Page 84 - "Xəzər"

– Neyləmək olar, – Akaki Akakiyeviç fatına ümid etmək olardı, amma bu pulu

dedi: – Petroviçlə dil tampaq mümkün fikrində çoxdan xərcləyib qurtarmışdı.

deyil. O, indi, necə deyərlər… görünür, Özünə təzə şalvar almalı, köhnə çək-

arvadı gözünü qırıb, qorxudub onu. Yax- məsinin boğazını təmir etmiş çəkməçiyə

şısı budur, bazar günü, səhər tezdən ge- borcunu ödəməli, dərziyə üç köynək və

dim yanına. O, şənbə günləri o qədər vu- burada demək ədəbdən olmasa da, iki

rur ki, bazar günləri səhər tezdən halı alt paltarı sifariş etməliydi. Bir sözlə, pul-

özündə olmur. Yenə içmək istəyəcək, am- ların hamısı əvvəlcədən yerbəyer edil-

ma arvadı pul verməyəcək. Elə bu vaxt, mişdi. Hətta direktor rəhmə gəlib, qırx

necə deyərlər, ovcüna bir qrivennik qoy- rubl mükafatı əvəzinə qırx beş və ya əlli

sam, tez yola gələr. Onda şinel də, necə rubl versəydi belə, bu pullar xərclənən-

deyərlər… dən sonra geriyə qəpik-quruş qalacaqdı.

Akaki Akakiyeviç bu fikirlərlə özünə Bu da şinel almaq üçün lazım olan pulun

ürək-dirək verdi və bazar gününü gözlə- yanında dəryada damla idi. Doğrudur,

məyi qərara aldı. Bazar günü səhər tez- Akaki Akakiyeviç bilirdi ki, Petroviçin tərs-

dən, Petroviçin arvadı evdən çıxan kimi liyi tutanda, bəzən müştəriyə elə qiymət

84 özünü dərzinin yanına saldı. Petroviç, deyir, adamın dəymişi dura-dura, kalı

doğrudan da, pis gündəydi, halı pərişan tökülür. Hətta bu zaman arvadı dözməyib
2017 idi, oturduğu yerdə başını aşağı salıb yır- işə qarışır: “Ağlını itirmisən-nədir, axmaq!

ğalanırdı. Amma buna baxmayaraq, mə- Başqa vaxtlar az qala müftə işləyir, am-

sələdən hali olan kimi tərs damarı tutdu: ma indi öz qiymətini də üstünə qoyur,

– Olmaz – dedi, – yenisini tikdirmək heç özünün varlığı bu qədər pula dəy-

lazımdır. məz”.

Akaki Akakiyeviç vaxt itirmədən bir Akaki Akakiyeviç əmin idi ki, Petroviç

qrivenniki dərzinin ovcuna basdı: şineli səksən rubla da tikər, amma sək-

– Minnətdaram, ağa, sizin sağlığınıza sən rublu hardan tapsın? Özünü oda-k-

başımı düzəldərəm, – Petroviç dedi, – şi- özə vursa, bəlkə də, bu pulun yarısını,

nel barədə isə fikirləşməyə dəyməz. Bu hətta bir az ondan artığını tapmaq olar,

şineli atın getsin. Sizə yaraşan təzə şinel amma bəs yerdə qalan yarısı?.. Әvvəlcə

tikərəm, gəlin bu söhbəti qurtaraq. gəlin görək Akaki Akakiyeviç bu məbləğin

Akaki Akakiyeviç yenə şineli təmir et- yarısını necə əldə etməyi düşünürdü?

mək barədə danışmaq istədi, amma Pet- Akaki Akakiyeviç xərclədiyi hər manatın

Nikolay Qoqol. Şinel roviç onun sözünü ağzında qoydu: “Sizə bir qəpiyini ayırıb, kiçik qutuya atırdı. Qa-

tayı-bərabəri olmayan bir şinel tikəcəyəm, pağında pul atmaq üçün deşik açdığı bu

mənə bel bağlaya bilərsiniz, çalışacağam qutunu açarla bağlayırdı. Hər yarım ildən

yaxşı şinel olsun. İstəsəniz, dəbə uyğun bir qutunun içindəki mis pulları gözdən

tikərik: şinelin yaxalığına gümüş suyuna keçirir, onları xırda gümüş pullarla əvəz-

çəkilmiş düymələr də bənd edərik. ləyirdi. Beləliklə, bir neçə il ərzində qırx

Oxu daşa dəyən Akaki Akakiyeviç çox rubldan çox pul toplamışdı. Deməli, pu-

məyus oldu, halı pisləşdi. Təzə şineli ne- lun yarısı hazır idi; amma bəs ikinci yarı-

cə, hansı pulla tikdirsin? Qarşıdan gələn sını haradan alsın? Axı qırx rubl az məb-

bayram münasibətilə alacağı pul müka- ləğ deyil. Akaki Akakiyeviç çox fikirləşdi,