Page 38 - "Xəzər"
P. 38
ikinin yarısında qapının zəngi çalındı. – Ana, məndən heç nə soruşma.
O idi, kandarda dayanmışdı. Mən hərbçi olacağam.
– Sənsən, oğlum? Niyə belə gec? Mən hərbi şəhərcikdə sink tabutlar
Niyə yağışda? Tamam islanmısan... görmüşdüm. Ancaq onda uşaqlar bala-
– Ana, gəlmişəm deyəm ki, ca idi; biri yeddidə oxuyurdu, o biri lap
yaşamaq mənim üçün çətindi. Sən balacaydı. Ümid eləyirdim ki, onlar
öyrətdiklərinin heç biri yoxdu... Sən böyüyənə qədər müharibə qurtarar.
bunları hardan götürmüsən? Bu hələ Məgər bu uzunluqda müharibə olar?
başlanğıcdı... Mən sonra necə “Ancaq müharibə məktəbdə
yaşayacağam? oxuduğumuz illər qədər sürdü – on il”,
Bütün gecəni mətbəxdə oturduq. – Yuranın yasında kimsə dedi.
Mən nə haqda danışa bilərdim? Yenə Hərbi məktəbdə buraxılış gecəsi.
həmin şeylər: həyat gözəldi, insanlar Oğlum – zabitdi. Ancaq Yuranın harasa
yaxşıdı. Sakitcə mənə qulaq asırdı. gedəcəyi ağlıma gəlmirdi. Həyatımı
Tezdən məktəbə getdi. Dəfələrlə təkid onsuz təsəvvür eləmirdim.
38 elədim: – Səni hara yollaya bilərlər?
– Yura, məktəbi at, mülki instituta – Xahiş edəcəyəm Әfqanıstana
2015 get. Sənin yerin oradı. Axı sənin necə göndərsinlər.
əzab çəkdiyini görürəm. – Yura!!!
Öz seçimindən razı deyildi, çünki – Ana, sən mənə belə tərbiyə
təsadüfən hərbçi olmuşdu. Ondan vermisən, təzədən tərbiyə etməyə
yaxşı tarixçi, alim çıxardı... O, kitablarla çalışma. Həyatda qarşılaşdığım
yaşayırdı. “Qədim Yunanıstan necə nacinslər mənim xalqımı, vətənimi
gözəl ölkədi”. Və Yunanıstan haqqında təmsil etmirlər. Mən Әfqanıstana
hər şeyi oxuyurdu. Sonra İtaliya haq- gedəcəyəm ki, həyatda yüksək
Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar qında: “Ana, Leonardo da Vinçi kos- idealların da olduğunu onlara sübut
mosa uçuşlar haqqında düşünürmüş... eləyim. “Jiquli”, ətlə dolu soyuducu
Nə vaxtsa Cokondanın təbəssümünün hələ xoşbəxtlik deyil. Başqa şeylər də
sirrini tapacaqlar”. Onuncu sinifdə qış var... Sən belə öyrətmisən...
tətilində Moskvaya getdi. Orda istefada Әfqanıstana göndərilməsini təkcə
olan polkovnik qardaşım yaşayır. Yura o xahiş etmədi, çoxları raport yazdı.
onunla söhbətləşir: “İstəyirəm univer- Hamısı – yaxşı ailədəndi: birinin atası
sitetin fəlsəfə fakultəsinə daxil olam”. – kolxoz sədri, o birisininki – məktəb
O, təqdir eləmir: müəllimiydi, anası da tibb bacısı...
– Sən vicdanlı oğlansan, Yura. Bi- Öğluma nə deyə bilərdim? Deyəydim
zim zəmanəmizdə filosof olmaq çətindi. ki, bunun vətənə dəxli yoxdu? Sübut
Gərək özünü də, başqalarını da al- eləmək istədiklərin isə düşünəcəkdilər
dadasan. Həqiqəti desən, ya barmaqlıq ki, Әfqanistana yalnız pal-paltar, çek,
arxasına, ya dəlixanaya düşəcəksən. orden, mənsəb arxasınca gedirlər. On-
Yazda Yura qərara gəldi: lar üçün Zoya Kosmodemyanskaya
O idi, kandarda dayanmışdı. Mən hərbçi olacağam.
