Page 228 - "Xəzər" 4/2016
P. 228
xəyalında bəzəkli yaşıl don və ağ duvaq nəzər saldı. Bu bağlı, soyuq, qadın
canlandı. Bu gözlənilməz hissdən az qala nəzərləri və insan ürəyi kimi müəmmalı
inildədi, elə yarıçılpaq və həyəcanlı halda pəncərəni görəndə artıq soyumaqda olan
əllərini irəli uzadıb iki addımdan sonra qəzəb və ağrı yeni qüvvə ilə qəlbində
onun qarşısında dayandı. Ancaq yaşıl baş qaldırdı. Dəli bir istəklə kimisə
don əriyərək dalğalandı və yox oldu. öldürmək, yaxud təhqir eləmək arzusuyla
Otağın qapısı bağlandı, qapını kilidləyən yumruğunu silkələdi, tüklü əlini pəncərəyə
açarın şaqqıltısı eşidildi. doğru uzatdı və sanki lənət yağdıraraq:
Torpağın özü kimi güclü, ildırım buludu – Qancıq, qancıq! – deyib, bağırdı.
kimi qorxunc Cərzələz bir anlığa donub Qəzəbdən səsi xırıldadı.
yerində qaldı və başını aşağı, əllərini yana O, atını yorğa yerişlə sürərək yola
salaraq bir müddət beləcə dayandı, ondan baxmadan hara gəldi gedirdi. İstəyirdi ki,
ətrafa hərarət və kişi gücünün qüdrəti qarşısına, keçə biməyəcəyi uçuq körpülər,
yayılırdı. O bilmirdi ki, acığını kimdən dağıdılmış yollar çıxsın!
çıxsın. Bu zaman karvansaraya sarı çevrilib Onun arxasında isə hələ də sükut
söyüş söydü. Nə baş verdiyindən xəbəri içində olan karvansara vardı.
228 olmayan və bu səbəbdən də vaxtında CӘRZӘLӘZ YOLDA
gizlənməyən bir uşaq əlindəki səhəngi
2016 yerə salıb, yaxınlıqdakı taxtın altında
gizləndi, onun yalın ayaqları taxtdan qırağa Cərzələz Uvatsda çayı keçəndə, atının
çıxırdı. Atlar tövlədə kişnəyirdi, bütün ayağını yaraladı, o zaman bütün atlılar
karvansarada bircə pişik belə gözə və çay kənarında olan mehtərlər də
dəymirdi; dəhşət və qorxudan hamı qaçıb oradaydı; onlar atın dırnağına təzə peyin
gizlənmişdi. Bu sükunət Cərzələzi daha qoydular, yaranı bir oğlan uşağının sidiyiylə
da qıcıqlandırır və hiddətləndirirdi. Hansı
qapıya əl atırdısa, bağlı olurdu, sanki hər yudular, Cərzələz isə başını aşağı salıb
şey sehrlənmişdi. dinməz-söyləməz gözləyir, gözlərini atın
Qəzəbindən nə eləyəcəyini bilməyən dırnaqlarına dikir, onun gözlərinə baxmağa
Cərzələz atını yəhərləməyə və torbasını cürət eləmirdi. Kim onun atını sağaltsa
yığışdırmağa başladı. Hazırlaşdıqdan və əvvəlki qaçışını bərpa eləyə bilsə, ona
sonra bir daha həyətə göz gəzdirdi, burada xalis bir məcidiyyə1 verəcəyini söz verdi.
heç kəsin olmadığına bir daha əmin oldu. O, azdanışan, narahat adam olmuşdu
İvo Andriç. Hekayələr Sonra atın yüyənindən çəkib, tövlədən və bu, inanılası iş deyildi – Cərzələz heç
çıxartdı, ayağını ət kötüyün üstünə qoyub yemək də yeyə bilmirdi! Vişeqraddan
yəhərə sıçradı. At şahə qalxdı; saf sonra iştahası da küsmüşdü. O, süfrə
gümüşlər və silahlar cingildədi; bu vaxt arxasında oturur, elə hey tənbəki tüstülədir,
Cərzələzin hirsi soyudu. Tüpürüb həyətdən amma yemək haqqında düşünmək belə
çıxaraq atını yuxuda olan adamlar kimi, istəmirdi.
