Page 117 - "Xəzər" 4/2016
P. 117
u irəliləyərək, boğulmuş adamın casına soruşdu və hər yerdə xilaskar kimi 117
barmaqları kimi qatlanmış və qarmağa qarşılanmasına öyrəşdiyinə görə dəvətsiz 2016
dönmüş soyuq budaqların toxunuşundan çardağa girdi.
diksinib, qara damlardan uzaq duran Alek- Leonid Andreyev. Çay kənarında
sey Stepanoviç suyun geniş, tutqun, parıltılı – Hə, mən idim, – elə qadın da o cür
göllə qovuşduğu qəsəbə kənarına üzüb mehribanlıqla, günahkar-günahkar cavab
çıxdı. O, qaranlıq göy üzündən qara don- verdi və onun arxasınca üzərinə qarşısında
qar kimi seçilən dənliyə tərəf, demək olar nazik mum şam yanan kiçik ikona qo-
ki, gözübağlı üzürdü. Aleksey Stepanoviç yulmuş stolun olduğu küncə getdi. Aleksey
qabağa əyilib, avarları bir bərabərdə Stepanoviç o biri tərəfi qaranlıqda itib-
qaldırıb-endirir, gözlərini yumurdu və bu batan çardağa ötəri göz gəzdirdi və təəc-
vaxt ona elə gəlirdi ki, bütün dünya çox- cüb dolu baxışlarını stola zillədi. Stola
çox arxada qalıb, o, çoxdan – artıq illərdir təmiz süfrə salınmışdı, üzərində isə tünd-
üzür, hər şeyin yeni olduğu, arxada qalan qonur rəngli iki yumurta və bir kiçik, özü
heç nəyə bənzəmədiyi qara sonsuzluğa də, yəqin ki, boyat olan alınma bulka
doğru irəliləyir. Beləcə, dəqiqələr ötürdü vardı.
və o, başını qaldıranda hündür dənlik
artıq düz onun qarşısında durmuşdu, – Bu nədi? – o, qadının gənc, amma
yaxınlıqda isə lal, sirli, tənha dam bozarırdı. solğun üzünə baxdı. Bu üzdə ürkək, yaltaq
Damın altında sağ adamların varlığı hiss bir təbəssüm vardı və bu təbəssümdən
olunurdu. Әtrafda su və gecə olmasına onun böyük, xeyirxah gözlərinin ifadəsi
baxmayaraq, bu adamların susmaları Alek- daha kədərli olurdu. Tənha bir qadın və
sey Stepanoviçin canına qeyri-müəyyən burada, yəni suyun və gecənin ortasında
bir qorxu, vəlvələ saldı. O, qayığı dama bayramı qarşılamaq hazırlığı – bütün
tam yaxınlaşdırdı və indi bütünlüklə suyun bunlar ona anlaşılmaz və qəribə görünürdü.
içində qalan məhəccərsiz kiçik eyvanın
yanında dayandı. Alçaq, əyri qapıdan içəri – P-pəhriz süfrəsidi, – sanki “P” hərfini
yol gedirdi və ev bütünlüklə köhnəlmişdi, uzada-uzada danışan kobud bir səs
yana əyilmişdi, dilənçi kimi yamaq-yumaq aşağıdan cavab verdi. Aleksey Stepanoviç
içində idi. İti və gur suyun onu birdəfəlik qorxa-qorxa aşağı baxdı və divarın
niyə aşıra bilmədiyi, adama çox təəccüblü yanında, damın tavanla birləşdiyi yerdə
gəlirdi. uzanıb üstünü nəyləsə örtmüş, toranlıqda
güclə sezilən adam cüssəsi gördü. O, bir
– Burada kimsə var? – Aleksey Stepa- az da aşağı əyildi və bu vaxt gördüyü
noviç qışqırdı və onun səsinin sədası onu ürküdüb-ürpəndirdi. Doğrudan da,
damdan qalxıb yavaşıya-yavaşıya çayın bu, qorxunc bir sifət idi. İri, şişib göyərmiş
üzəri ilə uçdu. Çardağın içində anlaşılmaz, çənəsində və yanaqlarındakı tikan kimi
xırıltılı səslər eşidildi, sanki kimisə boğur- ağ tüklərə baxanda, üzü suda bir neçə
dular. Aleksey Stepanoviç tez-tələsik qayığı gün qalıb şişmiş meyit sifətinə oxşayırdı;
bağlayıb kiçik eyvana qalxdı və qapının altında bulanıq və donuq bəbəkləri bozaran
ağzında, az qaldı ki, onun qabağına gələn yarıaralı ağır göz qapaqları, ondan gələn
qadınla toqquşsun. kəskin qoxu bu canlı ölünü qorxunc edirdi.
