Page 157 - "Xəzər" 4/2016
P. 157
la-filan və ya bunlara bənzər digər rətimin nə qədər uzaqlara sirayət etməsini, 157
zir-zibil görməzsən. Orada hər tərəfdən qulaqlarınızı şəkləyərək, yaxşı-yaxşı 2016
sənin baxışlarını və zövqünü Adonis bağ- dinləyin. Әgər kimsə tanrı olmağın ölərilərə
çalarına2 layiq moli,3 panatseya4, nepenta, əl tutmaq demək olduğunu nahaqdan Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi
mərzə, solmazçiçəkləri, lotoslar, qızıl- yazmayıbsa və istər şərabı, istər çörəyi
güllər, bənövşə və giasintlər oxşayır. Və və ya digər hansısa faydalı bir neməti
bu səfanın içərisində doğulmuş biri kimi, insanların ixtiyarına verənlər tanrıların da
mən həyata göz yaşları ilə ayaq basmayıb, məclisinə haqlı olaraq buraxılırsa və bir
anamın üzünə mehribancasına gülümsə- halda ki, hamıdan əliaçıq elə özüməm,
mişəm. Doğrusu, keçinin bəslədiyi o ilahi onda mən niyə özümü tanrıların alfası
Kronidə5 heç də qibtə etmirəm, axı məni adlandırmayım?
iki füsünkar nimfa,– Bakxusun6 yaranış
verdiyi Mete7 və Panın qızı Apediya8 öz 11. Hər şeydən öncə, həyatın özündən
döşlərindən əmizdirmişdir. Siz, həmçinin şirin, qiymətli nə ola bilər? Onun yaranışına
onları da, mənim yolyoldaşlarımın və görə siz məndən savayı, kimə borclusuz
qulluqçularımın arasında görürsüz. Yox, ki? Axı insan nəslini yaradıb artıran nə
əgər onların hamısının adlarını bilmək qüdrətli atanın bakirayə qızı Pallasın
istəsəz, onda, – and olsun Herkulesə! – nizəsi, nə də bulud qovan Yupiterin
bunu məndən başqa, dildə yox, yalnız egidasıdır1. Həqiqətən də bircə işarəsi ilə
yunanca eşidə biləcəksiz. Olimpi lərzəyə gətirən, tanrıların atası və
insanların şahı belə, həmişə gördüyü işi
9. Bax, bu təkəbbürlə qaşlarını bir də görmək istəyəndə, yəni uşaq əmələ
qaldırmış, əlbəttə ki, Filavtiyadır. Yalnız gətirmək sevdasına düşəndə, bəzən
gözləri ilə gülümsəyən və çəpik çalan o üçbaşlı əsasını və istədiyi vaxt bütün tan-
birisinin adı Kolakiyadır1. Bu yarıyuxulu rıların canına qorxu salan titan qiyafəsini
və sanki mürgü vuranı isə Lete2 çağırırlar. kənara qoyub, adi aktyortək hansısa bir
Bu əlini əlinin üstünə qoyub baxana miskin insanın maskasını taxmalı olur.
Misoponiya3 deyirlər. Bu, qızılgül hö- Stoiklər2 özlərini tanrılara hamıdan yaxın
rüklərinə bürünərək, hər tərəfə ətir saçan hesab edirlər. Ancaq mənə üçqat, dördqat,
Hedonedir4. Bu narahat baxışları olana istəsəniz, lap yüzqat stoik verin, hətta
Anoyya5 deyirlər. Bu parlaq dərili, tosqun onun özü belə, müdriklik nişanəsi olan
bədənlinin adı Trufedir6. Qızlara qarışmış saqqalından olmasa da, – yeri gəlmişkən,
bu Tanrılara da nəzər salın: birinin adı keçilərlə şərikli olan saqqalından, – öz
Komos7, diğərininki isə Neqretos Hip- təşəxxüsündən və sarsılmaz ehkamla-
nosdur8. Mən bu sadiq nökərlərimin kö- rından əl çəkərək, alnındakı qırışlarını
məkliyi ilə hər şeyi öz hökmümə tabe hamarlayıb, bir müddət dəli ehtirasa və
edir, imperatorların özlərinə belə, əmrlər nəşəyə qapılmalıdır. Bir sözlə, o müdrik,
verirəm. əgər ata olmaq istəyirsə mənə, – israr
edirəm, – yalnız mənə müraciət etməlidir!
