“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı
Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”
Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.
Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.
"Aydın yol"
Mənşəyi və mənası anlaşılmayan sözlər |
Yazılışı səhv sözlər və söz birləşmələri | Dialekt və ara sözləri |
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər |
Terminlər |
Süni sözlər və söz birləşmələrindən düzəldilən qurama sözlər |
Lüzumsuz sözlər və söz hallandırmaları |
daban-kubabənzər daban-kubvarılıq dabanüstədönmə dalayıcılıq dəyməaşarlıq dəymədağıldı dəzgah-ay dəzgahvarılıq dialektfövqü dibaçan dibaçma dibçəkdoğrama dibçəkdoğrayan dibçəkvarılıq dib-dəhnə dib-dəhnəlik dibdələn dibdəlmə dibdənçıxan dibdənçıxma dibdəndüşən dibdəndüşmə dibdənqopan dibdənqopma dibibiz dibir dibüstü diftonqvarı diftonqvarılıq dığ-dığçı dığ-dığçılıq dikdamaq dikdamaqlıq dik-diring dikduran diklicə diktutan diktutma dıq dıqı dıqı-dıqı dıqqan dıqqı dıqqı-dıqqı dilağarda dilağardalıq dilaltıarası dilara dilbaş dilbaz dilbazlıq dilcavabı dilçə dildalayanlıq dil-dəlalət dildəndüşən dildəndüşmə dildənqalan dildənqalma dili dili-dili diliqırıq dillik |
dağətəyilik daltonist əzbərə karr (-lar) konvet koy-san köhnədəm (çay) köməyəgələn küləşörtük qadınsifətli qalınqabıqlı qalınqabırğalı qırmızıbayraqlı qırmızıçiçək qıvrımsaçlı qıvrımsaqqallı qıyıqgözlü qızılbəndli qızıldişli qoluçirməkli qomarlama qoşandırma qoşandırmaq qoşayelkənli qoşunkeşdi qoydurmadiş qozağacı qul-qarabaş qulluqçu-qarabaş quyruqyağı mansipasiya mexanizatorçu mexanizatorçuluq minikineskop nanəlilik nazikdişli odsaçan ondördyaşlı ortancı oturdurma oturdurmaq paxlakolu pampa papaqlıgöbələk pırpızsaçlı pivəbişirmək pomidorçığırtması pre-aktiv puldəlisi pulxəstəsi pulköləsi pulqırmaq pullu-hallılıq puta putalı rahatçılıq rahatçılıqla raxitkeçirən raxitkeçirmə reaksiyaaparma rəngiaçılma rəngiağarma rəngibozarma |
dıqqana dıqqanca dıqqancıq dınqılı-dınqılı eyhana eyməağız eyməağızlı eyməağızlıq əcinnəsifət ədəl-bədəl ədəl-bədəlli ədəli-düdəli ədəlli-bədəlli əfil-əfil əfillik əhli-fırıldaq əkə əkə-bikə əkəclənmə əla-mərəkə ələşən-güləşən əndamıyanmış əsgi-püsgü əsgi-püsgülü əsgi-püsgüsüz əsgi-üsgülü əsgi-üsgüsüz əskeş əyirmə-bükdərmə əyiş-üyüş əyiş-üyüşlü əyricə əyrimçə əyripaça əyripaçalıq əzginiş əzinikli əziniklik əziniksiz əzməçələmə əzməçələmək əzmələdə-əzmələdə əzmələmə əzmələmək əzmələnə-əzmələnə əzmələnmə əzmələnmək əzmələtmə əzmələtmək əzmələyə-əzmələyə filbədən fırlağan fışqırıqlama fışqırıqlamaq fıştırıqlama fıştırıqlamaq fıştırıqlaya-fıştırıqlaya genitmə genitmək |
əqəllən əqli-səlim əqrəman əqsam əqsə əqvam əqvəm əlacnapəzir əlacpəzir əlan əlbaqi əleyh ələfiyyat ələfiyyatçı ələfzar ələmnak ələni ələniyyət ələtəş əlfaz əlfəcinli əlfəcinsiz əlfiraq əlfiyyə əlhal əlhan əlhasil əlhay əlif-əlbət əlqissə əllaf əlləş-vəlləş əlzəm əmanətən əmirülüməra əmir-üməra əmmə əmniyyə əmniyyət əmraz əmri-vaqe əmudi ənasir ənbərbar ənbərcə ənbərə ənbərfəşan ənbəri ənbərin ənbəriyyə əncamə əncümən əndəlib əndəm əndərun əndəruni əndərz ənduh ənduhnak ənfiyə ənfiyədan əngəbin əngəduş |
enzootiya epenteza epidiaskop epifenomen epigenetika epiqrafika epinevrit epiobyektiv epizona epizooxroniya epizootik epizootiya epizotologiya epizotoloji epolet eponim eponj eritroblast erker erq erqastoplazma erqativ erqometr erqonomika erqotizm erl erlift esxatologiya eskarp esmines espadron espander estamp estampaj esteziologiya esteziometr eternit etilamin etilasetat etilbenzol etilbromid etilenkarbonat etilenoksid etilenpropilen etilxlorid etilkarbonol etilnitrat etilnitrit etilvanilin etimon etnoantronoponim etnohidronim evdemonizm evdiometr evfemistik evfemizm evfoniya (mus.) evfuizm evgenika evkloz evkommiya evrifaq evritmiya (mus.) |
diliquru çoxgülən çoxişlək çoxişləklik çoxişlənmə çusttikən çusttikmə çürüdüb-atma çürüdüb-atmaq dabbağlıqetmə dad-fəğanetmə dad-fəryadqoparan dad-fəryadqoparma dadıdamaqdaqalan dadıdamaqdaqalma dağadönmə dağallıqetmə dağaşan dağbeli dağ-buzlaqlıq dağçəkmə dağ-dəryalıq dağlana-dağlanaqalma daxiledilmə daxiletmə daxilolan daxilolma dairəoxşarı dairəyəbənzərlik dairəyəoxşarlıq dalaş-döyüş dalaşıb-savaşma dalaşıb-savaşmaq dalaş-savaş dalğaaparan dalğaaparma dalğakəsmə dalğaqaytarma dalğaqırma dalğaölçmə dalğaötürmə dalğasaxlama dalğasakitləşdirən dalğasakitləşdirici dalğasındırma dalğatutma dalğaverən dalğavurma dalğayabənzərlik dalğayaoxşarlıq dalğayarıcılıq damabasdırmaq damabasma damagirən damaqortası damar-damarolma damardanxaric damardankənar damaryaradan damazlığıkəsilmə damazlığıkəsmə damazlıqalma damazlıqsaxlama |
çoxdövrəlilik çoxdövriyyəli çoxdövriyyəlilik çoxekranlılıq çoxelektrodlu çoxelektrodluluq çoxelementlilik çoxevlilik çoxəhatəlilik çoxəməliyyatlı çoxəsrlilik çoxfaktorlu çoxfazalılıq çoxfiqurlu çoxfunksiyalılıq çoxgəlirli çoxgəlirlilik çoxgövdəli çoxgövdəlilik çoxgözlü çoxgünlük çoxhecalılıq çoxhəcmlilik çoxhədlilik çoxhərəkətlilik çoxhüceyrəlilik çoxxalqlılıq çoxxətli çoxxətlilik çoxilməli çoxirqli çoxistiqamətlilik çoxiynəli çoxjanrlılıq çoxkameralılıq çoxkateqoriyalı çoxkateqoriyalılıq çoxkilometrlik çoxkomponentlilik çoxkontaktlı çoxqatlılıq çoxqaytanlı çoxqollu çoxqruplu çoxqurşaqlı çoxqütblülük çoxlaylılıq çoxlələkli çoxlinzalı çoxmaqnitli çoxmaşınlı çoxməftilli çoxməhsuldar çoxməhsuldarlıq çoxməhsullu çoxməkanlı çoxməqsədli çoxməqsədlilik çoxmənalılıq çoxmənzillilik çoxmərkəzli |
VƏ DİGƏR...
-
Musa Yaqubun uşaqlar üçün qələmə aldığı “Gül bağçası” kitabı nəşr olundu
ADTM Tərcümə Agentliyi Azərbaycanın Xalq şairi Musa Yaqubun məktəbyaşlı uşaqlar üçün qələmə aldığı şeirlərin toplandığı “Gül bağçası” kitabını ərsəyə gətirib...
-
Vaqif Bayatlı Odər yaradıcılığı Argentina ədəbiyyat portalında
Argentinanın populyar “Antología poética” (“Poetik antologiya” ) ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi...
-
Rəsul Rza yaradıcılığı ABŞ ədəbiyyat portalında
ABŞ-nin populyar “Poetryverse” ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində...