Page 115 - "Xəzər"
P. 115
lәrinә inanmağım gәlmirdi, amma mәnәviyyat çәrçivәsindә tәsәvvüründә 115
indi eyni şeylәr mәnә tәbii görünürdü, canlandırır, qiymәtlәndirir. 2015
çünki xәstәliyim içimdә tamam yeni
bir alәm yaratmışdı: rәngarәng obrazlar, Eh, kaş indi dә uşaqlıq әyyamındakı Sadiq Hidayәt. Kor bayquş
arzularla dolu namәlum, xәyali bir alәm kimi, yuxuda hüzur tapa bilәydim. Dәrd
– sağlam olanda bunların heç birini çәkmәdәn yata bilәydim... İndi yuxudan
görә bilmәzsәn. oyananda yanaqlarım qıpqırmızı olur
– yolun o üzündәki qәssab dükanından
Bu xoş sonluqlu nağıllarda rastlaş- asılan cәmdәklәr kimi. Bәdәnim
dığım çәtinliklәr, sarsıntılar, mәhru- hәrarәtdәn od tutub yanır, öskürәk ara
miyyәtlәr mәnә ağlasığmaz, tәsәvvür- vermirdi. Bilmirәm, qәssab dükanına
edilmәz bir zövq verirdi. Hәmin nağıl- әt gәtirәn arıq yabıların öskürәyinә
ların hökmünü öz üzәrimdә indi dә bәnzәyәn bu sәs bәdәnimin harasın-
aydın duyurdum, zira tәzәdәn uşaq- dan qopur...
laşırdım. Bax, indinin özündә, hәtta
bu sәtirlәri qәlәmә aldığım zamanda Yaxşı yadımdadır: özümә gәlәndә
elә bilirәm yaşadıqlarım heç dә hava tamam qaralmışdı. Yәqin bir
keçmişlә bağlı hisslәr deyil, indinin müddәt huşumu itirib halsız qalmışdım.
özü, hәyatımın bu anına aid nәsnә- Ağlım başımda deyildi, çünki öz-özümlә
lәrdir. danışırdım. Birdәn gördüm, uşağam,
nәnnidә uzanmışam. Yanımda kimsә
Mәnә elә gәlirdi, keçmiş zaman- vardı – hiss elәdim bunu... Evdәkilәrin
larda yaşamış adamların bu nağıllar hamısı çoxdan yatmışdı. Zülmәt
vasitәsiylә sonrakı nәsillәrә çatdırılan qaranlıq idi, az sonra dan yeri sökü-
әmәllәri, düşüncәlәri, arzu-istәklәri lәcәkdi. Xәstәlәr bilәr – belә mәqamda
hәyatımın ayrılmaz bir parçasına adama elә gәlir ki, hәyatı indicә
çevrilib. Eyni sözlәr min illәrdir dünyanın sәrhәdlәrini aşacaq... Ürәyim
tәkrarlanır, eyni hәrәkәtlәr edilir, eyni dәli kimi çırpınırdı, amma qorxmurdum.
