Page 89 - "Xəzər"
P. 89
, heç nə görmək olmurdu. O, küçənin yerdən üzülən Akaki Akakiyeviç bağıra- 89
böyük, nəhayətsiz meydanla qovuşduğu bağıra geriyə, bayaq gördüyü qarovulçu 2017
yerə yaxınlaşdı. Qaranlıqda meydanın o köşkünə tərəf götürüldü. Qarovulçu öz
tərəfindəki evlər, onların arxasındakı dəh- təbərzininə söykənib maraqla ona baxır- Nikolay Qoqol. Şinel
şət saçan çöllü-biyaban güclə sezilirdi. dı ki, görəsən, uzaqdan ona tərəf qaçan
adam niyə çığır-bağır salıb? Nəfəsi qa-
Uzaqlarda, sanki dünyanın o başında ralmış Akaki Akakiyeviç köşkə çatan kimi
hansısa daxmada zəif işıq yanırdı. Bir- qarovulçunu alıb-yatdı – bağıra-bağıra
dən-birə Akaki Akakiyeviçin kefi pozuldu, dedi ki, o, heç nəyə nəzarət etmir, gözünün
qanı qaraldı. Meydana daxil olanda yüngül önündə adam soyurlar, onun isə tükü də
qorxu hissi bütün vücudunu sardı, elə bil tərpənmir. Qarovulçu isə and-aman elədi
ürəyinə dammışdı ki, başına nəsə pis iş ki, o, məmurun qarət edildiyinin fərqində
gələcək. O dönüb arxaya və ətrafa boy- olmayıb, düzdür, meydanın ortasında iki
landı: heç kəs gözə dəymirdi, elə bil də- adamın onu saxladığını görüb, amma fi-
nizin ortasındaydı. “Yox, baxmasam yax- kirləşib ki, yəqin dostlarıdır; qoy o, bura-
şıdır”, – qərara aldı və gözünü yumub əl- da boş-boşuna haray-həşir salmaqdan-
havasına addımlamağa başladı. Meyda- sa, sabah məhəllə nəzarətçisinin yanına
nın sonuna çatıb-çatmadığını yoxlamaq getsin, şineli tapsa, nəzarətçi tapacaq.
üçün gözünü açanda isə gördü ki, qarşı-
sında bir neçə bığıburma kişi dayanıb. Akaki Akakiyeviç evə gələndə halı
Amma onların kim olduğunu ayırd edə özündə deyildi, olduqca pərt və pərişan
bilmədi, gözləri qaraldı, ürəyi bərk-bərk görünürdü: gicgahlarında və başının ar-
döyünməyə başladı. xasında olan-qalan saçları dağılmış, bir-
birinə qarışmışdı; əyin-başı tamamilə qa-
– Bu, mənim şinelimdir! – Onlardan ra batmışdı. Mənzilin sahibəsi, yatmağa
biri məmurun yaxasından yapışıb göy gu- hazırlaşan yaşlı qadın qapının bərk-bərk
rultusunu xatırladan səslə dedi. Akaki döyüldüyünü eşidib yerindən dik atıldı,
Akakiyeviç “kömək edin!” – deyə qışqır- tələm-tələsik başmaqlarını yalın ayaqla-
maq istədi, amma o biri adam məmurun rına keçirtdi, köynəyini əliylə sinəsinə sı-
başı boyda olan yumruğunu onun sifəti- xıb qapını açmağa qaçdı. Qarı Akaki Aka-
nə yaxınlaşdırıb əlavə etdi: kiyeviçi bu vəziyyətdə görəndə heyrət-
dən içini çəkib daldalı getdi. Akaki Akaki-
– Səsin çıxmasın! yeviç başına gələnləri danışandan sonra
Akaki Akakiyeviç şineli onun əynin- qarı əllərini bir-birnə vurub dedi ki, birba-
dən necə çıxardıqlarını, odun parçası ilə şa xüsusi müvəkkilin yanına getmək la-
vurulduğunu hiss etdi, üzüqoylu qarın zımdır. Çünki məhəllə nəzarətçisi fırıldaq
üstünə yıxıldı və huşunu itirdi. Bir neçə gələcək, söz verib yerinə yetirməyəcək;
dəqiqədən sonra özünə gəlib birtəhər yaxşısı, müvəkkilə müraciət etməkdir; əv-
ayağa qalxdı, qarşısını kəsənlərin artıq vəllər ev sahibəsinin yanında aşpaz işlə-
izi də qalmamışdı. Hiss etdi ki, soyuq ili- yən çuxon1 qadın indi müvəkkilin evində
yinə işləyir, şinel də yox, qışqırmağa baş- dayədir, onun yaxşı adam olduğunu söylə-
ladı. Amma ona elə gəldi ki, səsi heç
meydanın o başına gedib çatmır. Әli hər

1çuxon – Peterburq ətrafında yaşayan karel-fin və eston əhalisini əvvəllər belə adlandırırdılar.
   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94