Page 19 - "Xəzər"
P. 19
borsun həyata keçirdiyi ən yeni işlər çirməyə çalışır. Ancaq bir neçə il keçir – 19
barədə hekayətlər gətirirdilər, belə ki, mən bəs nə oldu? Həmin qəhrəman kobud bir 2017
və mister Qrem kimilər onun haqqında səhvdə müqəssir bilinir, ya başqa səbəb-
saysız-hesabsız əhvalatları kədərlə din- dən sahiblərinin gözündən düşür, məş- Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar
ləməli olurduq. Ancaq hər şeydən pisi, hurlaşdığı evdən gedir və hamı onu unu-
hər belə əhvalatdan sonra başqa cəhət- dur. Boş dayanmağı xoşlamayan həmin
lərinə görə son dərəcə dəyərli olan xid- dillər isə tərifləməyə indi başqasını tapır-
mətçilərin heyrətlə başlarını tərpədib, “Ax, lar. Ağaları ilə gələn kamerdinerlərin çox
bu mister Neybors, ikinci beləsini, doğru- vaxt özlərini hamıdan pis apardıqlarının
dan da, tapmaq olmaz” kimi ifadələr işlət- şahidi olmuşam, çünki yatıb yuxuda da
mələrini görmək idi. özlərini eşikağasının yerində görürlər. Adə-
tən təqlid etmək üçün onlar kimisə nümu-
Nəzərə alın ki, mən mister Neybor- nə göstərməyi xoşlayır, ya peşə ilə bağlı
sun bacarığını şübhə altına almıram; çünki məsələlərdə özü kimilərindən eşitdikləri
onun bir çox təntənəli qəbul və bu tipli sözləri təkrarlayırlar.
tədbirlərin öhdəsindən yaxşı gəldiyini bili-
rəm. Ancaq peşəkar karyerasının heç bir Buna baxmayaraq, dərhal əlavə edim
pilləsində böyük eşikağası olmağı bacar- ki, əlbəttə, bu cür səfeh işlərlə məşğul ol-
mamışdı. Bunu hələ karyerasının zirvə- mayan və həqiqətən, peşəkar olan bir
sində olanda demişdim və bir neçə illik xeyli kamerdiner var. Bizim lakey otağın-
məşhurluğundan sonra onun üçün hər da bir-iki nəfər yığışanda – yəni, heç ol-
şeyin iflasa uğrayacağını qabaqcadan bil- masa, mister Qrem səviyyəsində; heyif
dirmişdim. ki, indi onunla əlaqəm kəsilib – peşəmizi
son dərəcə həvəslə, səviyyəli, hərtərəfli
Siz, yəqin, bu gün öz nəslinin ən böyük müzakirə edirdik. Həmin axşamlar o günlər-
eşikağası kimi tərifi göylərə qaldırılan, bir dən ən əziz xatirə kimi indi də yadımda-
neçə ildən sonra isə heç vaxt belə olma- dır.
dığı ortaya çıxan eşikağası haqqında eşit-
misiniz? Nə vaxtsa onu göylərə qaldıran Ancaq, icazənizlə, əsl maraq kəsb
elə həmin xidmətçilər indi başqa birini tə- edən, bizim peşəni dərindən başa düşmə-
rifləməyə başlayırlar, özü də elə cidd- yən şəxslərin boşboğazlığı axşamlarımı-
cəhdlə ki, dayanıb mülahizələrini ağılla- zı korlamayanda həvəslə müzakirə etdi-
başla qiymətləndirməyə belə macalları ol- yimiz məsələyə qayıdaq; məhz “böyük
mur. Lakey otaqlarındakı bu cür söhbət- eşikağası nə deməkdir?” məsələsinə.
lərin qəhrəmanları adətən qəfil nəzərə
çarpan eşikağası olur, xoşbəxtlikdən, onu Səhv etmirəmsə, bu məsələnin uzun
hansısa mötəbər bir evə işə götürüblər illər ərzində doğurduğu mübahisələrdə
və ola bilsin, bir neçə böyük tədbirin öhdə- həmkarlarım tərəfindən peşəkarcasına
sindən uğurla gələ bilib. Şotlandiyadan cavaba vur-tut bir neçə cəhd edilmişdi.
