Page 135 - "Xəzər"
P. 135
Güzgünün qabağından çәkilәndә düyünә dönür, tufanqabağı hava kimi, 135
dayәni qapı ağzında gördüm. Qәhqәhә ürәyimi sıxırdı; o anlarda real dünyadan 2015
götürdü mәni. Dayәnin üzünün cizgilәri uzaqlaşır, par-par yanan başqa bir
әvvәlki deyildi – donuq, hәrәkәtsiz idi; dünyaya düşür, buralardan çox-çox Sadiq Hidayәt. Kor bayquş
parlaqlığını itirmiş nursuz gözlәri üzümә uzaqlarda olan hәmin o mübhәm dün-
zillәnmişdi, lakin onlarda nә tәәccüb yada yaşayırdım.
vardı, nә qәzәb... Axı mәnasız ifadә,
adәtәn, möhkәm gülüş doğurur. Axı Belә anlarda özümdәn dә qorxur-
tayı-bәrabәri olmayan sarsaqlığın bu dum, adamlardan da. Yәqin xәstәli-
dünyada varlığı insanların ağlına belә yimlә әlaqәdar idi. Bu xәstәlik zehni-
gәlmәyәn, heç şübhәlәnmәdiklәri vә min zәiflәmәsindә tәzahür edirdi. Belә
anlamağa qadir olmadıqları bir nәsnә vәziyyәtdә qapıdan xırdavatsatan qo-
ilә әlaqәsi var... O, gecәnin zülmәtindә canı görәn kimi, canıma qorxu dolurdu.
gizlәnir... O, insan idrakından güclüdür... Bax, indi dә onu görәn kimi xoflandım.
O – Ölümdür!.. Bilmirәm, o qocada qorxulu nә vardı.
Dayә manqalı dinmәzcә götürüb Dayә mәnә dәhşәtli bir xәbәr verdi.
tәlәsmәdәn çıxdı. Alnımın tәrini sildim. And-aman elәdi ki, xırdavatçı qoca
Əllәrimin üstündә ağ lәkәlәr vardı – gecәlәr arvadımın otağına gәlir.
bayaqdan әhәngli divarlara söykәnib Qapının dalından eşitmişdi, ona belә
durmuşdum. Alnımı qapının çatına deyirmiş: “Boynundakı şalı aç!” Bu
dirәdim, elә bil halım bir az yüngüllәşdi. mәnim heç ağlıma gәlmәzdi, amma
Sonra dodaqaltı zümzümә elәmәyә srağagün, ya da ondan bir gün qabaq,
başladım. Bu mahnını harda eşitdiyim mәn qışqıranda arvadım da özünü
yadıma gәlmirdi: yetirmişdi – gәlib durmuşdu qapımın
ağzında. Onda öz gözlәrimlә gördüm:
“Gəlin gedək a dostlar, dodaqlarında o qocanın sapsarı, qurdlu
bir qədər şərab içək. dişlәrinin yeri qalmışdı, arasından
әrәbcә ayәlәr çıxan dodaqlarıyla әm-
Fürsəti qaçırmayaq - miş, dişlәriylә gәmirmişdi onun dodaq-
əylənməyin vaxtıdır larını...
Badələri qaldıraq, Bax, sual oluna bilәr ki, qoca niyә
sağlıq deyib, şənlənək! mәn evlәnәndә peyda oldu, niyә o
vaxtdan bәri evimizin qarşısından
Bu adi şərab deyil, çәkilmir? Bu fahişәyә belә möhkәm
Şəhri-Rey şərabıdır.” vurulub, onsuz tәsәvvür etmir özünü?
