“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”

Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.

Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.

"Aydın yol"

Mənşəyi
və mənası anlaşılmayan sözlər
Dialekt və
ara sözləri
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər

Terminlər

Süni sözlər və söz birləşmələrindən düzəldilən
qurama sözlər
Lüzumsuz
sözlər və söz hallandırmaları

daramb-daram

daram-durum

daramp-durump

daraşdırtma

daraşdırtmaq

darbazı

dar-darkeş

dardöşlülük

darışlıq

darqanad

darqanadlı

darqələm

darsağrı

darsağrılı

darsağrılıq

darsağrılılıq

daşaxor

dazı-dazı

dazılama

dazılamaq

dazmaq

dəbəli

dəbəlilik

dədəsiniyanma

dəfnolunmaz

dəfnolunmazlıq

dəhrəburunluluq

dəliqarın

dəlmə-surətçıxarma

dəmbərcəklənmək

dəməklik

dəmələklik

dəndənəsiz

dən-düş

dənilik

dənizaşırılı

dənizaşırılıq

dənizcik

dənolma

dənsizlik

dəntutan

dəntutma

dəntutucu

dərdləndiricilik

dərətutu

dəriköşə

dəriköşəli

dərisaqqovu

dəriyemə

dəriyeyən

dəriyəbənzərlik

dərkarolma

dəsmalabənzərlik

dəsmalaoxşarlıq

dəsmalasma

dəsmalvarılıq

dəstəvarılıq

dəst-paça

dəyərəsığmaz

dəyərəsığmazlıq

dəyməağlarlıq

dəyməaşar

daşbaşçı

daşbaşçılıq

daşırqamaq

dayna

daz-dazalaq

dəğdəğəçilik

dəğəllik

dərişdirmə

dərişdirmək

dıqqa

dıqqa-dıqqa

dızıxa-dızıxa

dızıxdırma

dızıxdırmaq

dızıxma

dızıxmaq

dızıq

dızıldana-dızıldana

dızıldanma

dızıldanmaq

dızıldatma

dızıldatmaq

dızıltılı

dızıltısız

dombul

dombul-dombul

donqalı

donqaz-donqaz

döşdəymiş

döşürmə

döşürmək

döşürülmə

döşürülmək

döşürültmə

döşürültmək

dumruq

dumruqlama

dumruqlamaq

dumruqlanma

dumruqlanmaq

dumruqlatma

dumruqlatmaq

dunuq

dunuqluq

düddəmək

düddəyə-düddəyə

düdəmə

dümük

dümüşə-dümüşə

dümüşmə

dümüşmək

düşəlgə

düşəlgəli

düşəlgəsiz

düydürə-düydürə

düydürmə

düydürmək

düyələkbazlıq

düznəqulu

düznəqululuq

eşşəkqulaq

eşşəkzarafatı

evləryıxan

depeşa

dəbbəkarlıq

dəbbəkarolma

dəfəatla

dəhşətnaklıq

ədəm

ədəmgah

ədəmli

ədəmsiz

ədəsə

ədim

ədl

ədlli

ədna

ədu

əfkar

əfkari-ümumi

əfkari-ümumiyyə

əflak

əflatuni

əfrad

əfruz

əfşan

əfvi-ümumi

əfyun

əfyuni

əfzəl

əfzəliyyət

əfzəllik

əfzun

əhli-avan

əhli-xəyanət

əhli-kamal

əhli-sədaqət

əhli-səlib

əhli-sənət

əhli-şəhər

əhli-ürfan

əhli-vəfa

əhli-vətən

əhliyyət

əhli-zələmə

əhli-zövq

əhli-zülm

əhmər

əhmərlik

əxbar

əxəvizadə

əxlaqiyyat

əxtər

əkkas

əkkasxana

əknaf

əksəndaz

əks-əndazə

əksəndazlı

əksəndazlıq

əksüləməl

əqalim

əqayid

əqdəs

əqəl

əqəliyyət

duktilometr

deist

dunit

düker

düopol

dzeren

edikt

efemerid (-lər)

effektor (-lar)

efiran

ekloqa

eksikator

ekspirasiya

ekspirator

ekstemum

ekstraktiv

ekstraktivlik

ekstruder

ektima

ektogenez

ekzogen

eqofuturist

eqofuturizm

eqopsixologiya

elastomer (-lər)

elektrokrekinq

elektronoqrafik

elektronoqrafiya

elektronoqram

eleron

elüvium

emfatik

emfaza

emfizem

emfizematoz

emisson

emitent

empiriokritik

empiriokritisizm

empiriokritist

empiriosimvolizm

empiriya

endemizm

endofotoqrafiya

endogen

endokard

endokardit

endoqam

endoqamiya

endolimfa

endoplazma

endoradiozond

endosmometr

endotel

endotelaltı

endoterma

endotermik

ensefalomielit

enterovirus

entoderma

entodermik

entomofaq

entomologiya

 

çiləkənetmə

çilikbasdırma

çilingərliketmə

çilingərolma

çilliktapma

çinçıxma

çır-çırpıyığma

çirkaparma

çirkəbatma

çirkgötürmə

çırtıqçalma

çivvurma

çolaqqalma

çolaqlanma

çolaqlanmaq

çolaqolma

çopursifətlilik

çökdürücülük

çökükburun

çökükburunluq

çökük-qabarıq

çölçülüketmə

çölçüolma

çöldəqalma

çöldəyatma

çöpüqalan

çöpüqalma

çörəkgətirmə

çörəksatma

çörəkvermə

çörəkyağı

çörəkyığan

çörəkyığma

çöz-çözçözələmə

çöz-çözetmə

çöz-çözolma

çözüb-açıqlama

çözüb-açıqlamaq

çözüb-aydınlaşdırma

çözüb-aydınlaşdırmaq                                çubuqşəkillilik

çubuqvarılıq

çuğulçuluqetmə

çuğulçuolma

çuğundurbecərən

çuğundurböcəyi

çuğundurçıxaran

çuğundurçıxarma

çuğundurçu

çuğundurdoğrama

çuğundurdoğrayan

çuğundurəkən

çuğundurəkmə

çuğunduryetişdirən

çuğunduryetişdirmə

çuğunduryığan

çuğunduryığma

çuxurqazan

çuxurladılma

çuxurladılmaq

çulçuluqetmə

çulçuolma

çustçuluqetmə

 çoxatlılıq

çoxatomluluq

çoxayaqlı

çoxbarmaqlı

çoxbaşlı

çoxbaşlılıq

çoxbəndli

çoxbəndlilik

çoxbloklu

çoxblokluluq

çoxborulu

çoxborululuq

çoxboşluqlu

çoxbölgülü

çoxbölgülülük

çoxbölməli

çoxbölməlilik

çoxbölümlü

çoxbölümlülük

çoxbriqadalı

çoxbriqadalılıq

çoxbudaqlı

çoxbuğumlu

çoxbuğumluluq

çoxcəhətli

çoxcəhətlilik

çoxcərgəli

çoxcərgəlilik

çoxcinsli

çoxcinslilik

çoxçalovlu

çoxçeşidli

çoxçeşidlilik

çoxçiçəkli

çoxçiçəklilik

çoxçıxıntılı

çoxçıxıntılılıq

çoxdairəlilik

çoxdalğalı

çoxdalğalılıq

çoxdamarlı

çoxdamarlılıq

çoxdavamlı

çoxdavamlılıq

çoxdebitli

çoxdebitlilik

çoxdəfəli

çoxdərəcəli

çoxdərəcəlilik

çoxdəyişkən

çoxdəyişkənlik             

çoxdiqqətlilik

çoxdilli

çoxdillilik

çoxdirəkli

çoxdiskli

çoxdişcikli

çoxdişəkli

çoxdişli

çoxdişlilik

çoxdöllülük

 

 

VƏ DİGƏR...