“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”

Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.

Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.

"Aydın yol"

 

Mənşəyi
və mənası anlaşılmayan sözlər
Yazılışı səhv
sözlər və
söz birləşmələri
Dialekt və
ara sözləri
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər

Terminlər

Süni sözlər
və söz birləşmələrindən düzəldilən
qurama sözlər
Lüzumsuz
sözlər və söz hallandırmaları

çukçaca

dağyalı

daxalçalı

daxalçasız

daşverən

daşvermə

davamsızetmə

davudnəfəslik

davudnəfəslilik

dazlatma

dazlatmaq

dedi-qoduçulu

dekanlıqetmə

dekanolma

deltayabənzərlik

deltayaoxşarlıq

demonluqetmə

demonolma

dəcqalma

dədəlikedən

dədəliketmə

dədəsiniyandırma

dəğəlolma

dördböyrək

dörddöşək

dördpapaqlı

dördsazlı

dördsüpürgəli

dördvərli

dördvərlik

dördvurma

dördyarıq

dördyarıqlı

dördyarıqlıq

döşlətmə

döşlətmək

döşütirəli

döşütutulu

dövranaçıxan

dövranaçıxma

dövriolma

dövrləşdirilmə

dövrləşdirilmək

dövrləşdirmə

dövrləşdirmək

döyənəkolma

döyüləbilən

döyüş-dəyiş

dözüş

durma-gəl

durma-gəldim

düd-düdetmə

düdəkburunluq

dü-dü

düdülmə

düdülmək

dühalı

dühasızlıq

düxanalıq

dülükçü

dülükçülük

düm

dünyabaxışsız 

dayazlandırtmaq

delta-dəmir

delta-effekt

delta-elektron

delta-elektronlu

delta-hüceyrə (-lər)   

delta-impuls

delta-metal

dezodorasiyaedici

fanerozey

fanotron

hidrometiri (tib.)

koşi

krit-mikena

ksenofont

kürium

qliqlamet

qonuşma

qonuşmaq

lagerr

laksiz

marıtma

marıtmaq

mavimtraq

meşə-step

məəttəlçilik

öləzilmə

öləzilmək

ölkəarası

öpülüb-əzizləmə

öpülüb-əzizləmək

özündartan

özündartma

özünəinduksiya

özünəkorreksiya

pambıqçöpü

papaqçıxana

pianinoçu

pianinoçuluq

prinsiplik

pulslama

rumi

safqan

safqəlb

safqəlblə

sağlamdüşüncə

sarıbaşlı

sarıbənizli

sarıdimdikli

sarıdırnaqlı

sarıdöşlü

sarıgiləli

sarıköynəkli

sarıqundaqlı

sarısaçlı

sarısaqqallı

sarıtüklü

sayaqlama

sayaqlamaq

sayaqlaya-sayaqlaya  

sayaqlıq

sazanda

sebarreya 

ditdi

çöpükləmə

çöpükləmək

çöpüklü

çözdələnmə

çözdələnmək

dişəkləmə

dişəkləmək

dişəklənmə

dişəklənmək

dişəklətmə

dişəklətmək

dişəkli

divqılıq

diynəvic

dızax

dızaq

dızıxqulu

dızıxlıq

doblabaca

gədəbaşı

gumbadan

hafıldama

hafıldamaq

hafıltı

keçələt

kefqulu

kələboyun

külbaş

qəmiş

qırtmalama

qırtmalamaq

qıvxırıq

qıvxırma

qıvxırmaq

qızıtma

qızıtmaq

qoduqlama

qoduqlamaq

qoduqlanma

qoduqlanmaq

qorğanma

qorğanmaq

qovarlanma

qovarlanmaq

qovzadılma

qovzadılmaq

qovzama

qovzamaq

qovzanma

qovzanmaq

qovzatma

qovzatmaq

qozqurma

qozqurmaq

qozqurtma

qozqurtmaq

lappır

laslama

laslamaq

lat-lüt

lavaşqulaq

lət-mət

fəci

fəcilik

fəraq

fərdən

fərhəng

fəsfəzl

gəz

gir

gizmə

haydut

hazır-amadə

heyz

həmnişin

həmrah

hənuz

hilali-əhmər

hökmi-qəza

xəncəri

istiarə

işkəmbə

kamali-ehtiram

katorqa

kəsbkar

kəsbkarlıq

kəsrə

kəsrəli

kəstanə

kis

kolonka

kolonna

kommentari

kommentarili

kommentarisiz

kommentator

konduktor

konduktorluq

konduktorsuz

konkurensiya

konkurent

konkurentli

konkurentlik

koordinasion

kop

koridor

kuplet

qafilə

qaim

qaqarka

qamus

qəbih

qəbihlik

qəfəsə

qəfəsəli

qəmkar

qəndab

qətlan

qəvvas

qəvvaslıq

qəyur

qina

qinalı

qinasız

qinasızlıq

kortikosteroid

kostioz

kostiya

kreolin

krezol

kriogen

kristalhidrat

kvinta

qabel

qallium

qallon

qalvanoplastika

qalvanoskop

qalvanoskopiya

qalvanotexnika

qazholder

qlikoalkaloid

qlikokaliks

qlikol (-lar)   

qlikoldinitrat

qlikoliz

qlikoprotend (-lər)   

qlobigerin (-lər)  

labirintodonot (-lar)  

labirintopatiya

lakkolit

lakonikos

lakrimator (-lar)   

laktoalbumin

laktobasillin

laktobutirometr

laktodensimetr

lakuna

laqlin

laqometr

laqranj

laqtinq

lamarkizm

lamprofir

lamus

landras

landsknext

landstinq

landşturm

landtaq

landver

lansetnik

lantan

lantanoid

lantanozux

lateks

laten

latent

latentlik

lateral

laterit

laueqram

ledeburit

legislatura

legislatvia

legist

leqato

leqqorn 

dağ-tayqa

dağ-tundra

darzolaqlılıq

daşmişarlayan

daşoynatma

daşüzlülük

daşyığan

daşyığma

davacıllıqetmə

davacılolma

dava-dalaşsalma

davametdirən

davamlıetmə

davamlıolma

davamsızolma

dava-şavasalma

dava-vuruş

davudnəfəsli

dayazbilik

dayazbilikli

dayazbiliklik

dayazbiliklilik

dayazdib

dayazdibli

dayazdiblik

dayazdiblilik

dayazdüşüncə

dayazdüşüncəlik

dayazdüşüncəlilik

dayazfikir

dedi-qodululuq

deklamasiyademə

dekretvermə

deltayaoxşar

demaqoqluqetmə

demoqrafiklik

deportasiyaetmə

deportasiyaolunma

deputatolma

deputatseçilmə

desantatma

desantçıxarma

desantdüşürmə

desanttökmə

desanttullama

despotluqetmə

deşicilik

deşikaçan

deşikaçma

deşik-deşiketmə

deşikdələn

deşiklərarası

deyin

deyingənliketmə

deyingənolma

dəbədüşən

dəbqoyan

dəbqoyma

dəbsalan

dəbsalma

dəcetmə

dəcəlliketmə

dəcəlolma

çolpalanmaq

çolpalılıq

çomaqsızlıq

çoturlaşdırılma

çoturlaşdırılmaq

çoturlaşdırma

çoturlaşdırmaq

çovdarvarı

çovğunluluq

çovğunsuzluq

çöküntüsüzlük

çöllülük

çözümlülük

çözümsüzlük

çuğullu

çuxurlaşdırılma

çuxurlaşdırılmaq

çuxurluluq

çuxursuz

çuxursuzluq

çulğalatma

çulğalatmaq

çulğaşma

çulğaşmaq

çulğatma

çulğatmaq

çulımlı (-lar)

çutqulu

çürütdürülmə

çürütdürülmək

çüylü

çüylük

çüylülük

çüysüz

çüysüzlük

dabaqlı

dabaqsız

dabana

dabanıçatlılıq

dadandırılma

dadandırılmaq

dadandırtma

dadandırtmaq

dadızdırılma

dadızdırılmaq

dadızdırtma

dadızdırtmaq

dafiəli

dafiəlik

dafiəlilik

dafiəsiz

dafiəsizlik

dağarcıqlı

dağarcıqsız

dağdağanlı

dağdağanlıq

dağdağansız

dağ-dəniz

dağ-dənizli

dağ-dənizsiz

dağ-dərəli

 

 

 

 

 

VƏ DİGƏR...

  • Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu

    Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzinin 2023-cü ildə ərsəyə gətirdiyi yeni “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti” Türkiyənin Mədəniyyət Nazirliyi və Hacettepe Universitetinin dəstəyi ilə Ankarada işıq üzü görüb.

     

  • Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında

    İspaniyanın geniş auditoriyalı “Migel de Servantes” virtual kitabxanası Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın klassik və müasir  poeziyasının... 

  • Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında

    İngiltərənin populyar  “My poetic Side” və Finlandiyanın “Rakkausrunot” ədəbiyyat portalları Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın Xalq şairi Səməd Vurğunun ingilis dilinə tərcümə olunmuş   “Dünya” və “Unut” şeirlərinin yayınına başlayıb.