Bütün varlığını uduzub ona? Özüylә
Halımdakı böhran özünü tam bacara bilmir?
büruzә vermәmişdәn әvvәl, ürәyimә
tәsir edir, onda bir narahatlıq, hәyәcan Yadımdadır, o gün qocaya yaxınlaş-
yaradırdı. Bu hәyәcan sinәmdә kor dım, kuzәsinin qiymәtini soruşdum.
dayәni qapı ağzında gördüm. Qәhqәhә ürәyimi sıxırdı; o anlarda real dünyadan 2015
götürdü mәni. Dayәnin üzünün cizgilәri uzaqlaşır, par-par yanan başqa bir
әvvәlki deyildi – donuq, hәrәkәtsiz idi; dünyaya düşür, buralardan çox-çox Sadiq Hidayәt. Kor bayquş
parlaqlığını itirmiş nursuz gözlәri üzümә uzaqlarda olan hәmin o mübhәm dün-
zillәnmişdi, lakin onlarda nә tәәccüb yada yaşayırdım.
vardı, nә qәzәb... Axı mәnasız ifadә,
adәtәn, möhkәm gülüş doğurur. Axı Belә anlarda özümdәn dә qorxur-
tayı-bәrabәri olmayan sarsaqlığın bu dum, adamlardan da. Yәqin xәstәli-
dünyada varlığı insanların ağlına belә yimlә әlaqәdar idi. Bu xәstәlik zehni-
gәlmәyәn, heç şübhәlәnmәdiklәri vә min zәiflәmәsindә tәzahür edirdi. Belә
anlamağa qadir olmadıqları bir nәsnә vәziyyәtdә qapıdan xırdavatsatan qo-
ilә әlaqәsi var... O, gecәnin zülmәtindә canı görәn kimi, canıma qorxu dolurdu.
gizlәnir... O, insan idrakından güclüdür... Bax, indi dә onu görәn kimi xoflandım.
O – Ölümdür!.. Bilmirәm, o qocada qorxulu nә vardı.
Dayә manqalı dinmәzcә götürüb Dayә mәnә dәhşәtli bir xәbәr verdi.
tәlәsmәdәn çıxdı. Alnımın tәrini sildim. And-aman elәdi ki, xırdavatçı qoca
Əllәrimin üstündә ağ lәkәlәr vardı – gecәlәr arvadımın otağına gәlir.
bayaqdan әhәngli divarlara söykәnib Qapının dalından eşitmişdi, ona belә
durmuşdum. Alnımı qapının çatına deyirmiş: “Boynundakı şalı aç!” Bu
dirәdim, elә bil halım bir az yüngüllәşdi. mәnim heç ağlıma gәlmәzdi, amma
Sonra dodaqaltı zümzümә elәmәyә srağagün, ya da ondan bir gün qabaq,
başladım. Bu mahnını harda eşitdiyim mәn qışqıranda arvadım da özünü
yadıma gәlmirdi: yetirmişdi – gәlib durmuşdu qapımın
ağzında. Onda öz gözlәrimlә gördüm:
“Gəlin gedək a dostlar, dodaqlarında o qocanın sapsarı, qurdlu
bir qədər şərab içək. dişlәrinin yeri qalmışdı, arasından
әrәbcә ayәlәr çıxan dodaqlarıyla әm-
Fürsəti qaçırmayaq - miş, dişlәriylә gәmirmişdi onun dodaq-
əylənməyin vaxtıdır larını...
Badələri qaldıraq, Bax, sual oluna bilәr ki, qoca niyә
sağlıq deyib, şənlənək! mәn evlәnәndә peyda oldu, niyә o
vaxtdan bәri evimizin qarşısından
Bu adi şərab deyil, çәkilmir? Bu fahişәyә belә möhkәm
Şəhri-Rey şərabıdır.” vurulub, onsuz tәsәvvür etmir özünü?
Bütün varlığını uduzub ona? Özüylә
Halımdakı böhran özünü tam bacara bilmir?
büruzә vermәmişdәn әvvәl, ürәyimә
tәsir edir, onda bir narahatlıq, hәyәcan Yadımdadır, o gün qocaya yaxınlaş-
yaradırdı. Bu hәyәcan sinәmdә kor dım, kuzәsinin qiymәtini soruşdum.
