Page 19 - "Xəzər"
P. 19
şıdı... Hansı məsafədən... Sonra qışqırmağa: “Məndən əl çəkin, mən 19
bunu xatırladım... Hadisə baş ve- qatil anasıyam”. İlk vaxtlar tanışların 2015
rəndə... Sonra düşünməyə, həyəcanla üzünə çıxa bilmirdim, vanna otağında
xatırlamağa başladım... Ona qədər qapanıb qalırdım, deyirdim, bu saat Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar
yalnız qorxu var idi. “Oy, – özüm divarlar üstümə gələcək. Mənə elə
özümə deyirdim, – onlar elə bil dəlidilər. gəlirdi, küçədə hamı məni tanıyır, bir-
Hamısı anormaldı”. Gecə... Hadisədən birlərinə göstərib pıçıldayır: “O dəhşətli
bir gün əvvəl... O, adam öldürəndə.... hadisə yadınızdadı... Onun oğlu
Yuxuda gördüm ki, oğlumu gözləyirəm, öldürüb... Adamı şaqqalayıb...
o isə gəlmir ki, gəlmir. Budur, onu Әfqanıstan dəsti-xəttidi...” Küçəyə
gətirirlər... Həmin o dörd “əfqan” gətirir... yalnız gecələr çıxırdım, gecə quşlarının
Gətirib çirkli sement döşəməyə atırlar. hamısına bələd olmuşdum. Səslərindən
Başa düşürsünüz, evdə sement tanıyırdım.
döşəmə... Bizim mətbəxdə... Dustaq-
xanadakı kimi sement döşəmə... Biz İstintaq gedirdi... Bir neçə aydı
ikilikdə qalırıq... davam edirdi... O susurdu... Moskvaya,
Burdenko hərbi hospitalına getdim.
Bu vaxta qədər o, radiotexniki in- Onun kimi xüsusi təyinatlı dəstədə
stitutun hazırlıq fakultəsinə daxil qulluq etmiş uşaqları tapdım. Dərdimi
olmuşdu. Yaxşı inşa yazmışdı. Hər onlara danışdım...
şey yaxşı olduğu üçün xöşbəxt idi.
Hətta onun sakitləşməyə başladığını – Uşaqlar, oğlum nəyə görə adam
düşünürdüm. Oxumağa gedəcək. öldürmüş olar?
Evlənəcək. O uşaqlar gedəndən sonra,
yenə əvvəlki halına qayıtdı... Bütün – Yəqin bir səbəb olub...
axşamı oturub divara zillənir, kresloda Bu işi görə biləcəyinə özüm əmin
yuxulayır... İstəyirəm atılıb onu olmalıydım... Öldürmək... Onları xeyli
bədənimlə örtəm, heç yana burax- sorğu-suala tutub axırda başa düşdüm:
mayam. İndi yuxular görürəm: o, öldürə bilərdi! Mənim ölüm haqqında
balacadı, məndən yemək istəyir... O, söhbətim... Ölüm haqqında yox, qətl
həmişə acdı... Әllərini uzadır... Onu haqqında söhbətim onlarda elə bir
yuxuda həmişə balaca və təhqir hiss-həyəcan oyatmadı, qan görməmiş
olunmuş görürəm. Bəs həyatda?! İki normal adamda istənilən qətl, adətən,
aydan bir görüş verirlər. Şüşənin bu hansısa təsir doğurur. Onlar isə
üzündən dörd saat söhbət... müharibə haqqında, öldürməyin vacib
olduğu adi iş kimi danışırdılar. Әfqanıs-
İldə iki görüş verirlər, heç olmasa, tanda olan, Ermənistan zəlzələsində
onda yedizdirə bilirəm... İtlərin hürüş- xilasedici dəstəylə ora gedən başqa
məsi də bir yandan... İtlərin hürüşməsi oğlanlarla da rastlaşdım. Məni
yuxuma girir... Məndən əl çəkmir... Bir maraqlandırırdı: onlar qorxmurdularmı?