bir qədər əvvəl camaatın onu ələ saldığı Sabahısı gün axşam qəhvəxanadan
çəmənliyə doğru çapdı. Bir qədər çıxdı, atına baş çəkəndə, hər şeyin öz
aralanandan sonra küncdəki pəncərəyə qaydasıyla getdiyini gördü. Bir çığırı tutub
1 mәcidiyyә – qızıl pul
canlandı. Bu gözlənilməz hissdən az qala nəzərləri və insan ürəyi kimi müəmmalı
inildədi, elə yarıçılpaq və həyəcanlı halda pəncərəni görəndə artıq soyumaqda olan
əllərini irəli uzadıb iki addımdan sonra qəzəb və ağrı yeni qüvvə ilə qəlbində
onun qarşısında dayandı. Ancaq yaşıl baş qaldırdı. Dəli bir istəklə kimisə
don əriyərək dalğalandı və yox oldu. öldürmək, yaxud təhqir eləmək arzusuyla
Otağın qapısı bağlandı, qapını kilidləyən yumruğunu silkələdi, tüklü əlini pəncərəyə
açarın şaqqıltısı eşidildi. doğru uzatdı və sanki lənət yağdıraraq:
Torpağın özü kimi güclü, ildırım buludu – Qancıq, qancıq! – deyib, bağırdı.
kimi qorxunc Cərzələz bir anlığa donub Qəzəbdən səsi xırıldadı.
yerində qaldı və başını aşağı, əllərini yana O, atını yorğa yerişlə sürərək yola
salaraq bir müddət beləcə dayandı, ondan baxmadan hara gəldi gedirdi. İstəyirdi ki,
ətrafa hərarət və kişi gücünün qüdrəti qarşısına, keçə biməyəcəyi uçuq körpülər,
yayılırdı. O bilmirdi ki, acığını kimdən dağıdılmış yollar çıxsın!
çıxsın. Bu zaman karvansaraya sarı çevrilib Onun arxasında isə hələ də sükut
söyüş söydü. Nə baş verdiyindən xəbəri içində olan karvansara vardı.
228 olmayan və bu səbəbdən də vaxtında CӘRZӘLӘZ YOLDA
gizlənməyən bir uşaq əlindəki səhəngi
2016 yerə salıb, yaxınlıqdakı taxtın altında
gizləndi, onun yalın ayaqları taxtdan qırağa Cərzələz Uvatsda çayı keçəndə, atının
çıxırdı. Atlar tövlədə kişnəyirdi, bütün ayağını yaraladı, o zaman bütün atlılar
karvansarada bircə pişik belə gözə və çay kənarında olan mehtərlər də
dəymirdi; dəhşət və qorxudan hamı qaçıb oradaydı; onlar atın dırnağına təzə peyin
gizlənmişdi. Bu sükunət Cərzələzi daha qoydular, yaranı bir oğlan uşağının sidiyiylə
da qıcıqlandırır və hiddətləndirirdi. Hansı
qapıya əl atırdısa, bağlı olurdu, sanki hər yudular, Cərzələz isə başını aşağı salıb
şey sehrlənmişdi. dinməz-söyləməz gözləyir, gözlərini atın
Qəzəbindən nə eləyəcəyini bilməyən dırnaqlarına dikir, onun gözlərinə baxmağa
Cərzələz atını yəhərləməyə və torbasını cürət eləmirdi. Kim onun atını sağaltsa
yığışdırmağa başladı. Hazırlaşdıqdan və əvvəlki qaçışını bərpa eləyə bilsə, ona
sonra bir daha həyətə göz gəzdirdi, burada xalis bir məcidiyyə1 verəcəyini söz verdi.
heç kəsin olmadığına bir daha əmin oldu. O, azdanışan, narahat adam olmuşdu
İvo Andriç. Hekayələr Sonra atın yüyənindən çəkib, tövlədən və bu, inanılası iş deyildi – Cərzələz heç
çıxartdı, ayağını ət kötüyün üstünə qoyub yemək də yeyə bilmirdi! Vişeqraddan
yəhərə sıçradı. At şahə qalxdı; saf sonra iştahası da küsmüşdü. O, süfrə
gümüşlər və silahlar cingildədi; bu vaxt arxasında oturur, elə hey tənbəki tüstülədir,
Cərzələzin hirsi soyudu. Tüpürüb həyətdən amma yemək haqqında düşünmək belə
çıxaraq atını yuxuda olan adamlar kimi, istəmirdi.
bir qədər əvvəl camaatın onu ələ saldığı Sabahısı gün axşam qəhvəxanadan
çəmənliyə doğru çapdı. Bir qədər çıxdı, atına baş çəkəndə, hər şeyin öz
aralanandan sonra küncdəki pəncərəyə qaydasıyla getdiyini gördü. Bir çığırı tutub
1 mәcidiyyә – qızıl pul
