Page 227 - "Xəzər" 4/2016
P. 227
tarının düymələrini açır, dəsmalla başını dı, sonra geri döndü və foçalının orada 227
bağlayır, bu hərəkətləriylə daha alçaqboy olmadığını görəndə çaşıb qaldı, diqqətlə 2016
və çox güclü görünürdü. Adamların bir adamlara baxdı, sanki onları uzaqdan
qismi Cərzələzin, digər qismi isə foçalının daha yaxşı görürdü. Onun üzünün ifadəsini İvo Andriç. Hekayələr
qalib gələcəyinə inanırdı. Budur, mostarlı müəyyən eləmək olmurdu, çünki onun
işarə verir, kəndir qırılır və yarışanlar baxışları çox qorxunc idi. Bir anın içində
yerlərindən götürülürlər. hər kəs həddini aşdığını anladı. Cərzələzi
masqaraçılardan ayıran məsafə ona özünü
Cərzələz elə qaçır ki, sanki çiyinlərində ələ almaqçün bəs etdi. Toplaşanlar onu
qanadları var, foçalı isə, guya balaca özlərindən ayıran məsafənin cəmisi üç yüz
uşaqları qovmaq istəyən yaşlı adamların addım olduğunu və indi pərt halda, ağır-
elədikləri kimi, bir neçə addım atandan ağır onlara yaxınlaşacağını fikirləşəndə,
sonra dayanır və ayaqlarını yerə döyməyə hətta ən dəli-dolu adamlar belə, qorxuya
başlayır. Cərzələz elə bil göylə uçur, sanki düşdülər. Hiss edirdilər ki, Cərzələz cin
onun ayaqları yerə dəymir, foçalı isə çəpik atına minib və nə isə əlindən bir xəta çıxa
çalır, seyrçilər gülməkdən uğunub gedirlər. bilər. Hamıdan birinci mostarlı yox oldu.
Alqışlar, uğultu və qəhqəhələr artır. Onun ardınca bütün yerdə qalan adamlar
bir-bir öz otaqlarına çəkilərək gözdən itdilər.
– Hey Cərzələz! Bəzi adamlar isə evin arxasında və qoz
– Açkosum, eşşəyim! ağaclarının arasında gizləndilər.
– Hey, tələs, Cərzələz, şahinim!
– Afərin, ay eşşək! Cərzələz çəmənliyə gəlib çatanda artıq
Cərzələz uzaqlaşdıqca daha da orada heç bir ins-cins qalmamışdı. Otun
balacalaşırdı, sanki onun ayaqları bədəninə üstündə kiminsə tələm-tələsik və qorxu
girirdi. Onun vəhşi gücü aşıb-daşırdı, bu içində əlindən saldığı dəsmal gözə dəyirdi.
dəli qaçışdan, bu təmiz havadan, ayaq- Adamların dağılışması onu lap qəzəblən-
larının altındakı yumşaq otdan həzz alırdı. dirdi.
Arxasında rəqibin ayaq səslərini eşitdikcə,
daha da qızışır və daha sürətlə qaçırdı. Qəzəbdən və heyrətdən azğınlaşmışdı,
Dirəyə çatan zaman o, əllərini tövşüyə-tövşüyə, hələ də təəccübdən
yelləyərək almanı tutmağa çalışdı, amma bərəlmiş gözlərlə arxasında adamların
onun əli almaya çatmadı, çünki alçaqlar gizləndiyi qapılara baxırdı. Onun möhkəm
qəsdən onu çox yuxarıdan asmışdılar, və yöndəmsiz başında sanki hər şey
nəhayət, o, hoppanaraq almanı tutdu və aydınlaşmağa başladı: Onu əməlli-başlı
onu kəndiri ilə birlikdə çəkib qopardı. ələ salıblar və bütün bunlar avaraların
Seyrçilər arasında alqış sədaları ucaldı. onunla oynadığı komediyadır. Bu fikir od-
Onların bəzisi gülməkdən yaşaran gözlərini alov kimi onu yandırıb-yaxdı. Birdən onun
silir, bəzisi də otun üstündə uzanıb uğunub ürəyində dəli bir fikir baş qaldırdı; elə bu
gedirdi. Posavinadan olan gonbul bir bəy dəqiqə gavur qızının yanına qaçsın, onu
gülə-gülə qarnını tutub dərindən tövşü- görsün, ələ keçirtsin, heç olmasa, nəyəsə
yürdü. Sısqa, rəsmi görünməyə çalışan ümid olub-olmadığını öyrənsin, ya əlinə
Dizdar ağa isə donuq şəkildə qapının keçəni alt-üst eləsin, vurub dağıtsın. Yor-
ağzında dayanıb, dişsiz ağzını açaraq ğunluqdan səyəllənərək əl-qolunu oynatdı
hırıldayırdı. və evə doğru qaçdı, qapının önünə gəldiyi