kişinin məndən xoşu gəlirdi... Gül Ölümlə qarşılaşanda nə hisslər
gətirmişdi... Gülü görəndə başladım keçirirdilər? Yox, onlar üçün qorxulu
heç nə yox idi, onlarda hətta mərhəmət
bunu xatırladım... Hadisə baş ve- qatil anasıyam”. İlk vaxtlar tanışların 2015
rəndə... Sonra düşünməyə, həyəcanla üzünə çıxa bilmirdim, vanna otağında
xatırlamağa başladım... Ona qədər qapanıb qalırdım, deyirdim, bu saat Svetlana Aleksiyeviç. Tabut oğlanlar
yalnız qorxu var idi. “Oy, – özüm divarlar üstümə gələcək. Mənə elə
özümə deyirdim, – onlar elə bil dəlidilər. gəlirdi, küçədə hamı məni tanıyır, bir-
Hamısı anormaldı”. Gecə... Hadisədən birlərinə göstərib pıçıldayır: “O dəhşətli
bir gün əvvəl... O, adam öldürəndə.... hadisə yadınızdadı... Onun oğlu
Yuxuda gördüm ki, oğlumu gözləyirəm, öldürüb... Adamı şaqqalayıb...
o isə gəlmir ki, gəlmir. Budur, onu Әfqanıstan dəsti-xəttidi...” Küçəyə
gətirirlər... Həmin o dörd “əfqan” gətirir... yalnız gecələr çıxırdım, gecə quşlarının
Gətirib çirkli sement döşəməyə atırlar. hamısına bələd olmuşdum. Səslərindən
Başa düşürsünüz, evdə sement tanıyırdım.
döşəmə... Bizim mətbəxdə... Dustaq-
xanadakı kimi sement döşəmə... Biz İstintaq gedirdi... Bir neçə aydı
ikilikdə qalırıq... davam edirdi... O susurdu... Moskvaya,
Burdenko hərbi hospitalına getdim.
Bu vaxta qədər o, radiotexniki in- Onun kimi xüsusi təyinatlı dəstədə
stitutun hazırlıq fakultəsinə daxil qulluq etmiş uşaqları tapdım. Dərdimi
olmuşdu. Yaxşı inşa yazmışdı. Hər onlara danışdım...
şey yaxşı olduğu üçün xöşbəxt idi.
Hətta onun sakitləşməyə başladığını – Uşaqlar, oğlum nəyə görə adam
düşünürdüm. Oxumağa gedəcək. öldürmüş olar?
Evlənəcək. O uşaqlar gedəndən sonra,
yenə əvvəlki halına qayıtdı... Bütün – Yəqin bir səbəb olub...
axşamı oturub divara zillənir, kresloda Bu işi görə biləcəyinə özüm əmin
yuxulayır... İstəyirəm atılıb onu olmalıydım... Öldürmək... Onları xeyli
bədənimlə örtəm, heç yana burax- sorğu-suala tutub axırda başa düşdüm:
mayam. İndi yuxular görürəm: o, öldürə bilərdi! Mənim ölüm haqqında
balacadı, məndən yemək istəyir... O, söhbətim... Ölüm haqqında yox, qətl
həmişə acdı... Әllərini uzadır... Onu haqqında söhbətim onlarda elə bir
yuxuda həmişə balaca və təhqir hiss-həyəcan oyatmadı, qan görməmiş
olunmuş görürəm. Bəs həyatda?! İki normal adamda istənilən qətl, adətən,
aydan bir görüş verirlər. Şüşənin bu hansısa təsir doğurur. Onlar isə
üzündən dörd saat söhbət... müharibə haqqında, öldürməyin vacib
olduğu adi iş kimi danışırdılar. Әfqanıs-
İldə iki görüş verirlər, heç olmasa, tanda olan, Ermənistan zəlzələsində
onda yedizdirə bilirəm... İtlərin hürüş- xilasedici dəstəylə ora gedən başqa
məsi də bir yandan... İtlərin hürüşməsi oğlanlarla da rastlaşdım. Məni
yuxuma girir... Məndən əl çəkmir... Bir maraqlandırırdı: onlar qorxmurdularmı?
kişinin məndən xoşu gəlirdi... Gül Ölümlə qarşılaşanda nə hisslər
gətirmişdi... Gülü görəndə başladım keçirirdilər? Yox, onlar üçün qorxulu
heç nə yox idi, onlarda hətta mərhəmət