Page 33 - "Xəzər"
P. 33
dırın böyrünə yığdıq... Meyitlər ayrı iki çadır əsgəri doğrayıblar... Başqa 33
çadırda idi... Yarıçılpaq, gözləri yerdə suyu zəhərləyiblər... Kiminsə 2015
çıxarılmış halda olanları vardı, birinin yerdən götürdüyü qəşəng alışqan
qarnında hələ ulduz kəsmişdilər... əlində partlayıb... Ölənlər bizim Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar
Әvvəllər belə şeyləri vətəndaş uşaqlardı... Bunu başa düşmək
müharibəsindən bəhs edən filmlərdə lazımdı... Siz yanmış adam gör-
görmüşdüm. Sink tabut hələ yox idi, müsünüzmü? Görməmisiniz... Üz yox,
hələ hazırlamamışdılar. Әvvəl-əvvəl göz yox, bədən yox... Nəsə sarı limfatik
bir az düşünməyə başladıq: biz hara maye qabıqla örtülüb. Bu qabığın
gedirik? Bizim şübhələrimiz rəhbərliyin altından qışqırıq yox, nərilti eşidilir...
xoşuna gəlmədi. Çəkələk, pijama hələ Orda nifrətlə nəfəs alıb, nifrətlə
yox idi, ancaq şüarları, plakatları artıq yaşayırdıq. Bəs günah hissi? Orda
gətirib asmışdılar. Şüarların fonunda yox, burda, hər şeyə kənardan baxanda
– bizim uşaqların məyus sifətləri. Onlar hiss elədim. Orda hər şey mənə ədalətli
mənim yaddaşımda həmişəlik eləcə görünürdü, burda tozun içində qolsuz,
də qalıblar... Həftədə iki dəfə siyasi ayaqsız uzanmış balaca qız uşağını
dərsdi. Bizə həmişə deyirdilər: xatırlayanda dəhşətə gəldim... Elə bil
sərhədlərimizi toxunulmaz saxlamaq sındırılmış kukla idi... Bizim bombard-
müqəddəs borcumuzdu. Orduda ən mandan sonra olmuşdu... Biz isə
xoşagəlməz şey danosbazlıq, hər xırda onların bizi sevməməsinə hələ
şeyi belə xəbər vermək əmridi. Hər təəccüblənirdik də. Onlar bizim hos-
yaralı, xəstə barədə məlumat pitalda müalicə olundu... Qadına
çatdırmalısan. Buna “ovqatı” bilmək dərman verirsən, o isə başını qaldırıb
deyirdilər... Ordu sağlam olmalıdı... sənə baxmır, üzünə gülümsəmir. Buna
Hamıdan xəbərçilik eləmək qanun idi. görə hətta inciyirdik. Orda inciyirdik,
Yazığın gəlmək olmazdı. Ancaq burda – yox. Burda artıq normal
hamımızın yazığı gəlirdi, bizi orda adamsan, bütün duyğuların özünə
mərhəmət hissi yaşadırdı... Xilas qayıdıb.
etmək, kömək etmək, sevmək... Buna
görə getmişdik... Bir müddət sonra Mənim peşəm – xilas etməkdi, elə
nifrət elədiyimi duyuram. Od kimi o da məni xilas elədi. Özümü təmizə
yandıran bu yumşaq quma nifrət çıxara bilərəm: biz orda lazımıydıq.
