Page 24 - "Xəzər"
P. 24
sevdiyim xatirə anamın sobada piroq Yerlə yeksan olmuş qışlaqların
bişirməyidi. Evdən şirin çörək ətri gəlir... yanından ötürük. Kimsəsiz palçıq evlər
– Yaxşı bir oğlanla dostluq atəş açıla biləcək qaranlıqdan da qor-
eləyirsən... Sonra onun bağırsaqlarının xunc idi. Hospitalda rus qızının ayı
daşlardan sallandığını görürsən... kuklasını əfqan oğlanın çarpayısına
Başlayırsan qisas almağa.
qoyduğunu gördüm. O, gülümsəyərək
– Karvanı gözləyirik. İki-üç gün oyuncağı dişinə götürdü, oynamağı
pusquda dayanırıq. İsti qumda belə idi, çünki qolları yoxdu. “Sizin
uzanmışıq, altımızı batırırıq. Üçüncü ruslar eləyib, – anasının sözlərini mənə
günün sonunda başın xarab olur. İlk tərcümə etdilər. – Bəs sənin uşağın
darağı nifrətlə boşaldırsan. Atışmadan var? Nədi? Oğlan, ya qız?” Bilmirəm
sonra hər şey qurtaranda gördük ki, bu, bağışlayan, ya hələ də yaşadığı
karvanın yükü banan və cem imiş. dəhşətin içində çabalayan adamın
Doyunca yedik...
sözləriydi. Mücahidlərin bizim əsirlərə
– “Ruhları” əsir götürmüşdük... qəddarcasına divan tutduqlarından
Danışdırmağa çalışırıq: “Hərbi anbarlar danışırlar. Orta əsrləri xatırladır. Burda
24 hardadı?” Susurlar. İkisini vertolyota doğrudan da başqa zamandı, təqvimdə
2015 qoyub göyə qaldırdıq: “Hardadı? on dördüncü əsrdi.
Göstər...” Susurlar. Birini qayanın
Lermontovun “Zəmanəmizin qəh-
üstünə atdıq...
rəmanı” əsərində Belanın atasını
– Müharibədə və müharibədən son-
Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar ra qadınla olmaq ayrı-ayrı şeylərdi... xəncərlə öldürən dağlının hərəkətini
Elə bil ilk dəfə olursan... qiymətləndirən Maksimıç deyir:
“Әlbəttə, onlara görə tamamilə haqlıdı”.
– “Qrad” atır... Minalar uçur... Ancaq rusun nöqtəyi-nəzərincə vəhşi
Bunların hamısından ucada isə: hərəkətdi. Yazıçı rusun bu qəribə xüsu-
yaşamaq! yaşamaq! yaşamaq! Sən siyyətini – başqa xalqın mövqeyində
qarşı tərəfin əzabları barədə heç nə dayanmaq, “onların gözüylə görmək”
bilmirsən, bilmək də istəmirsən. bacarığını tuta bilib. İndi isə...
Yaşamaq – vəssalam. Yaşamaq!!!
Özün haqqında bütün həqiqəti yaz- 17 sentyabr
maq (danışmaq), Puşkinə görə, fiziki İnsanın hər gün daha çox
cəhətdən mümkünsüzdü. cılızlaşdığını, nadir hallarda ucaldığını
görürəm. Dostoyevskinin İvan Kara-
Müharibədə insanı fikrin yayınması mazovu deyir: “Vəhşi heyvan heç vaxt
xilas edir. Ancaq ölüm mənasız və insan qədər qəddar ola bilməz, öz
təsadüfidi.
