“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı
Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”
Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.
Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.
"Aydın yol"
Mənşəyi və mənası anlaşılmayan sözlər |
Mənası və yazılışı qüsurlu sözlər |
Dialekt və ara sözləri |
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər |
Terminlər |
Süni sözlər və söz birləşmələrindən düzəldilən qurama sözlər |
Lüzumsuz sözlər və söz hallandırmaları |
dəridənkeçən dəridənkeçmə dərztullama dərztullayan dəstəkdənçıxma dialektüstü dikbığ dikbığlı dilcikvarılıq diricik diriciklik dişəbənzərlik dodaqaltıazaylanma dodaqayaqlılıq doğanaqboğaz eynioxsuz eynioxsuzluq əbədli əbədsiz əkələtmə əkələtmək əldəbir əlif-əlbəttə əliyuxa əliyuxalıq əmici əmicilik əmrakan əndəmə əndə-məndə əndər-çöndər əndər-döndər əngəbəngə əntərçəlik əntərlik əntərliketmə əntərolma ərəbcələşdirilmə ərəbcələşdirilmək ərəbcələşmə ərəbcələşmək əriştəbalıq əriştəbalıqkimi(-lər)əsəbiyyəçi əsəretmə əsərlənmə əsərlənmək ətbaş ətbaşlı ətbaşlıq ətbaşlılıq əyməağız əzələvi əzrailliketmə girlilik qalaq-qalaqoynama qaran qırıqxətsiz qizal (-lar) qozaqaldıran qurdalayıb- qurdunçıxaran |
darışılma darışılmaq daşdələnkimi (-lər) despotçuluq dəcləşmək dəhrəşəkillik dəlisoylu dəmirçi-ştamplama dəmir-tetrakarbonil dərdolma dəvəçökürtmə dəyişəktikən dəyişəktikmə dispetçerləşdirilmə dispetçerləşdirilmək dispetçerləşdirmə dizel-elektrik dizel-elektrovoz elamnamə epeynicə epiteləbənzərlik estradayabənzərlik estradayaoxşarlıq etidallıqgöstərmə etimadverici ərişbükdərmə hindigülü irandilli kevler kiran qurbağalıq landsye legmon legmonçu len ling-optik lirik-rəqsvarı lirik-rəqsvarılıq loğma loğmalama loğmalamaq loğmalanma loğmalanmaq loğmalıq loğma-loğma lösit maki makkartiçi makrometeorologiya makrometeoroloji makromikroskopik maqnitölçən manqurtlama manqurtlamaq marxıroloq markirovkasız maşona (-lar) memotiya mendeleyevium menecerizm meniks meşəaltlığı meteoritçi |
davalanma davalanmaq davalatma davalatmaq dilqandıran dilqandırma evirib-çevirmə evirib-çevirmək əhvayı əkələmə əkələmək əkələnmə əkələnmək əkələşmə əkələşmək ərəvəz ətbala ətiaçıq ətiaçıqlıq ətqanadlılıq əyirici-bükdərici əyirici-bükdəricilik əyri-bəri əyri-büyrü gurumguppaz kalafaağız keşkə komuç qoçubazlıq qoyuneşşəyi quyuqazanlıq lax-tax laqqıldama laqqıldamaq lapca lələlik lələşlənmə lələşlənmək lələşlik lombalamaq madmazellənmə madmazellənmək madmazellik mat-mut məməyeyən mənciyəzlik miçburun mıçırlanma mıçırlanmaq mıxçalayıb-asma mıxçalayıb-asmaq ocuğaz oğraşca örüşkəmə örüşkəmək piləmək piltəbığ piltəbığlı potuş potuşluq potuş-potuş pörtələmə pörtələmək |
davudi dəmgüzarlı dəmxanalı dəmxanalıq diqqətəşayan ləin ləkədar lən lənbər ləndəhor ləntər ləntəran lərzan lərzədar lərziş ləşkərkeş lifgir lisaniyyat lotok lotokçu lotokçuluq lotok-lotok lotoklu lotoksuz lüğab lüğəvi lüləpər lüzumiyyət maddeyi-tarix madər madərşah madərşahlıq maharao mahca mahçə mahmudi mahrux mahvəş max maradyor maradyorluq marinad markirovka martı masəva maşınka matəməngiz matəməngizlik matəmgah matəmxana matəmzədə matqab mat-məbhut mat-mütəhəyyir mavəra mayeyi-fəsad mayeyi-iftixar mayəmir mazi mexanisist mexanisizm mexanist mexanistik |
