Page 110 - "Xəzər"
P. 110
Atam Buqamdasiyә elә valeh dan içәridәn ucalan dәhşәtli çığırtının
olmuşdu ki, rәqqasәnin inancını – Lin- dalınca, eşidәnlәrin canına üşütmә
qama inancı qәbul etmişdi... Amma salan bir inilti sәsi, kәsik-kәsik gülüş
hamilәliyindәn xәbәr tutan kimi, anamı sәdası gәlir. Bu artıq çılğınlığın,
mәbәddәn qovmuşdular. divanәliyin sәsi idi...
Əmim Benares sәyahәtindәn dö- Otağın qapısı açılanda ilanın
nәndә mәn tәzәcә anadan olmuşdum. qorxusundan bircә anda qocalmış
Onun zövqü dә, maraqları da atamınkı әmim çıxmışdı içәridәn. Bәnzәrsiz bir
ilә tam üst-üstә düşdüyündәn, әmim sarsıntı yaşamışdı. Hәsirin üstündә
dә anamın dәli-divanәsi olur vә axırda sürünәn ilanın xışıltısı, onun fitә bәnzәr
qadını yoldan çıxarır. Bunun elә bir fısıltısı, par-par yanan gözlәri, iynә
çәtinliyi dә yox idi – atamla o dәrәcәdә kimi iti, uzun, әyri zәhәr dişlәri, qaşığı
bәnzәyirdilәr bir-birinә. Amma işin üstü xatırladan xırda başı, uzun boynu
açılan kimi, anam deyir ki, onların hәr adamda vahimә oyadırdı...
ikisini atacaq, başını götürüb gedәcәk. Şәrtә әsasәn Buqamdasi ona
110 Amma bir çıxış yolu da göstәrir: zәhәri çatmalı idi. Faciә bunda idi ki, bu im-
2015 başqa ilanlardan qat-qat güclü olan tahanda kimin nicat tapdığını anlamaq
kobra ilә imtahana çәkilmәk! Deyir: olmurdu: sağ çıxan atam idi, yoxsa
hansınız sağ qalsanız, onunla yaşa- әmim. Bu sınaqdan sonra әmimin ağlı
yacağam! çaşdığından, özünün keçmiş hәyatını
Sınağın şәrti belә idi: atamla әmim tamam unutmuşdu, heç mәni dә
ilanla bir yerdә qaranlıq otağa salına- tanımırdı. Adamlar da bundan nәticә
caq, qapının ağzında isә peşәkar ilan çıxarıb bu kişinin mәnim atam yox,
ovsunçusu güdәcәkdi. İlan onlardan әmim olduğunu fikirlәşmişdilәr...
hansını çalsa, çığıracaqdı. Çığıran Bax belә bir qәribә hadisә... Mәgәr
kimi dә, ovsunçu içәri girib ikincisini bunun mәnim hәyatıma aidiyyәti yox-
qurtaracaqdı vә Buqamdasi ona qismәt dur? Mәgәr bu dәhşәtli imtahan,
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş olacaqdı... hamının tükünü ürpәdәn o qәribә gülüş
Sınaq otağına girmәmişdәn, atam mәnә sağalmaz yara vurmamalıydı?
Buqamdasidәn xahiş edir: onun üçün Hәmin vaxtdan etibarәn, mәn hamı
müqәddәs bir mәrasim rәqsi ifa etsin. üçün yad birisinә, ailәdәki artıq ağıza
Qadın da razılaşır. Zәif mәşәl işığında, çevrilmişdim. Nәhayәt, әmim, ya da
ilan ovsunçusunun tütәyinin yeknәsәq olsun ki, atam ticarәt işlәriylә әlaqәdar
sәsi altında anam ilan kimi qıvrıla- Buqamdasini vә mәni götürüb Reyә
qıvrıla rәqs edir... Bu adi rәqs deyildi, qayıtdı. Mәni bacısıgilә gәtirdi, onlarda,
onun hәrәkәtlәri dil açıb danışırdı... yәni bibimgildә qoyub getdi...