Cərzələz əlində alma bir anlığa dayan- zaman pilləkənə nəzər saldı, dumanlanmış
bağlayır, bu hərəkətləriylə daha alçaqboy olmadığını görəndə çaşıb qaldı, diqqətlə 2016
və çox güclü görünürdü. Adamların bir adamlara baxdı, sanki onları uzaqdan
qismi Cərzələzin, digər qismi isə foçalının daha yaxşı görürdü. Onun üzünün ifadəsini İvo Andriç. Hekayələr
qalib gələcəyinə inanırdı. Budur, mostarlı müəyyən eləmək olmurdu, çünki onun
işarə verir, kəndir qırılır və yarışanlar baxışları çox qorxunc idi. Bir anın içində
yerlərindən götürülürlər. hər kəs həddini aşdığını anladı. Cərzələzi
masqaraçılardan ayıran məsafə ona özünü
Cərzələz elə qaçır ki, sanki çiyinlərində ələ almaqçün bəs etdi. Toplaşanlar onu
qanadları var, foçalı isə, guya balaca özlərindən ayıran məsafənin cəmisi üç yüz
uşaqları qovmaq istəyən yaşlı adamların addım olduğunu və indi pərt halda, ağır-
elədikləri kimi, bir neçə addım atandan ağır onlara yaxınlaşacağını fikirləşəndə,
sonra dayanır və ayaqlarını yerə döyməyə hətta ən dəli-dolu adamlar belə, qorxuya
başlayır. Cərzələz elə bil göylə uçur, sanki düşdülər. Hiss edirdilər ki, Cərzələz cin
onun ayaqları yerə dəymir, foçalı isə çəpik atına minib və nə isə əlindən bir xəta çıxa
çalır, seyrçilər gülməkdən uğunub gedirlər. bilər. Hamıdan birinci mostarlı yox oldu.
Alqışlar, uğultu və qəhqəhələr artır. Onun ardınca bütün yerdə qalan adamlar
bir-bir öz otaqlarına çəkilərək gözdən itdilər.
– Hey Cərzələz! Bəzi adamlar isə evin arxasında və qoz
– Açkosum, eşşəyim! ağaclarının arasında gizləndilər.
– Hey, tələs, Cərzələz, şahinim!
– Afərin, ay eşşək! Cərzələz çəmənliyə gəlib çatanda artıq
Cərzələz uzaqlaşdıqca daha da orada heç bir ins-cins qalmamışdı. Otun
balacalaşırdı, sanki onun ayaqları bədəninə üstündə kiminsə tələm-tələsik və qorxu
girirdi. Onun vəhşi gücü aşıb-daşırdı, bu içində əlindən saldığı dəsmal gözə dəyirdi.
dəli qaçışdan, bu təmiz havadan, ayaq- Adamların dağılışması onu lap qəzəblən-
larının altındakı yumşaq otdan həzz alırdı. dirdi.
Arxasında rəqibin ayaq səslərini eşitdikcə,
daha da qızışır və daha sürətlə qaçırdı. Qəzəbdən və heyrətdən azğınlaşmışdı,
Dirəyə çatan zaman o, əllərini tövşüyə-tövşüyə, hələ də təəccübdən
yelləyərək almanı tutmağa çalışdı, amma bərəlmiş gözlərlə arxasında adamların
onun əli almaya çatmadı, çünki alçaqlar gizləndiyi qapılara baxırdı. Onun möhkəm
qəsdən onu çox yuxarıdan asmışdılar, və yöndəmsiz başında sanki hər şey
nəhayət, o, hoppanaraq almanı tutdu və aydınlaşmağa başladı: Onu əməlli-başlı
onu kəndiri ilə birlikdə çəkib qopardı. ələ salıblar və bütün bunlar avaraların
Seyrçilər arasında alqış sədaları ucaldı. onunla oynadığı komediyadır. Bu fikir od-
Onların bəzisi gülməkdən yaşaran gözlərini alov kimi onu yandırıb-yaxdı. Birdən onun
silir, bəzisi də otun üstündə uzanıb uğunub ürəyində dəli bir fikir baş qaldırdı; elə bu
gedirdi. Posavinadan olan gonbul bir bəy dəqiqə gavur qızının yanına qaçsın, onu
gülə-gülə qarnını tutub dərindən tövşü- görsün, ələ keçirtsin, heç olmasa, nəyəsə
yürdü. Sısqa, rəsmi görünməyə çalışan ümid olub-olmadığını öyrənsin, ya əlinə
Dizdar ağa isə donuq şəkildə qapının keçəni alt-üst eləsin, vurub dağıtsın. Yor-
ağzında dayanıb, dişsiz ağzını açaraq ğunluqdan səyəllənərək əl-qolunu oynatdı
hırıldayırdı. və evə doğru qaçdı, qapının önünə gəldiyi
Cərzələz əlində alma bir anlığa dayan- zaman pilləkənə nəzər saldı, dumanlanmış
