Page 131 - "Xəzər"
P. 131
Türk ellərinə giriş dü. Bundan başqa, alt paltarı olaraq 131
yalın bir şalvar, üstündən astarlı şalvar, 2015
Hicri 309-cu il şəvval ayının ayağımıza adi bir çəkmə, üstündən
ortalarında – 16 fevral 922-ci ildə məst, onun da üstündən ayrı bir məst İbn Fədlan. Səyahətnamə
havalar isinməyə başladı. Ceyhun geymişdik. Üst-üstə o qədər
çayının buzları əridi. Səfərə çıxmaq geyinmişdik ki, içimizdən biri dəvəyə
üçün yol tədarükünə başladıq. Satın minəndə paltarın çoxluğundan tərpənə
türk dəvələri aldıq. Türk diyarına bir bilmirdi.
neçə çay üzərindən keçmək məcbu-
riyyətində olduğumuz üçün dəvə Bağdaddan bizimlə bərabər bura
dərisindən tuluqlar düzəltdik. Üç aya qədər gəlmiş müəllim və müəyyən
yetəcək qədər çörək, darı və duzlu ət işlər görmək tapşırığı almış digər
qaxacı tədarük edib yola düşdük. adamlar bu ölkəyə girməkdən qorxdular
və Cürcaniyyədə qaldılar. Mən, elçi,
Yerli əhalidən tanıdıqlarımız gedəcə- elçinin bacanağı, məsul şəxs kimi iki
yimiz yerin çox soyuq olduğunu deyib, tegin, bir də Baris yolumuza davam
əlavə geyim-kecim götürməyimizi etdik.[…]
məsləhət gördülər. Məsələni şişirdib
vəziyyətin qorxunc olduğunu bildirdilər. …Bir bələdçi kirayələyib, 2 zülqədər
Sonra gerçəyi görəndə anladıq ki, 309 (4 mart 922)-cu il, bazar ertəsi
reallıq deyilənlərdən qat-qat betər imiş. günü Cürcaniyyədən çıxdıq. Zamcan1
Hər birimiz əynimizə bir xirqə, üstündən adlanan bir karvansaraya yetişdik.
bir qaftan, onun üstündən bir kürk,
ondan sonra da yapıncı geymişdik, …On gün çöl boyu yol getdik. Çox
yapınçının üstündə də bir başlıq vardı. əziyyət və zəhmət çəkdik. Şiddətli
Başlıqdan, sadəcə gözlərimiz görünür- soyuqlar olduğunu və ardı-arası
kəsilmədən qar yağdığını gördük.
Xarəzm soyuğu bunun yanında yay
kimi idi. […]

Bir gün lap şiddətli şaxtaya düşdük.
Bu arada Tegin mənimlə bərabər gəlir,
yanındakı bir türk onunla türkcə
danışırdı. Birdən Tegin güldü. Və mənə
dedi: “Bu türk:

Rəbbimiz bizdən nə istəyir, bizi
soyuqdan öldürəcəkmi? Kaş nə
istədiyini bilib yerinə yetirsəydik, –
deyir”. Mən də Teginə: “Allah sizdən
ona “Lə iləhə illəllah!” deməsini istəyir”,

Zamcan – Bu karvansara Xəzər dənizi ilə Aral gölü arasında Ust-Yurt düzənliyindəki yoxuşda yerləşirdi. Bura “Türk
qapısı” kimi tanınırdı.
   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136