyruğatərəf

quyruqçuluq

lebedin

leşolan

leşolma

leşsökən

leşsökmə

ləhzəlik

lortçu

lortluq

lölö

lössəbənzər

lössəoxşar

lösvarı

lösvarılıq

lövhəli-lansetvarı

lüləqazan

lüləqazma

lüləqazmaq

lümbahar

lütedən

maarifyanı

madarolan

madarolma

madyanlıqedən

madyanlıqetmə

meyitatış

meyitatışlı

məcnunlaşdırılma

məcnunlaşdırılmaq

məhəletmə

məhlulqaldıran

məhlulqaldırma

mələzsiz

məməyemə

mərkəzəgedən

mərkəzəgetmə

mərkəzigöstərilən

mərkəzigöstərilmə

məşuqətapan

məşuqətapma

məşuqətutan

məşuqətutma

mıxburun

mıxıt

mıxtökən

mıxvarılıq

mikroəxlaqi

mikroqüsur

mikronaharamlıq

mikrotitrləmə

mikrotom

mikrotoponim

mikrotoponimika

mikrotoponimiya

mikrotozsoran

mikrotranzistor

mikrotron

dəriköşəsiz

dərsliklik

dəstavüzetmə

los

makrovizir

meqaspor

meltior

memotiya

məhkəməçi

məktəbxana

məktəb-

mağaza

məktəbşünas

məktəbşünaslıq

mikroetnonim

mikrofonem

mikro-hem

mikrointiqal

mikroqamiya

mikroskopçu-nəzarətçi

mikrosoplazma

miksödem

mılonaft

milür

mioepitel

mioepitelial

sanskritcə

səldirəşmək

sinxronskop

spartakçı

şotlandca

ştangenperger

tayqılça

tayqılçalı

tayqılçalıq

tayqılçalılıq

telefonetmə

teleradioşirkət

tenderkənar

təcrübə-

nümunəvi

tədricləastalaşan

tədricləastalaşma

təklifsizcəsinə

təsəvvürsığma

tfulama

tfulamaq

tfulanma

tfulanmaq

tfulanmış

tfulatma

tfulatmaq

tüfəngləmə

tüfəngləmək

ürəkaçığı

ürəkaçığından

üstələndirmə

üstələndirmək

üşüdücülük

üzəgən

lort

pulqulu

səfehqulu

səfehqululuq

səldirəşmə

sıpaboyun

soxasox

soxulhasoxul

sürçəkləmə

sürçəkləmək

sürçümə

sürçümək

sürçütmə

sürçütmək

sürtələmə

sürtələmək

şaqqırdama

şaqqırdamaq

şaqqırdatma

şaqqırdatmaq

şaqqırtma

şaqqırtmaq

şalbanboy

şaplama

şaplamaq

şaplanma

şaplanmaq

şaplatma

şaplatmaq

şappalama

şappalamaq

şappalatma

şappalatmaq

şenibığ

şeşək

şındır-mındır

şitil-mitil

taxtabaş

taqqa-taqqa

tamahqulu

tamahqululuq

tamaşaxana

teliqırxıq

tey

tıxa-tıxa

toy-diringi

toyquşu

tövşüklü

töysünmə

töysünmək

ürəyixılt

ürəyixıltlı

ütük-dürtük

ütük-dürtüklük

ütüklük-dürtüklük

ütülüb-dürtülən

ütülüb-

dürtülmə

ütülüb-

dürtülmək

üzükmə

üzükmək

 