– Sənsən, oğlum? Niyə belə gec? Mən hərbi şəhərcikdə sink tabutlar
Niyə yağışda? Tamam islanmısan... görmüşdüm. Ancaq onda uşaqlar bala-
– Ana, gəlmişəm deyəm ki, ca idi; biri yeddidə oxuyurdu, o biri lap
yaşamaq mənim üçün çətindi. Sən balacaydı. Ümid eləyirdim ki, onlar
öyrətdiklərinin heç biri yoxdu... Sən böyüyənə qədər müharibə qurtarar.
bunları hardan götürmüsən? Bu hələ Məgər bu uzunluqda müharibə olar?
başlanğıcdı... Mən sonra necə “Ancaq müharibə məktəbdə
yaşayacağam? oxuduğumuz illər qədər sürdü – on il”,
Bütün gecəni mətbəxdə oturduq. – Yuranın yasında kimsə dedi.
Mən nə haqda danışa bilərdim? Yenə Hərbi məktəbdə buraxılış gecəsi.
həmin şeylər: həyat gözəldi, insanlar Oğlum – zabitdi. Ancaq Yuranın harasa
yaxşıdı. Sakitcə mənə qulaq asırdı. gedəcəyi ağlıma gəlmirdi. Həyatımı
Tezdən məktəbə getdi. Dəfələrlə təkid onsuz təsəvvür eləmirdim.
38 elədim: – Səni hara yollaya bilərlər?
– Yura, məktəbi at, mülki instituta – Xahiş edəcəyəm Әfqanıstana
2015 get. Sənin yerin oradı. Axı sənin necə göndərsinlər.
əzab çəkdiyini görürəm. – Yura!!!
Öz seçimindən razı deyildi, çünki – Ana, sən mənə belə tərbiyə
təsadüfən hərbçi olmuşdu. Ondan vermisən, təzədən tərbiyə etməyə
yaxşı tarixçi, alim çıxardı... O, kitablarla çalışma. Həyatda qarşılaşdığım
yaşayırdı. “Qədim Yunanıstan necə nacinslər mənim xalqımı, vətənimi
gözəl ölkədi”. Və Yunanıstan haqqında təmsil etmirlər. Mən Әfqanıstana
hər şeyi oxuyurdu. Sonra İtaliya haq- gedəcəyəm ki, həyatda yüksək
Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar qında: “Ana, Leonardo da Vinçi kos- idealların da olduğunu onlara sübut
mosa uçuşlar haqqında düşünürmüş... eləyim. “Jiquli”, ətlə dolu soyuducu
Nə vaxtsa Cokondanın təbəssümünün hələ xoşbəxtlik deyil. Başqa şeylər də
sirrini tapacaqlar”. Onuncu sinifdə qış var... Sən belə öyrətmisən...
tətilində Moskvaya getdi. Orda istefada Әfqanıstana göndərilməsini təkcə
olan polkovnik qardaşım yaşayır. Yura o xahiş etmədi, çoxları raport yazdı.
onunla söhbətləşir: “İstəyirəm univer- Hamısı – yaxşı ailədəndi: birinin atası
sitetin fəlsəfə fakultəsinə daxil olam”. – kolxoz sədri, o birisininki – məktəb
O, təqdir eləmir: müəllimiydi, anası da tibb bacısı...
– Sən vicdanlı oğlansan, Yura. Bi- Öğluma nə deyə bilərdim? Deyəydim
zim zəmanəmizdə filosof olmaq çətindi. ki, bunun vətənə dəxli yoxdu? Sübut
Gərək özünü də, başqalarını da al- eləmək istədiklərin isə düşünəcəkdilər
dadasan. Həqiqəti desən, ya barmaqlıq ki, Әfqanistana yalnız pal-paltar, çek,
arxasına, ya dəlixanaya düşəcəksən. orden, mənsəb arxasınca gedirlər. On-
Yazda Yura qərara gəldi: lar üçün Zoya Kosmodemyanskaya
