Page 18 - "Xəzər"

kanyonları, şəlalələri, sıldırımlı dağları Bütün bu problemlərdən bizim peşə

görmüşəm. Әlbəttə, bu gözəlliklərdən ləz- sahiblərinin uzun illərdən bəri qızğın müza-

zət almaq mənə qismət olmayıb, buna kirə etdiyi bir sual doğur: “böyük” eşika-

baxmayaraq, əminliklə deyə bilərəm: baş- ğası nə deməkdir? İşin sonunda lakey

qa ölkələrin mənzərələri ilk baxışdan ada- otağında ocaq kənarında saatlarla bu

mı nə qədər heyran etsə də, ingilis mən- mövzuya həsr edilmiş mübahisələri xatır-

zərələri – bu səhər onu məhz belə layıram. Xahiş edirəm, diqqət edəsiniz –

görmüşdüm – öz mükəmməlliyiylə ayrı böyük eşikağasının “kim” yox, “nə” oldu-

bir xüsusiyyətə malikdir. Qənaətimə görə, ğunu soruşuram, çünki bizim nəslin nüma-

bu xüsusiyyəti istənilən qərəzsiz müşahi- yəndələri arasında peşəkar etalonu məhz

dəçi qiymətləndirə bilər, çünki ən dolğun hansı şəxslərin təcəssüm etdirdiyi haq-
ruhi məmnunluq bəxş etdiyi üçün o, ingi- qında mülahizələrdə ciddi fikir ayrılığı
lis mənzərəsini başqalarından fərqləndi- müşahidə olunmurdu. Mən Çarlevill-haus-
rir. Yəqin, bu xüsusiyyəti “əzəmət” sözü dan mister Marşall, ya Braydvuddan mis-
daha dəqiq ifadə edər. Həqiqətən, səhər ter Leyn kimi simaları nəzərdə tuturam.
qayanın üstündə dayanıb önümdə açılan Әgər belə şəxslərlə tanışlıq sizə qismət
mənzərəni seyr edəndə, başqa heç nə olubsa, əlbəttə, onlara xas hansı keyfiy-
18 ilə səhv sala bilməyəcəyim müstəsna bir yətlərdən danışdığımı başa düşərsiniz.

2017 hissi – insanın əzəmət qarşısında keçir- Siz, təbii ki, başqa şeyi – bu keyfiyyəti
diyi hissi yaşadım. Öz ölkəmizi Böyük
Britaniya adlandırırıq, kimlərsə bunu tə- müəyyənləşdirməyin heç də asan olma-
vazödən uzaq sayardı. Ancaq mən cəsa- dığını vurğuladığımı başa düşürsünüz.
rət edib deyirəm ki, elə bircə mənzərəmiz
bunu deməyə əsas verir. Bizim hörmətli peşə nümayəndələri
ilə belə şeylərdən başı çıxanlar arasında

Bəs bu “əzəmət” özlüyündə məhz nə- kimin böyük eşikağası adlandırılmağa la-
yi ifadə edir? Harada və necə təzahür yiq olduğu barədə ciddi mübahisələrin ol-
edir? Yaxşı başa düşürəm ki, belə sualın madığını deyə bilərik. Bütün lakey otaq-
cavabı üçün bilikli adama müraciət et- larında olduğu kimi, təbii ki, Darlinqton-
Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar mək lazımdır, ancaq şəxsi mülahizəmi hollda da müxtəlif səviyyədə xidmətçiləri
söyləməyə məcbur etsələr, belə deyər- qəbul etməli olmuşuq və yadımdadır, qo-
dim: bizim məmləkətin gözəlliklərini baş- naqlardan, ya təəssüf ki, mənim tabeçili-
qalarından fərqləndirən onda məhz ba- yimdə olanlardan da kimsə mister Cek
yağılığın, süniliyin olmamasıdır. Mühüm Neybors və onun kimilərin ünvanına tərif-

olan bu gözəlliyin sadəliyi, ruha dinclik lər yağdıranda özümü zorla saxlamışam.

gətirməsidir. Sanki torpaq öz gözəlliyini, Mən mister Cek Neyborsun əleyhinə

əzəmətini hiss eləyir və bunu gözə sox- deyiləm; bildiyimə görə, müharibədə ölüb,

mağa çalışmır. Әksinə, Afrikanın, ya de- buna da çox kədərlənirəm. Onu yalnız

yək, Amerikanın öyünə biləcəyi mənzə- səciyyəvi nümunə kimi xatırladım. Otu-

rələri, şübhəsiz, adama təsir edir, ancaq zuncu illərin ortalarında az qala ölkənin

əminəm ki, rəylərə uymayan müşahidəçi- bütün lakey otaqlarında iki-üç il ərzində

nin nəzərində, öz görünüşü ilə gözə gir- ancaq ondan danışırdılar. Dediyim kimi,

məsi səbəbindən, onlar bizimkilərdən ge- Darlinqton-holl bu mənada istisna deyildi –

ri qalar. gələn xidmətçilərin çoxu özlərilə mister