Page 15 - "Xəzər" 4/2016
P. 15
E SARAMAQO Tərcümə: İlqar Әlfi
Kentavr
(hekayə)
At yerişini yavaşıtdı. O, nalgörməmiş tapıb, yaxşıca yatıb dincəlməyin əsl vax- 15
dırnaqlarını çayın, az qala, tam qurumuş tıydı. 2016
məcrasını örtən girdə daşların üstünə
basa-basa gedirdi. İnsan əlini uzatdı, At susamışdı. Hərəkətsiz, sakit ulduz- Joze Saramaqo. Kentavr
ehtiyatla qarşısındakı çöllüyü görməyə ların əks olunduğu suya sarı yeridi, qabaq
inkan verməyən tikanlı budaqları araladı. dırnaqları islananda, dizlərini qatlayıb
Gün qüruba doğru enirdi. Uzaqda, indi sahildə uzandı. Bir çiynini kələ-kötür qum-
endiyi vadidən o yanda başqa bir yamac sallığa söykəyən insan yanğı hiss etməsə
başlayırdı, burdan baxanda, qəfildən göyə də, bol-bol su içdi. Başları üstündə sə-
millənən dağların ətəyində adama lap bala- manın hələ də qaranlıq olan bir parçası,
ca, alçaq görünən bir neçə ev sıralanırdı; arxasınca azacıq sarıya çalan solğun işıq
evlərin xırdaca pəncərələri ulduz kimi haləsi buraxaraq aramla çəkilib gedirdi.
sayrışırdı. Şərq tərəfdən üfüqü kəsən tünd Bu halə yer üzündəki bütün dağlara səpil-
rəngli dağların silueti boyunca qırmızı bir məyə hazır olan, düzənlikləri, çölləri basıb
xətt uzanırdı, sanki kimsə fırçasını işığa altına alacaq al-qırmızı alovun ilk, inamsız
batırıb dağların konturunu cızmışdı və müjdəçisiydi. At insanla bərabər qalxdı.
hələ də qurumayan rəng yavaş-yavaş Meşə onların qarşısında keçilməz bir sədd
yamacaşağı axmağındaydı. Günəş oradan kimi qaralırdı; acı tikanlarını itiləyib durmuş
boylanacaqdı. Bircə ehtiyatsız hərəkət və böyürtkən kolları ağacların arasını zəbt
yay kimi açılan tikanlı budaq insanın əlini etmiş, bircə qarış boş yer qoymamışdı.
cızdı – dodaqaltı nəsə donquldanıb, barma- Üst budaqlarda səhərin ilk quşları cikkild-
ğını ağzına apardı, qanını yaladı. At əşirdi. At inamsız löhrəmlə çayı keçdi,
ayaqlarını tappıldada-tappıldada, quyru- sağ tərəfdəki sıx kolluqlardan ötmək istədi,
ğunu gecə rütubətini canına çəkən hündür lakin insan daha asan yol seçdi. İxtiyarında
otlara çırpa-çırpa, çaya sallanan budaqların olan vaxtdan – əslində dünyanın bütün
kölgəsinə çəkildi. Çay quruyub-quruyub, vaxtları elə onun ixtiyarındaydı, – istifadə
lap soğulmuşdu – daşların arası ilə qıvrıla- edib, heyvanın səbirsizliyinin qarşısını
qıvrıla axır, arabir hələ də sağ olan tək-
tük balıqların ümidsiz həyat mücadiləsi
apardığı kiçik göllər əmələ gətirirdi.
Ağır rütubətli hava şimşək vəd edirdi.
Buludlar hələ ki, güc yığır, sabaha, uzağı
üç-dörd günə, bəlkə də, təzə ay çıxanda,
var gücüylə guruldamağa hazırlaşırdılar.
Səma yavaş-yavaş qızarırdı. Bir sığınacaq
Kentavr
(hekayə)
At yerişini yavaşıtdı. O, nalgörməmiş tapıb, yaxşıca yatıb dincəlməyin əsl vax- 15
dırnaqlarını çayın, az qala, tam qurumuş tıydı. 2016
məcrasını örtən girdə daşların üstünə
basa-basa gedirdi. İnsan əlini uzatdı, At susamışdı. Hərəkətsiz, sakit ulduz- Joze Saramaqo. Kentavr
ehtiyatla qarşısındakı çöllüyü görməyə ların əks olunduğu suya sarı yeridi, qabaq
inkan verməyən tikanlı budaqları araladı. dırnaqları islananda, dizlərini qatlayıb
Gün qüruba doğru enirdi. Uzaqda, indi sahildə uzandı. Bir çiynini kələ-kötür qum-
endiyi vadidən o yanda başqa bir yamac sallığa söykəyən insan yanğı hiss etməsə
başlayırdı, burdan baxanda, qəfildən göyə də, bol-bol su içdi. Başları üstündə sə-
millənən dağların ətəyində adama lap bala- manın hələ də qaranlıq olan bir parçası,
ca, alçaq görünən bir neçə ev sıralanırdı; arxasınca azacıq sarıya çalan solğun işıq
evlərin xırdaca pəncərələri ulduz kimi haləsi buraxaraq aramla çəkilib gedirdi.
sayrışırdı. Şərq tərəfdən üfüqü kəsən tünd Bu halə yer üzündəki bütün dağlara səpil-
rəngli dağların silueti boyunca qırmızı bir məyə hazır olan, düzənlikləri, çölləri basıb
xətt uzanırdı, sanki kimsə fırçasını işığa altına alacaq al-qırmızı alovun ilk, inamsız
batırıb dağların konturunu cızmışdı və müjdəçisiydi. At insanla bərabər qalxdı.
hələ də qurumayan rəng yavaş-yavaş Meşə onların qarşısında keçilməz bir sədd
yamacaşağı axmağındaydı. Günəş oradan kimi qaralırdı; acı tikanlarını itiləyib durmuş
boylanacaqdı. Bircə ehtiyatsız hərəkət və böyürtkən kolları ağacların arasını zəbt
yay kimi açılan tikanlı budaq insanın əlini etmiş, bircə qarış boş yer qoymamışdı.
cızdı – dodaqaltı nəsə donquldanıb, barma- Üst budaqlarda səhərin ilk quşları cikkild-
ğını ağzına apardı, qanını yaladı. At əşirdi. At inamsız löhrəmlə çayı keçdi,
ayaqlarını tappıldada-tappıldada, quyru- sağ tərəfdəki sıx kolluqlardan ötmək istədi,
ğunu gecə rütubətini canına çəkən hündür lakin insan daha asan yol seçdi. İxtiyarında
otlara çırpa-çırpa, çaya sallanan budaqların olan vaxtdan – əslində dünyanın bütün
kölgəsinə çəkildi. Çay quruyub-quruyub, vaxtları elə onun ixtiyarındaydı, – istifadə
lap soğulmuşdu – daşların arası ilə qıvrıla- edib, heyvanın səbirsizliyinin qarşısını
qıvrıla axır, arabir hələ də sağ olan tək-
tük balıqların ümidsiz həyat mücadiləsi
apardığı kiçik göllər əmələ gətirirdi.
Ağır rütubətli hava şimşək vəd edirdi.
Buludlar hələ ki, güc yığır, sabaha, uzağı
üç-dörd günə, bəlkə də, təzə ay çıxanda,
var gücüylə guruldamağa hazırlaşırdılar.
Səma yavaş-yavaş qızarırdı. Bir sığınacaq