edirəm. Bu dağlara, istənilən atəş açıla Hamısını xilas eləyə bilmədik,
biləcək bu alçaq qışlaqlara nifrət bacardığımızı xilas elədik – ən
eləyirəm. Yemiş dolu səbət aparan, dəhşətlisi budur. Xilas eləyə bilərdim
ya evinin qarşısında dayanan – lazımı dərman yox idi. Xilas eləyə
tanımadığım əfqana nifrət eləyirəm. bilərdim – gec gətirmişdilər (tibb
Hələ məlum deyil, bu gecə harda olub, bölüyündə kimlərdi? – yalnız sarımağı
nə eləyib. Bir az əvvəl hospitalda bacaran əsgərlər). Xilas eləyə bilərdim
müalicə olunan tanış zabiti öldürüblər, – kefli cərrahı oyatmaq mümkün olma-
dı. Xilas eləyə bilərdim... Biz hətta
çadırda idi... Yarıçılpaq, gözləri yerdə suyu zəhərləyiblər... Kiminsə 2015
çıxarılmış halda olanları vardı, birinin yerdən götürdüyü qəşəng alışqan
qarnında hələ ulduz kəsmişdilər... əlində partlayıb... Ölənlər bizim Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar
Әvvəllər belə şeyləri vətəndaş uşaqlardı... Bunu başa düşmək
müharibəsindən bəhs edən filmlərdə lazımdı... Siz yanmış adam gör-
görmüşdüm. Sink tabut hələ yox idi, müsünüzmü? Görməmisiniz... Üz yox,
hələ hazırlamamışdılar. Әvvəl-əvvəl göz yox, bədən yox... Nəsə sarı limfatik
bir az düşünməyə başladıq: biz hara maye qabıqla örtülüb. Bu qabığın
gedirik? Bizim şübhələrimiz rəhbərliyin altından qışqırıq yox, nərilti eşidilir...
xoşuna gəlmədi. Çəkələk, pijama hələ Orda nifrətlə nəfəs alıb, nifrətlə
yox idi, ancaq şüarları, plakatları artıq yaşayırdıq. Bəs günah hissi? Orda
gətirib asmışdılar. Şüarların fonunda yox, burda, hər şeyə kənardan baxanda
– bizim uşaqların məyus sifətləri. Onlar hiss elədim. Orda hər şey mənə ədalətli
mənim yaddaşımda həmişəlik eləcə görünürdü, burda tozun içində qolsuz,
də qalıblar... Həftədə iki dəfə siyasi ayaqsız uzanmış balaca qız uşağını
dərsdi. Bizə həmişə deyirdilər: xatırlayanda dəhşətə gəldim... Elə bil
sərhədlərimizi toxunulmaz saxlamaq sındırılmış kukla idi... Bizim bombard-
müqəddəs borcumuzdu. Orduda ən mandan sonra olmuşdu... Biz isə
xoşagəlməz şey danosbazlıq, hər xırda onların bizi sevməməsinə hələ
şeyi belə xəbər vermək əmridi. Hər təəccüblənirdik də. Onlar bizim hos-
yaralı, xəstə barədə məlumat pitalda müalicə olundu... Qadına
çatdırmalısan. Buna “ovqatı” bilmək dərman verirsən, o isə başını qaldırıb
deyirdilər... Ordu sağlam olmalıdı... sənə baxmır, üzünə gülümsəmir. Buna
Hamıdan xəbərçilik eləmək qanun idi. görə hətta inciyirdik. Orda inciyirdik,
Yazığın gəlmək olmazdı. Ancaq burda – yox. Burda artıq normal
hamımızın yazığı gəlirdi, bizi orda adamsan, bütün duyğuların özünə
mərhəmət hissi yaşadırdı... Xilas qayıdıb.
etmək, kömək etmək, sevmək... Buna
görə getmişdik... Bir müddət sonra Mənim peşəm – xilas etməkdi, elə
nifrət elədiyimi duyuram. Od kimi o da məni xilas elədi. Özümü təmizə
yandıran bu yumşaq quma nifrət çıxara bilərəm: biz orda lazımıydıq.
edirəm. Bu dağlara, istənilən atəş açıla Hamısını xilas eləyə bilmədik,
biləcək bu alçaq qışlaqlara nifrət bacardığımızı xilas elədik – ən
eləyirəm. Yemiş dolu səbət aparan, dəhşətlisi budur. Xilas eləyə bilərdim
ya evinin qarşısında dayanan – lazımı dərman yox idi. Xilas eləyə
tanımadığım əfqana nifrət eləyirəm. bilərdim – gec gətirmişdilər (tibb
Hələ məlum deyil, bu gecə harda olub, bölüyündə kimlərdi? – yalnız sarımağı
nə eləyib. Bir az əvvəl hospitalda bacaran əsgərlər). Xilas eləyə bilərdim
müalicə olunan tanış zabiti öldürüblər, – kefli cərrahı oyatmaq mümkün olma-
dı. Xilas eləyə bilərdim... Biz hətta