Onun sinəsi qalxdı və yenə boğuq, nəriltiyə-
– Çığıran siz idiniz? – sağ adam görüb bənzər səslər eşidildi, bununla belə,
sevinən Aleksey Stepanoviç mehriban- dodaqları, demək olar ki, tərpənmirdi, elə
barmaqları kimi qatlanmış və qarmağa qarşılanmasına öyrəşdiyinə görə dəvətsiz 2016
dönmüş soyuq budaqların toxunuşundan çardağa girdi.
diksinib, qara damlardan uzaq duran Alek- Leonid Andreyev. Çay kənarında
sey Stepanoviç suyun geniş, tutqun, parıltılı – Hə, mən idim, – elə qadın da o cür
göllə qovuşduğu qəsəbə kənarına üzüb mehribanlıqla, günahkar-günahkar cavab
çıxdı. O, qaranlıq göy üzündən qara don- verdi və onun arxasınca üzərinə qarşısında
qar kimi seçilən dənliyə tərəf, demək olar nazik mum şam yanan kiçik ikona qo-
ki, gözübağlı üzürdü. Aleksey Stepanoviç yulmuş stolun olduğu küncə getdi. Aleksey
qabağa əyilib, avarları bir bərabərdə Stepanoviç o biri tərəfi qaranlıqda itib-
qaldırıb-endirir, gözlərini yumurdu və bu batan çardağa ötəri göz gəzdirdi və təəc-
vaxt ona elə gəlirdi ki, bütün dünya çox- cüb dolu baxışlarını stola zillədi. Stola
çox arxada qalıb, o, çoxdan – artıq illərdir təmiz süfrə salınmışdı, üzərində isə tünd-
üzür, hər şeyin yeni olduğu, arxada qalan qonur rəngli iki yumurta və bir kiçik, özü
heç nəyə bənzəmədiyi qara sonsuzluğa də, yəqin ki, boyat olan alınma bulka
doğru irəliləyir. Beləcə, dəqiqələr ötürdü vardı.
və o, başını qaldıranda hündür dənlik
artıq düz onun qarşısında durmuşdu, – Bu nədi? – o, qadının gənc, amma
yaxınlıqda isə lal, sirli, tənha dam bozarırdı. solğun üzünə baxdı. Bu üzdə ürkək, yaltaq
Damın altında sağ adamların varlığı hiss bir təbəssüm vardı və bu təbəssümdən
olunurdu. Әtrafda su və gecə olmasına onun böyük, xeyirxah gözlərinin ifadəsi
baxmayaraq, bu adamların susmaları Alek- daha kədərli olurdu. Tənha bir qadın və
sey Stepanoviçin canına qeyri-müəyyən burada, yəni suyun və gecənin ortasında
bir qorxu, vəlvələ saldı. O, qayığı dama bayramı qarşılamaq hazırlığı – bütün
tam yaxınlaşdırdı və indi bütünlüklə suyun bunlar ona anlaşılmaz və qəribə görünürdü.
içində qalan məhəccərsiz kiçik eyvanın
yanında dayandı. Alçaq, əyri qapıdan içəri – P-pəhriz süfrəsidi, – sanki “P” hərfini
yol gedirdi və ev bütünlüklə köhnəlmişdi, uzada-uzada danışan kobud bir səs
yana əyilmişdi, dilənçi kimi yamaq-yumaq aşağıdan cavab verdi. Aleksey Stepanoviç
içində idi. İti və gur suyun onu birdəfəlik qorxa-qorxa aşağı baxdı və divarın
niyə aşıra bilmədiyi, adama çox təəccüblü yanında, damın tavanla birləşdiyi yerdə
gəlirdi. uzanıb üstünü nəyləsə örtmüş, toranlıqda
güclə sezilən adam cüssəsi gördü. O, bir
– Burada kimsə var? – Aleksey Stepa- az da aşağı əyildi və bu vaxt gördüyü
noviç qışqırdı və onun səsinin sədası onu ürküdüb-ürpəndirdi. Doğrudan da,
damdan qalxıb yavaşıya-yavaşıya çayın bu, qorxunc bir sifət idi. İri, şişib göyərmiş
üzəri ilə uçdu. Çardağın içində anlaşılmaz, çənəsində və yanaqlarındakı tikan kimi
xırıltılı səslər eşidildi, sanki kimisə boğur- ağ tüklərə baxanda, üzü suda bir neçə
dular. Aleksey Stepanoviç tez-tələsik qayığı gün qalıb şişmiş meyit sifətinə oxşayırdı;
bağlayıb kiçik eyvana qalxdı və qapının altında bulanıq və donuq bəbəkləri bozaran
ağzında, az qaldı ki, onun qabağına gələn yarıaralı ağır göz qapaqları, ondan gələn
qadınla toqquşsun. kəskin qoxu bu canlı ölünü qorxunc edirdi.
Onun sinəsi qalxdı və yenə boğuq, nəriltiyə-
– Çığıran siz idiniz? – sağ adam görüb bənzər səslər eşidildi, bununla belə,
sevinən Aleksey Stepanoviç mehriban- dodaqları, demək olar ki, tərpənmirdi, elə
