Page 113 - "Xəzər"
P. 113
Mister Makintoş qaşlarını çatdı, sonra isə sanki bu baxışları görməyib sözünə 113
güldü. Başını arxaya əyib gülə-gülə mı- davam etdi: 2017
zıldadı:
– Elə günü sabah yoluna qoyaram, Doris Lessinq. Qarışqa yuvası
– Səndən yaxşı alverçi çıxar, ay oğ- Enni.
lan! Bir parça ağaca beş funt!
Qadın ona təşəkkür edib çıxdı. Amma
– Bir parça ağacdırsa, özünüz düzəl- qəlbinə həmişə təsəlli verən sözləri bu
dəydiniz də, pul niyə verirsiz? dəfə ona deyə bilmədiyinə görə heyifsi-
ləndi: “Siz əsl donuzsunuz, mister Makin-
Mister Makintoş dinməzcə beş funt toş...”
sayıb Tommiyə uzatdı.
Tommi isə bu zaman komada oturub
– Sən bu pulları nəyə xərcləyəcək- gözünün yaşını tökürdü. Ağlayıb ürəyini
sən? – Tomminin pulu köynəyinin cibinə boşaldandan sonra içində elə bir qəzəb
necə səliqəylə qoyub düymələdiyini seyr tufanı qopdu ki, bu hisslərinin acısı əbə-
edə-edə maraqlandı. dilik yaddaşına yazıldı, ömrü boyu unut-
madı. Nəyə görə? Әn dəhşətlisi bunu
– Dirkə verəcəm, – Tommi qələbə tən- özünün də bilməməyi idi. Məsələ onu çox
tənəsiylə dedi; mister Makintoşun ətli, bu- sevən, lakin bununla yanaşı, öz ətindən-
xağı sallanmış sifəti qıpqırmızı oldu. qanından olan birisini xaincəsinə satan
mister Makintoşda, valideynlərinin sus-
Kiçik yük vaqonunun üstündə oturub, qunluğunda da deyildi. O hiss edirdi ki,
uzaqlaşan Tomminin dalınca baxa-baxa səbəb daha dərindədir və indi, oturduğu
dəyənəyi çəkməsinin dabanına döyəclə- skamyanın ayaqlarını xımır-xımır gəmi-
yir və oğlanın qəribə hərəkətinin mənası- rən qarışqaların, böcəklərin səsinə qulaq
nı anlamağa çalışırdı. “Yaxşı oğlandır, asa-asa məhz bu haqda fikirləşirdi. Ona
ürəyi də təmizdir”, – fikirləşdi və qəfil ona deyilən və deyilməyən sözlərin mənası-
hər şey aydın oldu. na varmağa çalışır, deyilməyənləri tap-
maq istəyir və bütün bunlar on yaşlı oğla-
Axşam kələmlə ət qızartması yeyən- nın qəlbinə çökən ağır yükə dönürdü.
də missis Klark onun yanına gəldi:
Uşağa nə var ki... Bu gün öz yaşıdına
– Sizinlə söhbətim var, mister Makin- deyər “səndən zəhləm gedir, eləsən, be-
toş. ləsən”, sabah isə onu özünün ən yaxın
dostu sayar. Uşağın münasibəti belədir –
Mister Makintoş başı ilə stula işarə et- dəyişkən, səbatsız. Lakin bununla yana-
di. Qadın oturmadı. şı, sevgisi və nifrəti ən incə, kövrək vaxt-
larından uşağı öz çənginə alır, valideyn-
– Tommi özünə yaman dərd eləyib, – lərinin onlara sırıdığı səhv, qərəzli fikirlə-
ehtiyatla dilləndi, – Dirkə elə öyrəşib ki, rin toruna düşür, orada çapalayır. Yetkin
özünə yer tapa bilmir, indi oynamağa heç insanların belə şeylərə münasibəti çox
kəsi yoxdur. bəsitdir: “Bu, dostdur, bu – düşmən”. İn-
san münasibətlərinin bütün qəlizliklərini
Mister Makintoş bir anlıq gözünü boş- onlar öz sakitlikləri naminə, bircə sözlə
qabına zilləyib: ifadə edirlər. Lakin uşaqlıqla yetkinlik dövrü
– Bunu yoluna qoymaq çətin məsələ
deyil, siz narahat olmayın, – dedi.
O, düz deyirdi. Bir göz qırpımında, is-
tənilən fəhləni istədiyi yerə yollayırdı.
Missis Klarkın yanaqlarına hiddətin-
dən qızartı çökdü və o, heç cür gizlədə
bilmədiyi bir nifrətlə Makintoşa baxdı. O
güldü. Başını arxaya əyib gülə-gülə mı- davam etdi: 2017
zıldadı:
– Elə günü sabah yoluna qoyaram, Doris Lessinq. Qarışqa yuvası
– Səndən yaxşı alverçi çıxar, ay oğ- Enni.
lan! Bir parça ağaca beş funt!
Qadın ona təşəkkür edib çıxdı. Amma
– Bir parça ağacdırsa, özünüz düzəl- qəlbinə həmişə təsəlli verən sözləri bu
dəydiniz də, pul niyə verirsiz? dəfə ona deyə bilmədiyinə görə heyifsi-
ləndi: “Siz əsl donuzsunuz, mister Makin-
Mister Makintoş dinməzcə beş funt toş...”
sayıb Tommiyə uzatdı.
Tommi isə bu zaman komada oturub
– Sən bu pulları nəyə xərcləyəcək- gözünün yaşını tökürdü. Ağlayıb ürəyini
sən? – Tomminin pulu köynəyinin cibinə boşaldandan sonra içində elə bir qəzəb
necə səliqəylə qoyub düymələdiyini seyr tufanı qopdu ki, bu hisslərinin acısı əbə-
edə-edə maraqlandı. dilik yaddaşına yazıldı, ömrü boyu unut-
madı. Nəyə görə? Әn dəhşətlisi bunu
– Dirkə verəcəm, – Tommi qələbə tən- özünün də bilməməyi idi. Məsələ onu çox
tənəsiylə dedi; mister Makintoşun ətli, bu- sevən, lakin bununla yanaşı, öz ətindən-
xağı sallanmış sifəti qıpqırmızı oldu. qanından olan birisini xaincəsinə satan
mister Makintoşda, valideynlərinin sus-
Kiçik yük vaqonunun üstündə oturub, qunluğunda da deyildi. O hiss edirdi ki,
uzaqlaşan Tomminin dalınca baxa-baxa səbəb daha dərindədir və indi, oturduğu
dəyənəyi çəkməsinin dabanına döyəclə- skamyanın ayaqlarını xımır-xımır gəmi-
yir və oğlanın qəribə hərəkətinin mənası- rən qarışqaların, böcəklərin səsinə qulaq
nı anlamağa çalışırdı. “Yaxşı oğlandır, asa-asa məhz bu haqda fikirləşirdi. Ona
ürəyi də təmizdir”, – fikirləşdi və qəfil ona deyilən və deyilməyən sözlərin mənası-
hər şey aydın oldu. na varmağa çalışır, deyilməyənləri tap-
maq istəyir və bütün bunlar on yaşlı oğla-
Axşam kələmlə ət qızartması yeyən- nın qəlbinə çökən ağır yükə dönürdü.
də missis Klark onun yanına gəldi:
Uşağa nə var ki... Bu gün öz yaşıdına
– Sizinlə söhbətim var, mister Makin- deyər “səndən zəhləm gedir, eləsən, be-
toş. ləsən”, sabah isə onu özünün ən yaxın
dostu sayar. Uşağın münasibəti belədir –
Mister Makintoş başı ilə stula işarə et- dəyişkən, səbatsız. Lakin bununla yana-
di. Qadın oturmadı. şı, sevgisi və nifrəti ən incə, kövrək vaxt-
larından uşağı öz çənginə alır, valideyn-
– Tommi özünə yaman dərd eləyib, – lərinin onlara sırıdığı səhv, qərəzli fikirlə-
ehtiyatla dilləndi, – Dirkə elə öyrəşib ki, rin toruna düşür, orada çapalayır. Yetkin
özünə yer tapa bilmir, indi oynamağa heç insanların belə şeylərə münasibəti çox
kəsi yoxdur. bəsitdir: “Bu, dostdur, bu – düşmən”. İn-
san münasibətlərinin bütün qəlizliklərini
Mister Makintoş bir anlıq gözünü boş- onlar öz sakitlikləri naminə, bircə sözlə
qabına zilləyib: ifadə edirlər. Lakin uşaqlıqla yetkinlik dövrü
– Bunu yoluna qoymaq çətin məsələ
deyil, siz narahat olmayın, – dedi.
O, düz deyirdi. Bir göz qırpımında, is-
tənilən fəhləni istədiyi yerə yollayırdı.
Missis Klarkın yanaqlarına hiddətin-
dən qızartı çökdü və o, heç cür gizlədə
bilmədiyi bir nifrətlə Makintoşa baxdı. O
