Page 161 - "Xəzər" 4/2016
P. 161
mişəcavan və qıvrımsaçdır? Ona görə fikir verərsə, görər ki elə oralar da başdan- 161
ki, kefcilin və əyyaşın biridir, bütün həyatını ayağa axmaqlıqla doludur. O ki qaldı ya- 2016
ziyafətlərdə, rəqslərdə, çalıb-oxumaqda da salmalı olacaq digərlərinə, məgər siz
və oyunlarda keçirir, heç vaxt da Pallasa ildırımsaçan Yupiterin özünün eşq macə- Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi
qoşulmur. O, müdriklərə tələb olunan ralarından və hoqqalarından xəbərsizsiz?
heysiyyət anlayışından o qədər uzaqdır Bəs ov etməkdən başqa, əlindən heç nə
ki, sadəcə gülüş və zarafatlarla qulluğunda gəlməyən, cinsini yaddan çıxarmış bu
dayansan, sevincək olur. Kütbeyin – yəni sərt Diana necə? O, Endimionun5 dər-
səfehin səfehi – adlandırıldığı həmin o dindən ölmürdü? Yaxşısı budur, tanrılar
zərb-məsəl də heç vecinə deyil. Adını da bir vaxtlar adət etdikləri kimi, öz dəcəllikləri
o səbəbdən dəyişib səfeh qoyublar ki, haqqında qoy Momosun6 özündən eşit-
məbədinin qapısı ağzında əyləşəndə, sinlər. Ancaq onlar bu yaxınlarda qəzəb-
əkinçilər əylənməkdən ötrü onun sifətinə lənərək, onu və Atanı7 öz ağıl-kamalları
təzə əncir və üzüm şirəsi yaxırlar. Hələ ilə tanrıların kefinə xələl qatdıqlarına görə
qədim komediyada onun barəsində hansı yerə vızıldadıblar. Nə də ki, ölərilərdən
zarafatlardan bəhs olunmur? Ehey, – deyə heç kim bu sürgün edilmişə qonaqpərvərlik-
söyləyirlər, – ombadan doğulmuş gicbəsər filan göstərmir, xüsusilə də o hökmdarların
tanrı. Ancaq kim istəməzdi ki, həmişə saraylarında mənim Kolakiyam hörmət
belə şən və cavan, hamıya oyun, əyləncə sahibidir deyə, ona yer yoxdur, onunla
bəxş edən kütbeyin, gicbəsər olsun, nəinki Momosun razılığı isə canavarla quzu
hamıya qarşı qəzəbli, qaraqabaq Yupiter arasındakı razılıqdan başqa, bir şey deyil.
və ya özünün fəryadları ilə hamını dəhşətə Beləliklə, onun sürgün olunmasından
gətirən Pan, yaxud üst-başını kül basmış, sonra tanrılar sərt senzordan qorxub çə-
emalatxanada işləməkdən daima kirli- kinməyərək, Homeros demişkən, əsl könül
paslı gəzən Vulkanus1, ya da ki, hətta xoşluğu ilə daha sərbəst və daha böyük
qorxunc Qorqonu2, nizəsi, daim qəzəbli keflə şitlik edirlər. Bu taxta Priapos8 daha
baxışları ilə birlikdə Pallasın özü? Niyə hansı zarafatlara əl atmır? Daha hansı
Kupido3 daim uşaqdır? Niyə? Bəlkə, ona bic və kələkbaz oyunlarından çıxmır bu
görə ki, yelbeyinin biridir, nə ciddi bir şey hiyləgər Merkurius9? Hətta Vulkanusun
düşünər, nə də bir iş görər? Nədən qızılı özü belə, tanrıların ziyafətində təlxəklik
Venusun gözəlliyi daim təravətlidir? Sözsüz edərək, gah çolaq yerişi, gah zarafatla
ki, mənə qohumluğu çatdığından, elə ona söz atıb sataşmağı, gah da məzəli
görə də çöhrəsində atamın rəngini gəzdirir deyimləri ilə həmpiyalələrinin kefini açır.
və elə həmin səbəbdən də Homeros onu Kordak10 oynamağa adət etmiş qoca
Qızılı Afrodite adlandırmışdı. Bir də ki, eşqbaz Silenos11 da, tretanelo12 rəqsini
əgər şairlərə və onların rəqibi olan ifa edən Polifemos13 da, yalınayağı14
heykəltəraşlara inansaq, o, daim gülür. oynayan nimfalar da buradadır. Yarıkeçi
Romalılar bütün həyat nəşəsinin anası satirlər Atella farsları15 göstərir, Pan hansısa
olan Floradan4 savayı, hansı başqa bir duzsuz bir mahnı oxumaqla hamını gül-
tanrıya sitayiş ediblər? Ancaq kimsə dürür, tanrılar da muzaların özlərini
Homerosda və digər şairlərdəki, hətta ən dinləməkdən daha artıq bir həvəslə,
qaraqabaq tanrıların həyatına diqqətlə xüsusilə də nektardan vurub dəmləşməyə
   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165   166