10. Nəslim, tərbiyəm və məiyyətim Ancaq niyə də mən, adətim üzrə, sizinlə
barədə eşitdiz. İndi isə İlahə adına yiyə- daha açıq danışmayım? Soruşmaq istər-
lənməyim heç kimə səbəbsiz görünməsin dim, sizcə, baş, sifət, sinə, əl və ya qulaq
deyə, mənim tanrılara da, insanlara da kimi ədəbli sayılan bədən üzvləri tanrıları
hansı nemətləri bağışladığımı, ilahi qüd-
zir-zibil görməzsən. Orada hər tərəfdən qulaqlarınızı şəkləyərək, yaxşı-yaxşı 2016
sənin baxışlarını və zövqünü Adonis bağ- dinləyin. Әgər kimsə tanrı olmağın ölərilərə
çalarına2 layiq moli,3 panatseya4, nepenta, əl tutmaq demək olduğunu nahaqdan Rotterdamlı Erazmus. Axmaqlığın tərifi
mərzə, solmazçiçəkləri, lotoslar, qızıl- yazmayıbsa və istər şərabı, istər çörəyi
güllər, bənövşə və giasintlər oxşayır. Və və ya digər hansısa faydalı bir neməti
bu səfanın içərisində doğulmuş biri kimi, insanların ixtiyarına verənlər tanrıların da
mən həyata göz yaşları ilə ayaq basmayıb, məclisinə haqlı olaraq buraxılırsa və bir
anamın üzünə mehribancasına gülümsə- halda ki, hamıdan əliaçıq elə özüməm,
mişəm. Doğrusu, keçinin bəslədiyi o ilahi onda mən niyə özümü tanrıların alfası
Kronidə5 heç də qibtə etmirəm, axı məni adlandırmayım?
iki füsünkar nimfa,– Bakxusun6 yaranış
verdiyi Mete7 və Panın qızı Apediya8 öz 11. Hər şeydən öncə, həyatın özündən
döşlərindən əmizdirmişdir. Siz, həmçinin şirin, qiymətli nə ola bilər? Onun yaranışına
onları da, mənim yolyoldaşlarımın və görə siz məndən savayı, kimə borclusuz
qulluqçularımın arasında görürsüz. Yox, ki? Axı insan nəslini yaradıb artıran nə
əgər onların hamısının adlarını bilmək qüdrətli atanın bakirayə qızı Pallasın
istəsəz, onda, – and olsun Herkulesə! – nizəsi, nə də bulud qovan Yupiterin
bunu məndən başqa, dildə yox, yalnız egidasıdır1. Həqiqətən də bircə işarəsi ilə
yunanca eşidə biləcəksiz. Olimpi lərzəyə gətirən, tanrıların atası və
insanların şahı belə, həmişə gördüyü işi
9. Bax, bu təkəbbürlə qaşlarını bir də görmək istəyəndə, yəni uşaq əmələ
qaldırmış, əlbəttə ki, Filavtiyadır. Yalnız gətirmək sevdasına düşəndə, bəzən
gözləri ilə gülümsəyən və çəpik çalan o üçbaşlı əsasını və istədiyi vaxt bütün tan-
birisinin adı Kolakiyadır1. Bu yarıyuxulu rıların canına qorxu salan titan qiyafəsini
və sanki mürgü vuranı isə Lete2 çağırırlar. kənara qoyub, adi aktyortək hansısa bir
Bu əlini əlinin üstünə qoyub baxana miskin insanın maskasını taxmalı olur.
Misoponiya3 deyirlər. Bu, qızılgül hö- Stoiklər2 özlərini tanrılara hamıdan yaxın
rüklərinə bürünərək, hər tərəfə ətir saçan hesab edirlər. Ancaq mənə üçqat, dördqat,
Hedonedir4. Bu narahat baxışları olana istəsəniz, lap yüzqat stoik verin, hətta
Anoyya5 deyirlər. Bu parlaq dərili, tosqun onun özü belə, müdriklik nişanəsi olan
bədənlinin adı Trufedir6. Qızlara qarışmış saqqalından olmasa da, – yeri gəlmişkən,
bu Tanrılara da nəzər salın: birinin adı keçilərlə şərikli olan saqqalından, – öz
Komos7, diğərininki isə Neqretos Hip- təşəxxüsündən və sarsılmaz ehkamla-
nosdur8. Mən bu sadiq nökərlərimin kö- rından əl çəkərək, alnındakı qırışlarını
məkliyi ilə hər şeyi öz hökmümə tabe hamarlayıb, bir müddət dəli ehtirasa və
edir, imperatorların özlərinə belə, əmrlər nəşəyə qapılmalıdır. Bir sözlə, o müdrik,
verirəm. əgər ata olmaq istəyirsə mənə, – israr
edirəm, – yalnız mənə müraciət etməlidir!
10. Nəslim, tərbiyəm və məiyyətim Ancaq niyə də mən, adətim üzrə, sizinlə
barədə eşitdiz. İndi isə İlahə adına yiyə- daha açıq danışmayım? Soruşmaq istər-
lənməyim heç kimə səbəbsiz görünməsin dim, sizcə, baş, sifət, sinə, əl və ya qulaq
deyə, mənim tanrılara da, insanlara da kimi ədəbli sayılan bədən üzvləri tanrıları
hansı nemətləri bağışladığımı, ilahi qüd-