tutmuş Kornuolla qədər lakey otaqların- Yeganə yadımda qalanı, Heys Cəmiyyə-
da müxtəlif şayiələr dolaşmağa başlayır – tinin onun sıralarına qəbul olunanlar üçün
mühüm şəxslərdən kimsə guya onunla tələblər hazırlamaq cəhdidir. Siz, yəqin,
maraqlanıb, ya zəngin evlərdən bəziləri belə cəmiyyət haqqında eşitməmisiniz –
onu misli görünməmiş məvaciblə ələ ke- bizim dövrdə onu az adam xatırlayır. An-
caq iyirminci illərdə və otuzuncu illərin
barədə hekayətlər gətirirdilər, belə ki, mən bəs nə oldu? Həmin qəhrəman kobud bir 2017
və mister Qrem kimilər onun haqqında səhvdə müqəssir bilinir, ya başqa səbəb-
saysız-hesabsız əhvalatları kədərlə din- dən sahiblərinin gözündən düşür, məş- Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar
ləməli olurduq. Ancaq hər şeydən pisi, hurlaşdığı evdən gedir və hamı onu unu-
hər belə əhvalatdan sonra başqa cəhət- dur. Boş dayanmağı xoşlamayan həmin
lərinə görə son dərəcə dəyərli olan xid- dillər isə tərifləməyə indi başqasını tapır-
mətçilərin heyrətlə başlarını tərpədib, “Ax, lar. Ağaları ilə gələn kamerdinerlərin çox
bu mister Neybors, ikinci beləsini, doğru- vaxt özlərini hamıdan pis apardıqlarının
dan da, tapmaq olmaz” kimi ifadələr işlət- şahidi olmuşam, çünki yatıb yuxuda da
mələrini görmək idi. özlərini eşikağasının yerində görürlər. Adə-
tən təqlid etmək üçün onlar kimisə nümu-
Nəzərə alın ki, mən mister Neybor- nə göstərməyi xoşlayır, ya peşə ilə bağlı
sun bacarığını şübhə altına almıram; çünki məsələlərdə özü kimilərindən eşitdikləri
onun bir çox təntənəli qəbul və bu tipli sözləri təkrarlayırlar.
tədbirlərin öhdəsindən yaxşı gəldiyini bili-
rəm. Ancaq peşəkar karyerasının heç bir Buna baxmayaraq, dərhal əlavə edim
pilləsində böyük eşikağası olmağı bacar- ki, əlbəttə, bu cür səfeh işlərlə məşğul ol-
mamışdı. Bunu hələ karyerasının zirvə- mayan və həqiqətən, peşəkar olan bir
sində olanda demişdim və bir neçə illik xeyli kamerdiner var. Bizim lakey otağın-
məşhurluğundan sonra onun üçün hər da bir-iki nəfər yığışanda – yəni, heç ol-
şeyin iflasa uğrayacağını qabaqcadan bil- masa, mister Qrem səviyyəsində; heyif
dirmişdim. ki, indi onunla əlaqəm kəsilib – peşəmizi
son dərəcə həvəslə, səviyyəli, hərtərəfli
Siz, yəqin, bu gün öz nəslinin ən böyük müzakirə edirdik. Həmin axşamlar o günlər-
eşikağası kimi tərifi göylərə qaldırılan, bir dən ən əziz xatirə kimi indi də yadımda-
neçə ildən sonra isə heç vaxt belə olma- dır.
dığı ortaya çıxan eşikağası haqqında eşit-
misiniz? Nə vaxtsa onu göylərə qaldıran Ancaq, icazənizlə, əsl maraq kəsb
elə həmin xidmətçilər indi başqa birini tə- edən, bizim peşəni dərindən başa düşmə-
rifləməyə başlayırlar, özü də elə cidd- yən şəxslərin boşboğazlığı axşamlarımı-
cəhdlə ki, dayanıb mülahizələrini ağılla- zı korlamayanda həvəslə müzakirə etdi-
başla qiymətləndirməyə belə macalları ol- yimiz məsələyə qayıdaq; məhz “böyük
mur. Lakey otaqlarındakı bu cür söhbət- eşikağası nə deməkdir?” məsələsinə.
lərin qəhrəmanları adətən qəfil nəzərə
çarpan eşikağası olur, xoşbəxtlikdən, onu Səhv etmirəmsə, bu məsələnin uzun
hansısa mötəbər bir evə işə götürüblər illər ərzində doğurduğu mübahisələrdə
və ola bilsin, bir neçə böyük tədbirin öhdə- həmkarlarım tərəfindən peşəkarcasına
sindən uğurla gələ bilib. Şotlandiyadan cavaba vur-tut bir neçə cəhd edilmişdi.
tutmuş Kornuolla qədər lakey otaqların- Yeganə yadımda qalanı, Heys Cəmiyyə-
da müxtəlif şayiələr dolaşmağa başlayır – tinin onun sıralarına qəbul olunanlar üçün
mühüm şəxslərdən kimsə guya onunla tələblər hazırlamaq cəhdidir. Siz, yəqin,
maraqlanıb, ya zəngin evlərdən bəziləri belə cəmiyyət haqqında eşitməmisiniz –
onu misli görünməmiş məvaciblə ələ ke- bizim dövrdə onu az adam xatırlayır. An-
caq iyirminci illərdə və otuzuncu illərin