Page 133 - "Xəzər"
P. 133
ısı mәnim kabusuma çevrilmişdi.... dadır, tәrlәmiş divara düşәn kölgә elә 133
Hәyat hәr kәsin hәqiqi sifәtini böyük bil mәnimkli deyildi. Bәdәnimә diqqәtlә 2015
baxdım: yançaqlarım, baldırlarım, be-
etinasızlıqla, qәtiyyәn fәrq qoymadan lim, qarnım ağappaq idi, çox miskin, Sadiq Hidayәt. Kor bayquş
üzә çıxarır; әsl sifәtin görünәnә kimi, hәtta deyәrdim, bir az şәhvәtli görkә-
neçә maska çıxarırsan. Bәzilәri mim vardı. Bәdәnimin bütün әzalarının
maskalarının yalnız birindәn istifadә divardakı kölgәlәri dә on il әvvәlki vә-
edir, işlәtdikcә onu kirlәndirir, üzәrindә ziyyәtini әks etdirirdi.
qırışlar yaranır. Belәlәri aza qane olan,
qәnaәtcil adamlardır. Başqalarının öz Hәyatımın elә hamamın divarlarında
yaxınları, övladları, simsarları üçün titrәşәn bu kölgә kimi mәnasız,
xüsusi maskası olur. Digәrlәri isә mәqsәdsiz ötüb keçdiyini hiss etdim.
maskalarını daim dәyişir, amma ahıl Ağır, kobud, boynuyoğun olanların
yaşına çatanda görürlәr ki, sonuncu hamamın tәrlәmiş divarlarındakı
maskalarıdır vә o da işlәnib xarab kölgәlәri dә aydın, iri olur vә özlәri
olandan sonra altından hәqiqi simaları çәkilib gedәndәn sonra belә, kölgәlәr
üzә çıxacaq. ağırlığından bir an yerindә hәrәkәtsiz
qalır. Mәnim kölgәm isә elә bil divarda
Bilmirәm otağımın divarlarında nә sürüşür, kәnara çәkilәn kimi, hәtta
vardı – bu divarlar mәnim fikirlәrimi çәkilmәmişdәn yox olurdu.
zәhәrlәyirdi. Əmin idim ki, qabaqlar
burda ya qәddar bir qatil, ya da zәncirli Paltarlarımı geyinәndә, hәrәkәtlәrim
bir dәli saxlayıblar; ölәnә kimi burda yenә dәyişdi, düşüncәlәrim dә, gör-
ağzıbağlı qalıb. Bu otağın tәkcә kәmim dә tamam başqa hala düşdü.
divarları yox, pәncәrәdәn açılan Sanki yeni mühitә, tamam başqa dün-
mәnzәrә, әtrafdakı hәr şey: bu qәssab yaya qәdәm basırdım; elә bil yenә
dükanı, o yoxsul qoca, mәnim dayәm, nifrәt etdiyim dünyada idim, hәyata
o fahişә, gördüyüm bütün adamlar, tәzәdәn gәlmişdim. Hәr halda, yenә
hәtta içindә arpa şorbası yediyim bu yaşayırdım. Axı mәnim üçün hamamda,
kasa, әynimdәki pal-paltar belә, sözü suyun içindә bir çimdik duz kimi әriyib
bir yerә qoyaraq dilbir olub bu dәhşәtli heçә çevrilmәmәyin özü belә, mö-
fikirlәri mәnim beynimә yeridirdilәr... cüzәydi.
Bir neçә gün qabaq hamamda Hәyatım mәnә indi anlaşılmaz,
paltarlarımı soyunanda fikirlәrim qәfil qeyri-real gәlirdi – eynәn, bu sәtirlәri
dәyişdi. Camadar başıma su tökәndә, yazmaq üçün qapağını açıb qәlәm
mәnә elә gәlirdi, tәmiz su beynimdәki götürdüyüm qәlәmdanımın üzәrindәki
fikirlәri yuyub aparır. Tәrlәmiş divarlarda şәkil kimi... Yәqin bu mәnzәrәni dә
öz kölgәmi dә görürdüm... Elә bil on il divanә, canına cinlәr dolmuş bir rәssam
bundan qabaqkı, yeniyetmә vaxtlarım çәkmişdi. Bax, mәnim hәyatım da
idi: nazilib incәlmişdim. Yaxşı yadım- gözümә elә bu şәkil qәdәr qeyri-tәbii,
Hәyat hәr kәsin hәqiqi sifәtini böyük bil mәnimkli deyildi. Bәdәnimә diqqәtlә 2015
baxdım: yançaqlarım, baldırlarım, be-
etinasızlıqla, qәtiyyәn fәrq qoymadan lim, qarnım ağappaq idi, çox miskin, Sadiq Hidayәt. Kor bayquş
üzә çıxarır; әsl sifәtin görünәnә kimi, hәtta deyәrdim, bir az şәhvәtli görkә-
neçә maska çıxarırsan. Bәzilәri mim vardı. Bәdәnimin bütün әzalarının
maskalarının yalnız birindәn istifadә divardakı kölgәlәri dә on il әvvәlki vә-
edir, işlәtdikcә onu kirlәndirir, üzәrindә ziyyәtini әks etdirirdi.
qırışlar yaranır. Belәlәri aza qane olan,
qәnaәtcil adamlardır. Başqalarının öz Hәyatımın elә hamamın divarlarında
yaxınları, övladları, simsarları üçün titrәşәn bu kölgә kimi mәnasız,
xüsusi maskası olur. Digәrlәri isә mәqsәdsiz ötüb keçdiyini hiss etdim.
maskalarını daim dәyişir, amma ahıl Ağır, kobud, boynuyoğun olanların
yaşına çatanda görürlәr ki, sonuncu hamamın tәrlәmiş divarlarındakı
maskalarıdır vә o da işlәnib xarab kölgәlәri dә aydın, iri olur vә özlәri
olandan sonra altından hәqiqi simaları çәkilib gedәndәn sonra belә, kölgәlәr
üzә çıxacaq. ağırlığından bir an yerindә hәrәkәtsiz
qalır. Mәnim kölgәm isә elә bil divarda
Bilmirәm otağımın divarlarında nә sürüşür, kәnara çәkilәn kimi, hәtta
vardı – bu divarlar mәnim fikirlәrimi çәkilmәmişdәn yox olurdu.
zәhәrlәyirdi. Əmin idim ki, qabaqlar
burda ya qәddar bir qatil, ya da zәncirli Paltarlarımı geyinәndә, hәrәkәtlәrim
bir dәli saxlayıblar; ölәnә kimi burda yenә dәyişdi, düşüncәlәrim dә, gör-
ağzıbağlı qalıb. Bu otağın tәkcә kәmim dә tamam başqa hala düşdü.
divarları yox, pәncәrәdәn açılan Sanki yeni mühitә, tamam başqa dün-
mәnzәrә, әtrafdakı hәr şey: bu qәssab yaya qәdәm basırdım; elә bil yenә
dükanı, o yoxsul qoca, mәnim dayәm, nifrәt etdiyim dünyada idim, hәyata
o fahişә, gördüyüm bütün adamlar, tәzәdәn gәlmişdim. Hәr halda, yenә
hәtta içindә arpa şorbası yediyim bu yaşayırdım. Axı mәnim üçün hamamda,
kasa, әynimdәki pal-paltar belә, sözü suyun içindә bir çimdik duz kimi әriyib
bir yerә qoyaraq dilbir olub bu dәhşәtli heçә çevrilmәmәyin özü belә, mö-
fikirlәri mәnim beynimә yeridirdilәr... cüzәydi.
Bir neçә gün qabaq hamamda Hәyatım mәnә indi anlaşılmaz,
paltarlarımı soyunanda fikirlәrim qәfil qeyri-real gәlirdi – eynәn, bu sәtirlәri
dәyişdi. Camadar başıma su tökәndә, yazmaq üçün qapağını açıb qәlәm
mәnә elә gәlirdi, tәmiz su beynimdәki götürdüyüm qәlәmdanımın üzәrindәki
fikirlәri yuyub aparır. Tәrlәmiş divarlarda şәkil kimi... Yәqin bu mәnzәrәni dә
öz kölgәmi dә görürdüm... Elә bil on il divanә, canına cinlәr dolmuş bir rәssam
bundan qabaqkı, yeniyetmә vaxtlarım çәkmişdi. Bax, mәnim hәyatım da
idi: nazilib incәlmişdim. Yaxşı yadım- gözümә elә bu şәkil qәdәr qeyri-tәbii,