Page 162 - "Xəzər" 4/2016

başlayandan sonra ona qulaq asırlar. darlarının boynuna ip keçirir və elə dəhşətli

Düzü, heç bilmirəm, bu kefli Tanrıların şivən qoparırlar ki, o, birdəfəlik taqətdən

ziyafətdən sonra özlərini necə apardıqlarını düşərək təslim olur və əllərini qaldırır.

yada salmağım nəyə gərəkdir? And olsun 17. Bununla belə, əgər kişi xeylağı ida-

Herkulesə, bu, o dərəcədə axmaqlıqdır rəetmə işləri üçün doğulmuşsa, onun

ki, gülməkdən özümü güclə saxlayıram. dərrakə payı da bircə çimdik artıq səpilməli

Ancaq bu yerdə Arpokratesi16 yada salmaq idi ki, bu, onun kişilik ləyaqətini dəstəkləsin.

kifayətdir ki, hansısa Koritsios tanrısı17 Və o, hər şeydən əvvəl mənə müraciət

bu söylədiklərimizə gizlincə qulaq şək- edincə, dərhal öz məsləhətimi verdim,

ləməsin, bu heç Momosun özünə də ucuz həm də, özümə layiq şəkildə: mütləq hey-

başa gələn deyil. vanın biri ilə, – məlum məsələdir, – səfeh

16. Ancaq artıq Homeros kimi səma- və fərsiz, ancaq məzəli, qəşəng bir arvadla

nişinləri tərk edərək, bir daha yer üzünə kəbin kəsdirmək ki, o, ailə həyatında

qayıtmaq vaxtıdır, orada isə mənim hədiyyə kişinin təmkinini, kədərini öz kütbeyinliyi

etmədiyim özgə bir ürəkaçan və ya fərəhli ilə dada gətirib, şirin-şəkər etsin. Platon

bir şey görməyəcəyik. Әvvəla, hər yerdə qadını canlıların şüurlumu, şüursuzmu

162 axmaqlığın dadı-duzu yerində olsun deyə, fəsiləsinə aid etməyə nahaq yerə tərəddüd

görün, insan nəslinin atası və yaradıcısı etmirdi; bununla da o, özgə bir şeyə yox,
2016 olan təbiət nə qədər uzaqgörənliklə səy elə ona işarə etmək istəyirdi ki, bu cinsin

göstərib əlləşir. Belə ki, stoiklərin müəyyən əsas xüsusiyyəti axmaqlıqdır. Qadın, hətta

etdiklərinə görə, müdriklik dərrakəyə riayət ağıllı kimi tanınmağa çalışsa da, nə edirsə

etməkdən başqa, heç bir şey deyil, Ax- etsin, necə deyərlər, Minervaya tam zidd

maqlıqsa, əksinə, hisslərin təlqinidir, in- olaraq1 öküzü cıdıra dartan birisi kimi

sanın həyatı, həqiqətən də, kədərli və ikiqat axmaq görünəcək. Çünki əgər kimsə

Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi qəmli olmasın deyə, görün Yupiter onlara təbiətin əksinə, fəzilətləri yalan pərdəsi

dərrakədən qat-qat artıq nə qədər hissiyyat altında gizlədərək, istedadı başqa səmtə

bəxş edib! Elə bil yarım unsiyanı assla yönəldirsə, hər bir qüsuru ikiqat ağırlaşır.

müqayisə edirsən1. Bundan əlavə, o, dər- Necə ki, yunan məsəlində çox doğru ola-

rakəni kəllənin darısqal bir küncünə sürgün raq deyilir: al-qırmızı geyinsə də meymun

edərək, bədənin bütün yerdə qalan his- yenə meymundur. Eləcə də, hansı maskanı

səsini həyəcanların ixtiyarına buraxıb. Da- taxırsa-taxsın – qadın həmişə qadındır,

ha sonra o, dərrakəni iki qəddar tirana – yəni səfehdir. Ancaq qadın tayfasını,

köksün qalasında yerləşərək, həyat çeş- sözlərimdən inciyəcək qədər də axmaq

məsi olan qəlbin özündə qərar tutan saymıram, çünki mən AXMAĞAM, ax-

qəzəbə və ta həddi-buluq çağı yetişənə maqlığı da təcəssüm etdirirəm. Və əgər

qədər aşağı tərəfdə geniş bir imperiyanı onlar mətləbi bir qədər dərindən ölçüb-

zəbt edən şəhvətə qarşı qoyub. İstəyir biçsəydilər, Axmaqlığı öz xeyirlərinə

lap səsi batana qədər bağıraraq, şərəfli yazardılar, çünki kişilərdən qat-qat

olmaq qaydaları barədə car çəksin, dər- xoşbəxtdirlər. Әvvəla, haqlı olaraq hər

rakənin bu iki düşmənə qarşı nə dərəcədə şeydən üstün tutduqları zahiri gözəlliyin

güclü olduğunu insanın gündəlik həyatı köməkliyi ilə tiranların özlərini belə, istib-

kifayət qədər aydın göstərir. Onlar hökm- dadları altına alıb fəth edirlər. Digər tərəf-