memuarist

metrika

meygədə

meykeş

meyvədar

mezoklimat

məccani

məccanilik

məclisi-müəssisan

məcmuən

məcruh

məcruhluq

məcus

məcusi

məcusilik

mədd

mədd-cəzr

məfhumi

məfsəl

məftuniyyət

məğruriyyət

məğşuş

məğşuşluq

məğzibadam

məhabət

məhabətli

məhabətsiz

məhcub

məhcubiyyət

məhcubluq

məhfəl

məhfəzə

məhzunanə

məxlut

məkulat

məkus

məqamə

məqbər

məqdur

məlalət

mələkmənzər

mələkmisal

məlul-məhzun

məlul-mükəddər

məlul-müşkül

məlumatfüruş

məlumatfüruşluq

məlunanə

məmalik

məmaniət

məmaniətsiz

məmaniətsizlik

məmat

məmul

məndil

mənfəətbərdar

mənfəətbərdarlıq

mənfəətdar

mənfəətdarlıq

məni

mənidar

mənqul

mənzilə

makroseqment

makrosnoptik

makrospor

makrosporioz

makrotezaurus

makrotoponimiya

makvis

maqnesin

maqnetit

maqneto

maqneton

maqnetron

maqnezit

maqniko

maqnitohidrodinamik

maqnitohidrodinamika

maqnitokalorik

maqnitomexaniki

maqnitostatik

maqnitostatika

maqnitostriksiya

maqnon

malein

malpiki

maltaza

mandamus

mandatari

maniok

manqan

manqanin

manqanit

mannoza

manometrik-vakuummetr     

mantissa

markazit

markqraf

maroni

marsrufizator

martit

marzan

maskaron

maskon

mastoidit

maşikul

matra

matrikul

matrilokal

mayorat

mayordom

mazer

meandr

mebedrol

medianta

mediastinit

medinal

mexanoxoriya

mexanolamarkizm

mexanotron

meqabar

meqaxron

meqantiklinorium

meqasinklinorium

melamin

dərzdaşıma

dərzdaşıyan

dərziliketmə

dərziolma

dərzqaldıran

dərzqaldırma

dərzyığan

dərzyığma

dərzyükləmə

dərzyükləyən

dəst-dəstetmə

dəstetmə

dəstəbağlama

dəstəbağlayan

dəstəbazlıqetmə

dəstəbazolma

dəstəçinetmə

dəstədüzəltmə

dəstəyəbölmə

dəstəyəbölünmə

dəstəyəgirmə

dəvəqırxan

dəvəqırxma

dəvəqırma

dəyiş-düyüşdüşmə

dəyiş-düyüşetmə

dəyiş-düyüşsalma

dəyişikdüşən

dəyişikdüşmə

dəyişiksalma

dəyməağlar

dəyyusluqetmə

dəyyusolma

dəzgahbaşı

dəzgahqayıran

dəzgahquran

dəzgahsazlayan

diabetətutulma

diafilmçəkən

diafilmçəkmə

diafilmgöstərən

diafilmgöstərmə

diaqnozqoyan

diaqnozqoyma

diaqnozvermə

dialektlərarası

dibçəkdolduran

dibçəkdoldurma

didaktik-fəlsəfi

diffuziyaetmə

diffuziyaolunma

dikbaşlı

dikenişli

dikqabırğa

dikqabırğalıq

dikqulaq

diksiniş

diktatorolma

diktaturaqurma

diktəetmə

diktorluqetmə

diqqətçəkmə

diqqətəlayiqolma

dəhrəşəkillilik

dəlalətlik

dəlalətlilik

dəlalətsizlik

dəldirilmə

dəldirilmək

dəldirtmə

dəldirtmək

dələ-dələ

dələqarınlı

dələqarınlılıq

dələmələndirilmə

dələmələndirilmək

dəlillik

dəlillilik

dəlilsizlik

dəllər (içki)

dəm-dəsgahlılıq

dəmətli

dəmətsiz

dəmirağaclı

dəmirağaclılıq

dəmir-dümürsüz

dəmirəbənzərlik

dəmirəoxşarlıq

dəmirli-dəmirsiz

dəmir-nikelli

dəmirsiz

dəmiryeyicilik

dəmkeşli

dəmkeşlilik

dəmlilik

dəmrovsuz

dəmsizlik

dənciklik

dəndənəli

dənəbənzərlik

dənəciklərarası

dənəcikli

dənəciksiz

dənə-dənəli

dənə-dənəlik

dənələtdirə-dənələtdirə

dənələtdirilmə

dənələtdirilmək

dənəlilik

dənəoxşarlıq

dənəsizlik

dənəvarılıq

dənəvərləndirilmə

dənəvərləndirilmək

dənəvərlənən

dənəvərlənmə

dənəvərlənmək

dənəvərləşdirən

dənəvərləşdirilmə

dənəvərləşdirilmək

dənəvərləşdirilmiş

dənəvərləşdirmə

dənəvərləşdirmək

dənəvərləşən

 

 

VƏ DİGƏR...

  • Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu

    Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzinin 2023-cü ildə ərsəyə gətirdiyi yeni “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti” Türkiyənin Mədəniyyət Nazirliyi və Hacettepe Universitetinin dəstəyi ilə Ankarada işıq üzü görüb.

     

  • Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında

    İspaniyanın geniş auditoriyalı “Migel de Servantes” virtual kitabxanası Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın klassik və müasir  poeziyasının... 

  • Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında

    İngiltərənin populyar  “My poetic Side” və Finlandiyanın “Rakkausrunot” ədəbiyyat portalları Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın Xalq şairi Səməd Vurğunun ingilis dilinə tərcümə olunmuş   “Dünya” və “Unut” şeirlərinin yayınına başlayıb.