mәşğuliyyәtlәrә meyl salınır. Burda Gözlәrim açıq olsa da, heç nә gör-
qәribә nә var? Mәgәr hәyat özü mürdüm – çox qatı, dәrin bir zülmәtdә
başdan-ayağa mәzәli rәvayәt, qon- idim. Bir neçә dәqiqә keçdi, ağlasığ-
darma nağıl deyilmi? Bax elә mәn, maz, fantastik bir şey gәldi beynimә:
bütün bunları danışa-danışa, özüm “Yanımdakı odur!” Bunu düşündüm vә
haqda nağıl yazmırammı? Nağıl nakam alışıb yanan alnımda kiminsә soyuq
arzulardan – hәyata keçmәmiş, nağıl әlini duydum... Bәdәnim әsdi. Öz-
kimi arzulardan qaçıb qurtarmaq özümә fikirlәşdim: “Görәsәn, Əzrayıl
yoludur. Bilirsiz hansı arzulardan? O deyil ki?” Bir an sonra yuxu mәni yenә
arzulardan ki, hәr bir nağılçı onları ağuşuna alıb apardı. Sәhәr oyananda
özünün mәhdud dünyagörüşü çәrçi- dayәm dedi: “Qızım gecә gәlib
vәsindә, ata-anasından irs olaraq aldığı çarpayının baş tәrәfindә oturmuşdu –
indi eyni şeylәr mәnә tәbii görünürdü, canlandırır, qiymәtlәndirir. 2015
çünki xәstәliyim içimdә tamam yeni
bir alәm yaratmışdı: rәngarәng obrazlar, Eh, kaş indi dә uşaqlıq әyyamındakı Sadiq Hidayәt. Kor bayquş
arzularla dolu namәlum, xәyali bir alәm kimi, yuxuda hüzur tapa bilәydim. Dәrd
– sağlam olanda bunların heç birini çәkmәdәn yata bilәydim... İndi yuxudan
görә bilmәzsәn. oyananda yanaqlarım qıpqırmızı olur
– yolun o üzündәki qәssab dükanından
Bu xoş sonluqlu nağıllarda rastlaş- asılan cәmdәklәr kimi. Bәdәnim
dığım çәtinliklәr, sarsıntılar, mәhru- hәrarәtdәn od tutub yanır, öskürәk ara
miyyәtlәr mәnә ağlasığmaz, tәsәvvür- vermirdi. Bilmirәm, qәssab dükanına
edilmәz bir zövq verirdi. Hәmin nağıl- әt gәtirәn arıq yabıların öskürәyinә
ların hökmünü öz üzәrimdә indi dә bәnzәyәn bu sәs bәdәnimin harasın-
aydın duyurdum, zira tәzәdәn uşaq- dan qopur...
laşırdım. Bax, indinin özündә, hәtta
bu sәtirlәri qәlәmә aldığım zamanda Yaxşı yadımdadır: özümә gәlәndә
elә bilirәm yaşadıqlarım heç dә hava tamam qaralmışdı. Yәqin bir
keçmişlә bağlı hisslәr deyil, indinin müddәt huşumu itirib halsız qalmışdım.
özü, hәyatımın bu anına aid nәsnә- Ağlım başımda deyildi, çünki öz-özümlә
lәrdir. danışırdım. Birdәn gördüm, uşağam,
nәnnidә uzanmışam. Yanımda kimsә
Mәnә elә gәlirdi, keçmiş zaman- vardı – hiss elәdim bunu... Evdәkilәrin
larda yaşamış adamların bu nağıllar hamısı çoxdan yatmışdı. Zülmәt
vasitәsiylә sonrakı nәsillәrә çatdırılan qaranlıq idi, az sonra dan yeri sökü-
әmәllәri, düşüncәlәri, arzu-istәklәri lәcәkdi. Xәstәlәr bilәr – belә mәqamda
hәyatımın ayrılmaz bir parçasına adama elә gәlir ki, hәyatı indicә
çevrilib. Eyni sözlәr min illәrdir dünyanın sәrhәdlәrini aşacaq... Ürәyim
tәkrarlanır, eyni hәrәkәtlәr edilir, eyni dәli kimi çırpınırdı, amma qorxmurdum.
mәşğuliyyәtlәrә meyl salınır. Burda Gözlәrim açıq olsa da, heç nә gör-
qәribә nә var? Mәgәr hәyat özü mürdüm – çox qatı, dәrin bir zülmәtdә
başdan-ayağa mәzәli rәvayәt, qon- idim. Bir neçә dәqiqә keçdi, ağlasığ-
darma nağıl deyilmi? Bax elә mәn, maz, fantastik bir şey gәldi beynimә:
bütün bunları danışa-danışa, özüm “Yanımdakı odur!” Bunu düşündüm vә
haqda nağıl yazmırammı? Nağıl nakam alışıb yanan alnımda kiminsә soyuq
arzulardan – hәyata keçmәmiş, nağıl әlini duydum... Bәdәnim әsdi. Öz-
kimi arzulardan qaçıb qurtarmaq özümә fikirlәşdim: “Görәsәn, Əzrayıl
yoludur. Bilirsiz hansı arzulardan? O deyil ki?” Bir an sonra yuxu mәni yenә
arzulardan ki, hәr bir nağılçı onları ağuşuna alıb apardı. Sәhәr oyananda
özünün mәhdud dünyagörüşü çәrçi- dayәm dedi: “Qızım gecә gәlib
vәsindә, ata-anasından irs olaraq aldığı çarpayının baş tәrәfindә oturmuşdu –
