Page 182 - "Xəzər"
P. 182
O, ağır sükuta qapılmaqla Raymon- yini bilmir, sonra dedi: – Hə, yəqin, o əh-
dan qopmaq istəsə də, deyəsən, dünya- valatı nəzərdə tutursuz... məncə, elə bir
da hələ də onun xanım Larussel kimi ta- şey olmayıb ki, üzrxahlıq edəsən, o vaxt-
nındığını bilməyən (özü də bordolu ola- lar sadəcə ağılsız idim. Sizin o yeniyet-
ola) birisi olduğuna görə heyrətlənmişdi. məlik çağınızı ciddiyə almaq olmaz! Bu
Raymon uzun illər Bordoda yaşamadı- gün mənimçün o hadisənin heç bir mə-
ğıyla özünə bəraət qazandıranda Mariya nası yoxdu! Elə şeylərdən indi çox uza-
dayana bilməyib əhd etdiyi sükutu poz- ğam.
du: xanım Larussel müharibədən sonrakı Şübhəsiz, Raymon onu qıcıqlandır-
il bu addımı atmağa qərar veribmiş... Әri mışdı, ancaq düşündüyü qədər də yox.
uzun müddət oğluna görə tərəddüd edir- Olub-keçənləri xatırladan hər şey Mariya
miş... Krossda nifrət yaratsa da, Raymonla bağlı
– Ancaq Bertran tərxis olan kimi məni hadisə indi ona gülməli görünürdü. Daha
nikah bağlamağa razı saldı. Mən təkid et- çox ondan narahat idi ki, intihara cəhd et-
mədim – daha yüksək amala görə güzəş- məsini Raymon bilir, yoxsa yox... Yox,
tə getdim... bilsəydi, indi sırtıqlıq edər, özünü belə tə-
182 Mariya əlavə elədi ki, Bertran olma- vazökar aparmazdı.
saydı, Bordoda qalıb yaşamaq istəyərdi: – O zaman özümə qapılmışdım, boş
2017 – O, Politexnikdə oxuyur, cənab La- şeylərə də baş qoşurdum. İndi isə elə bi-
russel ayda iki həftə burada olur, yəni oğ- lirəm, siz mənimlə hansısa başqa bir qa-
lanın ailəsi, evi var... dın barəsində danışırsız.
Birdən səmimiyyətlə içini açıb- O bilirdi ki, qəzəb, nifrət sevginin da-
tökdüyünə görə utandı; təzədən özünə vam etməsini bildirir; bunları Mariyanın
qəribə bir görkəm verib soruşdu: içində oyada bilibsə, deməli, ümid var;
– Sevimli həkimimiz necədi? Həyat amma bir vaxtlar belə rəzillik edib özünü
bizi ən mehriban dostlarımızdan aralı sal- alçalmış saydığı üçün Raymon indi onda
dı... yalnız qıcıq, utanc yaradırdı. Qadın bir
Sanki görüşlərinə şad idi! Ancaq Ray- qədər istehzalı tərzdə dedi:
Fransua Moriak. Sevgi səhrası mon onun sözündən tutub deyəndə ki, – Siz o cür ağılsızlıqların mənim hə-
“yeri gəlmişkən, atam Parisdə, “Qrand yatımda hansısa rol oynayacağını güman
Hotel”dədi, çox sevinər...” – Mariya dər- edirdiz?
hal üzünü yana çevirib özünü eşitməzliyə Raymon o hadisələrin öz həyatında
vurdu. Raymon onu əsəbiləşdirmək, içi- rol oynadığını deyərək, özünə etmədiyi
nin hirsini oyatmaq istəməsə də, nəha- bir etirafı, nəhayət, dilinə gətirdi. Şübhə
yət, özündə güc tapıb ağrılı mövzuya to- etmirdi ki, yeniyetməlik illərində baş ver-
xundu: miş həmin başıbəlalı əhvalat öz möhürünü
– O ədəbsiz hərəkətimə görə incimi- bütün taleyinə vurub; indi Mariya Kros-
siz, eləmi? Mən sadəcə qaba bir oğlan sun həlim səsini dinlədikcə əzab çəkirdi:
uşağıydım, həm də çox sadəlövh! Deyin – Bertran əbəs yerə demir ki, əsl hə-
ki, daha məndən incik deyilsiz! yatı 25–30 yaşdan sonra yaşayırsan.