kev lamprid litofit (-lər) litoral litsentrat litsini liuvill lizin lizoform lizogeniya lizol lokayata loksodromiya loqarifmik lopital lopolit loran lorddoz lordez loşmid lotlin lourensium löss lubrikator luidor lujise lujiseli (-lər) lukan (-lar) lullube (-lər) lunit lües lüizit lüksmetr lümen-metr lüminessent- bituminoloji lünet lüpin lüpus lüstrasiya lüteotrop lütesium lütnya lyapis lyav madrepor madriqal maxayrod majino makkiya makrofon makroforma makrokinetika makrokomponent makroqliya makrolid makrolit makromorfologiya makroplankton makropod makropodiya makroproqram makroradikal |
daşaçəkmə dəbədüşmə dəfetmə dəfolma dəlibuğda dəlibuğdalıq dəlicəbuğdalıq dəllalolma dəmir-arsenit dəmtutan dəmtutma dən-dənolma dənəzmə dəngetmə dəngəsəretmə dəngəsərolma dəngolma dənizçiliketmə dənizçiolma dənizpərisi dənyemə dərbədərolma dərcolma dərdbilən dərdçəkmə dərdetmə dərdəşərikçıxma dərdəşəriketmə dərdəşərikolma dərdi-dillik dərdvermə dərəcəalma dərəcəvermə dəri-bağırsaq dəribiçmə dəridənçıxaran dəridənçıxarma dəri-xırdavat dəriisladan dəriislatma dərinfəhmli dərinfəhmlik dərinfəhmlilik dərinliyədalma dərketmə dərkənarqoyma dərman-davaçı dərmansatma dərmansızqalma dərrakəsiolma dərsalma dərsdemə dərsdeyən dərskeçən dərskeçmə dərslikhazırlayan dərslikyazma dərsmənimsəmə dərvişliketmə dərzaçan dərzaçma dərzbağlama dərzbağlayan |
darağabənzərlik darağaoxşarlıq daraqvarılıq darvinistlik daşıntılı daşıntısız daşsız daş-torpaqsız davalılıq davarlı davasız davasızlıq davranışlılıq davranışsız davranışsızlıq dayandırtmaq dayandıtma dayandoldurumlu dayandoldurumsuz dayazlana-dayazlana dayəlilik dayəsizlik daylaqlı daylaqlıq daylaqsız daylaqsızlıq dazbaşlılıq dedirtdirmə dedirtdirmək dehidrogenlənmə dehidrogenlənmək dehidrogenləşdirmə dehidrogenləşdirmək dehidrogenlətmə dehidrogenlətmək dekretli dekretsiz delfinvarılıq deltasız deltayabənzər demokratikcəsinə demokratikləşdirilmək demokratikləşdirilmiş demokratiyameyillilik dempartiyalı dempartiyalılıq depolimerləşmə depolimerləşmək dezaktivləşdiricilik dəbərdilə-dəbərdilə dəbərilə-dəbərilə dəbərişə-dəbərişə dəbərişmə dəbərişmək dəclətmə dəclətmək dədəsiz dəfinəsiz dəftərçəli dəftərçəsiz dəhnəli |
VƏ DİGƏR...
-
Musa Yaqubun uşaqlar üçün qələmə aldığı “Gül bağçası” kitabı nəşr olundu
ADTM Tərcümə Agentliyi Azərbaycanın Xalq şairi Musa Yaqubun məktəbyaşlı uşaqlar üçün qələmə aldığı şeirlərin toplandığı “Gül bağçası” kitabını ərsəyə gətirib...
-
Vaqif Bayatlı Odər yaradıcılığı Argentina ədəbiyyat portalında
Argentinanın populyar “Antología poética” (“Poetik antologiya” ) ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi...
-
Rəsul Rza yaradıcılığı ABŞ ədəbiyyat portalında
ABŞ-nin populyar “Poetryverse” ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində...