“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı
Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”
Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.
Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.
"Aydın yol"
Mənşəyi |
Dialekt və ara sözləri |
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər | Terminlər | Süni sözlər və söz birləşmələrindən düzəldilən qurama sözlər |
Lüzumsuz sözlər və söz hallandırmaları |
bıçaqvarılıq binormallıq birçəkləşmə birçəkləşmək birələmək birələtmə birələtmək birəsiz bizəbənzərlik bizəoxşarlıq bizşəkillilik bizvarılıq çağalatma çağalatmaq çağırıcı çanaq-çanaq çarxqolu-sürgüqollu çatılayıb-bağlanma çatılayıb-bağlanmaq çayçəkən çayçəkici çayçəkmə çevirib-tutma çevirib-tutmaq çəhrayıolma çəpiklik çəpikolma çəpliksiz çəpliksizlik çəpsiz çəpsizlik çərəzsizlik çığ-bağ çıxarlılıq çıxarsızlıq çıxdaşçı çıxdaşlı çıxdaşsız çıxdaşsızlıq çıxışma çıxışmaq çıqq çıqqılsız çıp-çıp çıpıldama çıpıldamaq çıpıldatma çıpıldatmaq çırt çırtıldamaq çırtılma çırtılmaq çırtı-pırtı çırtı-pırtılıq çırt-pırt çırt-pırtetmə çırt-pırtlı çırt-pırtlıq çırt-pırtsız çitənmə çitənmək çıtır-çıtır çıtırdama |
bafa bağır-öfkə bağrıbadaş balağagirən balaxana balatı balığabənzərlik balıqbaş baltabaş baltabic barılmaq barıncı barınqulu başıküllü bezarlama bezik bezikdirici bezikdiricilik bezikdirmə bezikdirmək bezikmə bezikmək bəmbəcə bəzəməqoşan bəzəməqoşma bəzəməlik bəzəməsiz bəzətmə bəzətmək bəzətməli bicəngənə birigünkü birikdirmə birikdirmək birikmə birkərəlik bişirtmə bişirtmək bombaçı bordaq bordaqlama bordaqlamaq bordaqlanma boşatmaq boyalama boyalamaq bozumtraq budalama budalamaq budey cingözlük çaşıra-çaşıra çaylaya-çaylaya çərdəymişlik çılıqqa çılıqqalı çılıqqalılıq çılıqqasız çılıqqasızlıq çılqoza çilləkən çimləndirmə çimləşdirmək |
çaynik-çaynik digərgun dilaram dilavəranə dilaviz dilazar dilazarlıq dilbənd dilbəstə dilcu dildadə diləfkar diləfruz diləfsürdə diləngiz dilfikar dilfirib dilgir dilgirlik dilgüşa dilgüşad dilxah dilxəstə dilxun diliran diliranə dilqəm dilnəvaz dilnəvazlıq dilpərvər dilpəsənd dilrüba dilsir dilsuz dilşad dilşadlıq dilşikar dilşikəstə dilşikəstəlik diltəng diltənglik dimağ dimağıçağ dimağıçağlıq dirabi dıraz-dıraz dirəxş dirəxşan dirəxşəndə dış dişrə divanəsər divanəvər divanəvəş divanəvi divzad dolbənd donos donosbaz donosbazlıq donosçu donosçuluq dovtələb |
botriomikoma botriomikoz braxiantiklinal braxisinklinal braxistron bramin brander brandmauer brandspoyt brekçiya bremsberq bromasetofenon brombenzol bromindilo bromsetan bronxostenoz brus (-lar) buster buşel butamid butan-butilen butilen butil-kauçuk butirometr butmir büks büret cobber coul daerasiya dagerrotip dagerrotipiya dakriodenit dakriosistit daktil daktiloqrafik daktiloqrafiya daktilologiya daktiloskop daktiloskopik daktiloskopiya daktiologiya daktioloji daltonid (-lər) daman (-lar) dastiloskopik debarkader debay dedveyt defoliant (-lar) dekametr dekatron dekorativ-akustik dekstrin dekstrokardiya delikt demensiya demonetizasiya dempfer denasifikasiya denaturasiya dendrobotsillin dendrometrik
|
bitumqızdırma blok-giriş cılızlıqetmə cılızolma cilovdarlıqetmə cilovdarolma cinitutma cinkimilik cınqırçəkmə cip-cipetmə cırnayıb-cırnatmaq cırtdanboylu cırtdanboyluluq cırtdanolma cırtqozluqetmə civ-civetmə cızığındançıxma coddərililik codsaçlılıq codtüklülük codyunlu codyunluluq cövlanetmə curolma cümhuriyyətqurma cütdişli cütlələk cütlələkli cütsürmə cüttəkərli çadranıatma çağırıb-səsləmə çağırıb-səsləmək çağırım çağırışagetmə çağırışçıolma çağırışdanqalma çağırışyaşlılıq çaharxanalıq çaxnaşıqsalma çala-çuxurluluq çalaqazma çalbığlıq çal-cod çalışıb-yaşama çalışıb-yaşamaq çallı-çəmənlik çalmavuran çalmavurma çamadanqayıran çamadanqayırma çamırabatma çapalayıb-bayılma çapalayıb-bayılmaq çapçılıqetmə çapçıolma çapışa-çapışa çapqınçılıqedən çapqınçılıqetmə çapqınçıolma çapovulluqetmə çapovulolma çardaqqurma
|
bitərəfləşdirtmə bitərəfləşdirtmək bənəkli bənəksiz bənövşəli bənzərli bərabərləşdirtmə bərabərləşdirtmək bərabərtərəflilik bərbadca bərnili bərnisiz bəyazlı bəyəndirtmə bəyəndirtmək bəyənməzliklə bəyirtisiz bifşteksli bifştekssiz bığcıqlı bildirçinbaz bildirçinbazlıq binasız binələtmə binələtmək binəli binəsiz binəsizlik binokulyarlıq bintli bintsiz biofabrik bioformasiya bioidarə bioidarəedici biokorroziya biolinqvistika biomonitor bioorientasiya biopiqment bioregionalizm biostratiqrafiya biotelemetriya birçəkli birçəksiz birdənəm birqatlılıq birqiymətlilik birtərkiblilik birtiplilik bit-birəsiz bitərəfcə bitişdirtmə bitişdirtmək bitməyən bıtraqlı bıtraqsız bit-sirkəsiz bitsiz-birəsiz bitsiz-sirkəsiz bitumlaşma |
VƏ DİGƏR...
-
Musa Yaqubun uşaqlar üçün qələmə aldığı “Gül bağçası” kitabı nəşr olundu
ADTM Tərcümə Agentliyi Azərbaycanın Xalq şairi Musa Yaqubun məktəbyaşlı uşaqlar üçün qələmə aldığı şeirlərin toplandığı “Gül bağçası” kitabını ərsəyə gətirib...
-
Vaqif Bayatlı Odər yaradıcılığı Argentina ədəbiyyat portalında
Argentinanın populyar “Antología poética” (“Poetik antologiya” ) ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi...
-
Rəsul Rza yaradıcılığı ABŞ ədəbiyyat portalında
ABŞ-nin populyar “Poetryverse” ədəbiyyat portalı Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində...