Page 134 - "Xəzər"
P. 134
inanılmaz görünürdü. Qәlәmdanın çıxartdım, güzgüyә baxdım. Yanaqlarım
üstündәki mәnzәrә hәrdәn mәnә ya- alışıb yanırdı – lap qәssabxananın
man tanış gәlirdi. Qәribә şey idi. Bәlkә qabağından asılan qoyun cәmdәk-
mәni yazmağa da elә bu şәkil mәcbur lәrinin rәnginә düşmüşdü, saqqalım
edir. Orda sәrv ağacı çәkilib, altında da pırpızlaşmışdı. Amma elә bil cismani
bardaş qurub oturmuş, lap hind deyildim, üzündәn ölüm yağan xәyala
yoqlarına oxşayan çalmalı qozbel qoca bәnzәyirdim. Gözlәrim uşaq gözlәri
var; әbasının әtәklәrini qatlayıb, sol kimi yorğun, incik, xәstәhal idi. Sanki
әlinin şәhadәt barmağı isә tәәccübünün yerin altında vә üstündә nә qәdәr
ifadәsi kimi, dodaqlarına dirәnib. Onun insan varsa, hamısının dәrdi bütün
qarşısında qara paltarlı, gözәl qamәtli ağırlığıyla çiyinlәrimә yüklәnmişdi.
bir qız rәqs edir; hәrәkәtlәri qeyri-tәbii, Görkәmimdәn xoşum gәldi. Bu nәşәli
qondarmadır. Bәlkә dә Buqamdasinin hiss güzgünün qarşısında dillәndirdi
özüdür bu qız – әlindә nilufәr, qoca ilә mәni: “Sәnin dәrdin gözlәrinin dibindә
aralarındakı ensiz arxın bu üzündә ilişib qalıb... vә әgәr ağlayası olsan,
134 durub.
dәrdlәrin dә göz yaşlarına qarışıb
2015 Tiryәk dәsgahının yanında qaranlıq gözlәrinin içinә axacaq... gözlәrindәn
fikirlәrimi dumana döndәrib dağıtdım, yaş çıxmayacaq, elәcә quru-quru
onlar incә, mavi tüstüyә qarışıb әrşә ağlayacaqsan!..”
çәkildi. Belә anlarda ruhum düşünür, Bunu dedim vә susdum. Bir an
cismim isә yuxu görürdü. Vücudum sonra yenә dillәndim: “Sәn axmaqsan!
elә bil kütlәsini, çәkisini itirib havadan Qәzәbini, kin-küdurәtini niyә rәdd
yüngül olmuşdu – mәnә namәlum olan elәmirsәn? Nәyi gözlәyirsәn? Nәyә
bir dünyada, namәlum rәnglәrlә işlәnәn ümid edirsәn? O şәrab sәnin otağında
namәlum mәnzәrәlәr arasında deyil bәyәm? Ondan bircә qurtum iç
namәlum havada süzürdü. – sәni istәdiyin mәkana aparsın!
Tiryәk bitkilәrin sakit ruhunu, onların Sarsaq... sәn sarsaqsan axı... Mәn
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş lәng hәrәkәtlәrini ruhuma da dә, deyәsәn, boş-boşuna danışıram!”
hopdurmuşdu. Mәn bitkilәr alәmindә Beynimә gәlәn fikirlәrin bir-biriylә
idim, oraları seyr edә-edә özüm dә qәti әlaqәsi yox idi. Sәsimi sinәmdәn
bitki olmuşdum... eşidirdim, amma sözlәrin mәnasını
Əynimdә xәlәt ,manqal yanınday- anlamırdım. Bu sәs başımdakı yüzlәrlә
dım, dәrinin üstündә mütәkkәyә başqa sәsә qarışırdı. Elә bil qız-
dirsәklәnib mürgü döyürdüm, bilmirәm dırmalıydım – әl barmaqlarım gözümә
niyә, amma yenә xırdavatçı qoca hәmişәkindәn yekә dәyirdi; göz
düşdü yadıma. O da mәnim kimi belini qapaqlarım elә bil zindandı – gözlәrimә
büküb otururdu. Bu fikirdәn dәhşәtә ağırlıq edir; dodaqlarım isә şişib
gәldim. Yerimdәn sıçrayıb xәlәtimi qalınlaşmışdı...
üstündәki mәnzәrә hәrdәn mәnә ya- alışıb yanırdı – lap qәssabxananın
man tanış gәlirdi. Qәribә şey idi. Bәlkә qabağından asılan qoyun cәmdәk-
mәni yazmağa da elә bu şәkil mәcbur lәrinin rәnginә düşmüşdü, saqqalım
edir. Orda sәrv ağacı çәkilib, altında da pırpızlaşmışdı. Amma elә bil cismani
bardaş qurub oturmuş, lap hind deyildim, üzündәn ölüm yağan xәyala
yoqlarına oxşayan çalmalı qozbel qoca bәnzәyirdim. Gözlәrim uşaq gözlәri
var; әbasının әtәklәrini qatlayıb, sol kimi yorğun, incik, xәstәhal idi. Sanki
әlinin şәhadәt barmağı isә tәәccübünün yerin altında vә üstündә nә qәdәr
ifadәsi kimi, dodaqlarına dirәnib. Onun insan varsa, hamısının dәrdi bütün
qarşısında qara paltarlı, gözәl qamәtli ağırlığıyla çiyinlәrimә yüklәnmişdi.
bir qız rәqs edir; hәrәkәtlәri qeyri-tәbii, Görkәmimdәn xoşum gәldi. Bu nәşәli
qondarmadır. Bәlkә dә Buqamdasinin hiss güzgünün qarşısında dillәndirdi
özüdür bu qız – әlindә nilufәr, qoca ilә mәni: “Sәnin dәrdin gözlәrinin dibindә
aralarındakı ensiz arxın bu üzündә ilişib qalıb... vә әgәr ağlayası olsan,
134 durub.
dәrdlәrin dә göz yaşlarına qarışıb
2015 Tiryәk dәsgahının yanında qaranlıq gözlәrinin içinә axacaq... gözlәrindәn
fikirlәrimi dumana döndәrib dağıtdım, yaş çıxmayacaq, elәcә quru-quru
onlar incә, mavi tüstüyә qarışıb әrşә ağlayacaqsan!..”
çәkildi. Belә anlarda ruhum düşünür, Bunu dedim vә susdum. Bir an
cismim isә yuxu görürdü. Vücudum sonra yenә dillәndim: “Sәn axmaqsan!
elә bil kütlәsini, çәkisini itirib havadan Qәzәbini, kin-küdurәtini niyә rәdd
yüngül olmuşdu – mәnә namәlum olan elәmirsәn? Nәyi gözlәyirsәn? Nәyә
bir dünyada, namәlum rәnglәrlә işlәnәn ümid edirsәn? O şәrab sәnin otağında
namәlum mәnzәrәlәr arasında deyil bәyәm? Ondan bircә qurtum iç
namәlum havada süzürdü. – sәni istәdiyin mәkana aparsın!
Tiryәk bitkilәrin sakit ruhunu, onların Sarsaq... sәn sarsaqsan axı... Mәn
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş lәng hәrәkәtlәrini ruhuma da dә, deyәsәn, boş-boşuna danışıram!”
hopdurmuşdu. Mәn bitkilәr alәmindә Beynimә gәlәn fikirlәrin bir-biriylә
idim, oraları seyr edә-edә özüm dә qәti әlaqәsi yox idi. Sәsimi sinәmdәn
bitki olmuşdum... eşidirdim, amma sözlәrin mәnasını
Əynimdә xәlәt ,manqal yanınday- anlamırdım. Bu sәs başımdakı yüzlәrlә
dım, dәrinin üstündә mütәkkәyә başqa sәsә qarışırdı. Elә bil qız-
dirsәklәnib mürgü döyürdüm, bilmirәm dırmalıydım – әl barmaqlarım gözümә
niyә, amma yenә xırdavatçı qoca hәmişәkindәn yekә dәyirdi; göz
düşdü yadıma. O da mәnim kimi belini qapaqlarım elә bil zindandı – gözlәrimә
büküb otururdu. Bu fikirdәn dәhşәtә ağırlıq edir; dodaqlarım isә şişib
gәldim. Yerimdәn sıçrayıb xәlәtimi qalınlaşmışdı...