...Tankın üstünə qırmızı hərflərlə
yazılıb: “Malkinin intiqamını alaq”. qəddarlığını gözəllik səviyyəsinə yalnız
Gənc əfqan qadını küçənin orta- insan çatdıra bilir”.
sında öldürülmüş uşağın qarşısında Bəli, güman edirəm ki, biz bu haqda
diz üstə fəryad qoparır. Yaralı vəhşi eşitmək, bilmək istəmirik. İstənilən
heyvan yəqin belə ulayır. müharibədə, onu kimin – qoy Yuli
bişirməyidi. Evdən şirin çörək ətri gəlir... yanından ötürük. Kimsəsiz palçıq evlər
– Yaxşı bir oğlanla dostluq atəş açıla biləcək qaranlıqdan da qor-
eləyirsən... Sonra onun bağırsaqlarının xunc idi. Hospitalda rus qızının ayı
daşlardan sallandığını görürsən... kuklasını əfqan oğlanın çarpayısına
Başlayırsan qisas almağa.
qoyduğunu gördüm. O, gülümsəyərək
– Karvanı gözləyirik. İki-üç gün oyuncağı dişinə götürdü, oynamağı
pusquda dayanırıq. İsti qumda belə idi, çünki qolları yoxdu. “Sizin
uzanmışıq, altımızı batırırıq. Üçüncü ruslar eləyib, – anasının sözlərini mənə
günün sonunda başın xarab olur. İlk tərcümə etdilər. – Bəs sənin uşağın
darağı nifrətlə boşaldırsan. Atışmadan var? Nədi? Oğlan, ya qız?” Bilmirəm
sonra hər şey qurtaranda gördük ki, bu, bağışlayan, ya hələ də yaşadığı
karvanın yükü banan və cem imiş. dəhşətin içində çabalayan adamın
Doyunca yedik...
sözləriydi. Mücahidlərin bizim əsirlərə
– “Ruhları” əsir götürmüşdük... qəddarcasına divan tutduqlarından
Danışdırmağa çalışırıq: “Hərbi anbarlar danışırlar. Orta əsrləri xatırladır. Burda
24 hardadı?” Susurlar. İkisini vertolyota doğrudan da başqa zamandı, təqvimdə
2015 qoyub göyə qaldırdıq: “Hardadı? on dördüncü əsrdi.
Göstər...” Susurlar. Birini qayanın
Lermontovun “Zəmanəmizin qəh-
üstünə atdıq...
rəmanı” əsərində Belanın atasını
– Müharibədə və müharibədən son-
Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar ra qadınla olmaq ayrı-ayrı şeylərdi... xəncərlə öldürən dağlının hərəkətini
Elə bil ilk dəfə olursan... qiymətləndirən Maksimıç deyir:
“Әlbəttə, onlara görə tamamilə haqlıdı”.
– “Qrad” atır... Minalar uçur... Ancaq rusun nöqtəyi-nəzərincə vəhşi
Bunların hamısından ucada isə: hərəkətdi. Yazıçı rusun bu qəribə xüsu-
yaşamaq! yaşamaq! yaşamaq! Sən siyyətini – başqa xalqın mövqeyində
qarşı tərəfin əzabları barədə heç nə dayanmaq, “onların gözüylə görmək”
bilmirsən, bilmək də istəmirsən. bacarığını tuta bilib. İndi isə...
Yaşamaq – vəssalam. Yaşamaq!!!
Özün haqqında bütün həqiqəti yaz- 17 sentyabr
maq (danışmaq), Puşkinə görə, fiziki İnsanın hər gün daha çox
cəhətdən mümkünsüzdü. cılızlaşdığını, nadir hallarda ucaldığını
görürəm. Dostoyevskinin İvan Kara-
Müharibədə insanı fikrin yayınması mazovu deyir: “Vəhşi heyvan heç vaxt
xilas edir. Ancaq ölüm mənasız və insan qədər qəddar ola bilməz, öz
təsadüfidi.
...Tankın üstünə qırmızı hərflərlə
yazılıb: “Malkinin intiqamını alaq”. qəddarlığını gözəllik səviyyəsinə yalnız
Gənc əfqan qadını küçənin orta- insan çatdıra bilir”.
sında öldürülmüş uşağın qarşısında Bəli, güman edirəm ki, biz bu haqda
diz üstə fəryad qoparır. Yaralı vəhşi eşitmək, bilmək istəmirik. İstənilən
heyvan yəqin belə ulayır. müharibədə, onu kimin – qoy Yuli
