Page 17 - "Xəzər"
P. 17
n yeyə bilərdik – qarışqa basmış xırda, ki, Krüger-parkda işləyən adamlardan 17
quru əncirlərdən. Әnciri su qırağında bitən uzaq durmalıyıq: köməyimizə gəlsələr, 2016
ağaclardan tapırdıq. Hə, heyvan kimi işlərini itirəcəklər. Bizi lap görsələr belə,
olmaq da bir şey deyilmiş... eləyə biləcəkləri yeganə şey, özlərini Nadin Qordimer. Әsl safari
görməzliyə vurmaq olacaq – elə bil hey-
Günorta, gün şaxıyanda hərdən yatmış van-zad görüblər.
şirlərə rast gəlirdik. Saralmış at rəngdə
idilər – mən əvvəlcə onları görə bilmirdim, Gecələr hərdən dayanıb bir az yatırdıq.
amma bələdçi kişi hamısını görür, bizi Özü də hamımız birdən yatırdıq. Bilmirəm
geri qaytarırdı. Lap uzaqdan dolanıb yolu- neçənci gecə idi – sayını itirmişdim, axı dur-
muza davam etməyə məcbur olurduq. madan, elə hey gedir, gedir, gedirdik… –
Mən də şirlər kimi otluqda uzanıb qalmaq Birdən şirlərin səsini eşitdik. Lap yaxında
istəyirdim. Bizim balaca yaman arıqlamışdı, idilər, amma uzaqdaymışlar kimi nəriltiləri
amma yenə ağır idi. Körpəni belimə bərkdən gəlmirdi. Eləcə fısıldayırdılar –
şəlləmək üçün nənəmin gözləri məni biz qaçanda necə fısıldayırıqsa, bax elə...
gəzəndə, üzümü yana çevirirdim. Böyük Amma bir az başqa cür: eşidirdik ki, qaç-
qardaşımın kələyi lap kəsilmişdi, dincəlmək mırlar, elə bil nəyisə gözləyirlər, özü də
üçün dayanandan sonra yolumuza davam lap yaxınlığımızda. Cəld sıxlaşdıq, az qala
edəndə onu möhkəm-möhkəm silkələyib bir-birimizin başına dırmaşacaqdıq. Qırağa
ayağa qaldırmağa məcbur olurduq. Lap düşənlər ortaya can atırdı. Məni itələyib
babam kimi olmuşdu, heç nə eşitmirdi. qorxudan lap pis iy verən bir arvadın böy-
Bir də baxdım ki, nənəmin üzünə milçək rünə sıxdılar, amma sevindim, çünki ondan
daraşıb, o da əlini tərpədib onları qovmur. bərk-bərk yapışa bilərdim. Tanrıya dua
Qorxdum, tez palma yarpağı götürüb qov- eləyirdim ki, şirlər qıraqdakılardan birini
dum. götürüb getsinlər. Gözlərimi yumdum ki,
şirin bizim üstümüzə, düz ortaya, mənim
Biz gecə də gedirdik, gündüz də. Uzaq- durduğum yerə asanlıqla tullana biləcəyi
dan tonqallar görürdük – ağ adamlar idi, ağacı görməyim. Amma birdən bizi aparan
öz düşərgələrində xörək bişirirdilər, ordan kişi yerindən sıçrayıb əlindəki quru budaqla
tüstü, ət iyi gəlirdi, biz də baxırdıq – lap həmin ağacı döyəcləməyə başladı. Bayaq-
kolluqların arasından iyə gələn goreşənlər dan bizə deyirdi ki, cınqırınız çıxmasın,
kimi baxırdıq. Goreşənlərin par-par yanan amma indi özü səsini başına atmışdı. Bir
gözlərini görürdük – lap bizimki kimi iri, dəfə kəndimizdə kimin üstünə qışqırdığı
qara gözləri vardı, qaranlıqda bizim də bilinməyən o sərxoş kişi kimi, yerində
gözlərimiz elə görünürdü. Külək düşər- durub şirlərin üstünə bağırırdı. Şirlər çıxıb
gələrdə işləyən adamların yaşadığı barak- getdi. Yalnız sonra, lap uzaqdan kişinin
lardan bizim dilimizdə olan qırıq-qırıq qarasına nərildəməyə başladılar.
sözlər gətirirdi. Qadınlardan biri gecə on-
ların yanına gedib kömək istəməyə hazır- Biz dözülməz dərəcədə yorulmuşduq.
laşırdı. “Getsəm, bizə zibil yeşiklərindən Çaydan keçəndə, böyük qardaşımla bizi
yeməli şeylər verərlər...” – deyib, ucadan aparan kişi nənəmi də bu daşdan o daşa
ağladı, nənəm də əli ilə onun ağzını yum- keçirirdi. Nənəmiz çox güclü arvaddır, amma
mağa məcbur oldu. Bizi aparan kişi dedi yeriyə bilmirdi, ayaqları qan içində idi.
quru əncirlərdən. Әnciri su qırağında bitən uzaq durmalıyıq: köməyimizə gəlsələr, 2016
ağaclardan tapırdıq. Hə, heyvan kimi işlərini itirəcəklər. Bizi lap görsələr belə,
olmaq da bir şey deyilmiş... eləyə biləcəkləri yeganə şey, özlərini Nadin Qordimer. Әsl safari
görməzliyə vurmaq olacaq – elə bil hey-
Günorta, gün şaxıyanda hərdən yatmış van-zad görüblər.
şirlərə rast gəlirdik. Saralmış at rəngdə
idilər – mən əvvəlcə onları görə bilmirdim, Gecələr hərdən dayanıb bir az yatırdıq.
amma bələdçi kişi hamısını görür, bizi Özü də hamımız birdən yatırdıq. Bilmirəm
geri qaytarırdı. Lap uzaqdan dolanıb yolu- neçənci gecə idi – sayını itirmişdim, axı dur-
muza davam etməyə məcbur olurduq. madan, elə hey gedir, gedir, gedirdik… –
Mən də şirlər kimi otluqda uzanıb qalmaq Birdən şirlərin səsini eşitdik. Lap yaxında
istəyirdim. Bizim balaca yaman arıqlamışdı, idilər, amma uzaqdaymışlar kimi nəriltiləri
amma yenə ağır idi. Körpəni belimə bərkdən gəlmirdi. Eləcə fısıldayırdılar –
şəlləmək üçün nənəmin gözləri məni biz qaçanda necə fısıldayırıqsa, bax elə...
gəzəndə, üzümü yana çevirirdim. Böyük Amma bir az başqa cür: eşidirdik ki, qaç-
qardaşımın kələyi lap kəsilmişdi, dincəlmək mırlar, elə bil nəyisə gözləyirlər, özü də
üçün dayanandan sonra yolumuza davam lap yaxınlığımızda. Cəld sıxlaşdıq, az qala
edəndə onu möhkəm-möhkəm silkələyib bir-birimizin başına dırmaşacaqdıq. Qırağa
ayağa qaldırmağa məcbur olurduq. Lap düşənlər ortaya can atırdı. Məni itələyib
babam kimi olmuşdu, heç nə eşitmirdi. qorxudan lap pis iy verən bir arvadın böy-
Bir də baxdım ki, nənəmin üzünə milçək rünə sıxdılar, amma sevindim, çünki ondan
daraşıb, o da əlini tərpədib onları qovmur. bərk-bərk yapışa bilərdim. Tanrıya dua
Qorxdum, tez palma yarpağı götürüb qov- eləyirdim ki, şirlər qıraqdakılardan birini
dum. götürüb getsinlər. Gözlərimi yumdum ki,
şirin bizim üstümüzə, düz ortaya, mənim
Biz gecə də gedirdik, gündüz də. Uzaq- durduğum yerə asanlıqla tullana biləcəyi
dan tonqallar görürdük – ağ adamlar idi, ağacı görməyim. Amma birdən bizi aparan
öz düşərgələrində xörək bişirirdilər, ordan kişi yerindən sıçrayıb əlindəki quru budaqla
tüstü, ət iyi gəlirdi, biz də baxırdıq – lap həmin ağacı döyəcləməyə başladı. Bayaq-
kolluqların arasından iyə gələn goreşənlər dan bizə deyirdi ki, cınqırınız çıxmasın,
kimi baxırdıq. Goreşənlərin par-par yanan amma indi özü səsini başına atmışdı. Bir
gözlərini görürdük – lap bizimki kimi iri, dəfə kəndimizdə kimin üstünə qışqırdığı
qara gözləri vardı, qaranlıqda bizim də bilinməyən o sərxoş kişi kimi, yerində
gözlərimiz elə görünürdü. Külək düşər- durub şirlərin üstünə bağırırdı. Şirlər çıxıb
gələrdə işləyən adamların yaşadığı barak- getdi. Yalnız sonra, lap uzaqdan kişinin
lardan bizim dilimizdə olan qırıq-qırıq qarasına nərildəməyə başladılar.
sözlər gətirirdi. Qadınlardan biri gecə on-
ların yanına gedib kömək istəməyə hazır- Biz dözülməz dərəcədə yorulmuşduq.
laşırdı. “Getsəm, bizə zibil yeşiklərindən Çaydan keçəndə, böyük qardaşımla bizi
yeməli şeylər verərlər...” – deyib, ucadan aparan kişi nənəmi də bu daşdan o daşa
ağladı, nənəm də əli ilə onun ağzını yum- keçirirdi. Nənəmiz çox güclü arvaddır, amma
mağa məcbur oldu. Bizi aparan kişi dedi yeriyə bilmirdi, ayaqları qan içində idi.