– Nəyə görə inciməliydim axı? – Özünü Raymon, qarışıq da olsa, hiss edirdi
elə apardı ki, guya söhbətin nədən getdi- ki, belə deyil, yəni sonrakı vaxtlarda hə-
dan qopmaq istəsə də, deyəsən, dünya- valatı nəzərdə tutursuz... məncə, elə bir
da hələ də onun xanım Larussel kimi ta- şey olmayıb ki, üzrxahlıq edəsən, o vaxt-
nındığını bilməyən (özü də bordolu ola- lar sadəcə ağılsız idim. Sizin o yeniyet-
ola) birisi olduğuna görə heyrətlənmişdi. məlik çağınızı ciddiyə almaq olmaz! Bu
Raymon uzun illər Bordoda yaşamadı- gün mənimçün o hadisənin heç bir mə-
ğıyla özünə bəraət qazandıranda Mariya nası yoxdu! Elə şeylərdən indi çox uza-
dayana bilməyib əhd etdiyi sükutu poz- ğam.
du: xanım Larussel müharibədən sonrakı Şübhəsiz, Raymon onu qıcıqlandır-
il bu addımı atmağa qərar veribmiş... Әri mışdı, ancaq düşündüyü qədər də yox.
uzun müddət oğluna görə tərəddüd edir- Olub-keçənləri xatırladan hər şey Mariya
miş... Krossda nifrət yaratsa da, Raymonla bağlı
– Ancaq Bertran tərxis olan kimi məni hadisə indi ona gülməli görünürdü. Daha
nikah bağlamağa razı saldı. Mən təkid et- çox ondan narahat idi ki, intihara cəhd et-
mədim – daha yüksək amala görə güzəş- məsini Raymon bilir, yoxsa yox... Yox,
tə getdim... bilsəydi, indi sırtıqlıq edər, özünü belə tə-
182 Mariya əlavə elədi ki, Bertran olma- vazökar aparmazdı.
saydı, Bordoda qalıb yaşamaq istəyərdi: – O zaman özümə qapılmışdım, boş
2017 – O, Politexnikdə oxuyur, cənab La- şeylərə də baş qoşurdum. İndi isə elə bi-
russel ayda iki həftə burada olur, yəni oğ- lirəm, siz mənimlə hansısa başqa bir qa-
lanın ailəsi, evi var... dın barəsində danışırsız.
Birdən səmimiyyətlə içini açıb- O bilirdi ki, qəzəb, nifrət sevginin da-
tökdüyünə görə utandı; təzədən özünə vam etməsini bildirir; bunları Mariyanın
qəribə bir görkəm verib soruşdu: içində oyada bilibsə, deməli, ümid var;
– Sevimli həkimimiz necədi? Həyat amma bir vaxtlar belə rəzillik edib özünü
bizi ən mehriban dostlarımızdan aralı sal- alçalmış saydığı üçün Raymon indi onda
dı... yalnız qıcıq, utanc yaradırdı. Qadın bir
Sanki görüşlərinə şad idi! Ancaq Ray- qədər istehzalı tərzdə dedi:
Fransua Moriak. Sevgi səhrası mon onun sözündən tutub deyəndə ki, – Siz o cür ağılsızlıqların mənim hə-
“yeri gəlmişkən, atam Parisdə, “Qrand yatımda hansısa rol oynayacağını güman
Hotel”dədi, çox sevinər...” – Mariya dər- edirdiz?
hal üzünü yana çevirib özünü eşitməzliyə Raymon o hadisələrin öz həyatında
vurdu. Raymon onu əsəbiləşdirmək, içi- rol oynadığını deyərək, özünə etmədiyi
nin hirsini oyatmaq istəməsə də, nəha- bir etirafı, nəhayət, dilinə gətirdi. Şübhə
yət, özündə güc tapıb ağrılı mövzuya to- etmirdi ki, yeniyetməlik illərində baş ver-
xundu: miş həmin başıbəlalı əhvalat öz möhürünü
– O ədəbsiz hərəkətimə görə incimi- bütün taleyinə vurub; indi Mariya Kros-
siz, eləmi? Mən sadəcə qaba bir oğlan sun həlim səsini dinlədikcə əzab çəkirdi:
uşağıydım, həm də çox sadəlövh! Deyin – Bertran əbəs yerə demir ki, əsl hə-
ki, daha məndən incik deyilsiz! yatı 25–30 yaşdan sonra yaşayırsan.
– Nəyə görə inciməliydim axı? – Özünü Raymon, qarışıq da olsa, hiss edirdi
elə apardı ki, guya söhbətin nədən getdi- ki, belə deyil, yəni sonrakı vaxtlarda hə-