Sonra atamı da, әmimi dә ilanın Anam mәnimlә sağollaşanda bibimә
yanına, qaranlıq otağa salırlar. Bir az- içindә ilan zәhәri qatılmış şәrab olan
olmuşdu ki, rәqqasәnin inancını – Lin- dalınca, eşidәnlәrin canına üşütmә
qama inancı qәbul etmişdi... Amma salan bir inilti sәsi, kәsik-kәsik gülüş
hamilәliyindәn xәbәr tutan kimi, anamı sәdası gәlir. Bu artıq çılğınlığın,
mәbәddәn qovmuşdular. divanәliyin sәsi idi...
Əmim Benares sәyahәtindәn dö- Otağın qapısı açılanda ilanın
nәndә mәn tәzәcә anadan olmuşdum. qorxusundan bircә anda qocalmış
Onun zövqü dә, maraqları da atamınkı әmim çıxmışdı içәridәn. Bәnzәrsiz bir
ilә tam üst-üstә düşdüyündәn, әmim sarsıntı yaşamışdı. Hәsirin üstündә
dә anamın dәli-divanәsi olur vә axırda sürünәn ilanın xışıltısı, onun fitә bәnzәr
qadını yoldan çıxarır. Bunun elә bir fısıltısı, par-par yanan gözlәri, iynә
çәtinliyi dә yox idi – atamla o dәrәcәdә kimi iti, uzun, әyri zәhәr dişlәri, qaşığı
bәnzәyirdilәr bir-birinә. Amma işin üstü xatırladan xırda başı, uzun boynu
açılan kimi, anam deyir ki, onların hәr adamda vahimә oyadırdı...
ikisini atacaq, başını götürüb gedәcәk. Şәrtә әsasәn Buqamdasi ona
110 Amma bir çıxış yolu da göstәrir: zәhәri çatmalı idi. Faciә bunda idi ki, bu im-
2015 başqa ilanlardan qat-qat güclü olan tahanda kimin nicat tapdığını anlamaq
kobra ilә imtahana çәkilmәk! Deyir: olmurdu: sağ çıxan atam idi, yoxsa
hansınız sağ qalsanız, onunla yaşa- әmim. Bu sınaqdan sonra әmimin ağlı
yacağam! çaşdığından, özünün keçmiş hәyatını
Sınağın şәrti belә idi: atamla әmim tamam unutmuşdu, heç mәni dә
ilanla bir yerdә qaranlıq otağa salına- tanımırdı. Adamlar da bundan nәticә
caq, qapının ağzında isә peşәkar ilan çıxarıb bu kişinin mәnim atam yox,
ovsunçusu güdәcәkdi. İlan onlardan әmim olduğunu fikirlәşmişdilәr...
hansını çalsa, çığıracaqdı. Çığıran Bax belә bir qәribә hadisә... Mәgәr
kimi dә, ovsunçu içәri girib ikincisini bunun mәnim hәyatıma aidiyyәti yox-
qurtaracaqdı vә Buqamdasi ona qismәt dur? Mәgәr bu dәhşәtli imtahan,
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş olacaqdı... hamının tükünü ürpәdәn o qәribә gülüş
Sınaq otağına girmәmişdәn, atam mәnә sağalmaz yara vurmamalıydı?
Buqamdasidәn xahiş edir: onun üçün Hәmin vaxtdan etibarәn, mәn hamı
müqәddәs bir mәrasim rәqsi ifa etsin. üçün yad birisinә, ailәdәki artıq ağıza
Qadın da razılaşır. Zәif mәşәl işığında, çevrilmişdim. Nәhayәt, әmim, ya da
ilan ovsunçusunun tütәyinin yeknәsәq olsun ki, atam ticarәt işlәriylә әlaqәdar
sәsi altında anam ilan kimi qıvrıla- Buqamdasini vә mәni götürüb Reyә
qıvrıla rәqs edir... Bu adi rәqs deyildi, qayıtdı. Mәni bacısıgilә gәtirdi, onlarda,
onun hәrәkәtlәri dil açıb danışırdı... yәni bibimgildә qoyub getdi...
Sonra atamı da, әmimi dә ilanın Anam mәnimlә sağollaşanda bibimә
yanına, qaranlıq otağa salırlar. Bir az- içindә ilan zәhәri qatılmış şәrab olan
