Page 108 - "Xəzər"
P. 108
Yabıların hәr iki yanından qoyun dar azardansa köz-köz irinlәyib; әbasının
cәmdәklәri sallanıb. Qәssab yağlı qolunda üçkünc dua var. Bu qoca qurd
әllәriylә xınalı saqqalını sığallaya- yemiş, sapsarı dişlәri olan ağzını yalnız
sığallaya cәmdәklәri nәzәrdәn keçirir, cümә axşamları açaraq “Quran” oxuyur.
seçir, quyruqlarını qaldırıb çәkisini Yәqin dolanışığı elә bundan çıxırdı,
yoxlayır, sonra da alıb dükanındakı çünki heç vaxt görmәmişdim ondan
qarmaqlardan asır. Atlar ağır-ağır nәsә alan ola. Deyәsәn, qarabas-
yerlәrindәn tәrpәnir. Qәssab da malarımda üzünü tez-tez gördüyüm
kәsilmiş boğazlarından daman qanı adam elә o idi. Maraqlıdır, görәsәn, bu
hәdәqәsindәn çıxmış gözlәrinin qırxıq kәllәnin içindә, ensiz alnını bir
qapağında laxtalanan bu cәmdәklәri az da daraldan qәhvәyi çalmanın altında
әvvәlcә әzizlәyirmiş kimi sevә-sevә hansı mәnasız, sarsaq fikirlәr cücәrir?
sığallayır, sonra sümük dәstәkli iri Adama elә gәlirdi, bu qocanın hәyatı
qәmәsini alıb doğrayır, axırda da ilә, qarşısına sәrdiyi kirli yaylığın, onun
üzündә xoş bir tәbәssümlә üstündәki köhnә әşyaların nәsә xüsusi
108 müştәrilәrinә satır. Kaş işindәn necә bir әlaqәsi var. Neçә dәfә istәmişәm
2015 lәzzәt aldığını gözünüzlә görәydiniz! yaxınlaşıb onunla kәlmә kәsim, ya da
Mәn әminәm buna: onun aldığı lәzzәt satdıqlarından bir şey alım, amma
elә-belә, adi yox, qeyri-adi bir şeydi. nәdәnsә heç ürәk elәmirdim.
Bunu mәhәllәmizdә dolaşan, gözlәrini Süd anam onun cavanlığında du-
qәssabın yağlı әllәrindәn çәkmәdәn lusçu olduğunu deyirdi. İndi isә әlindә
onun hәr hәrәkәtini yazıq bir görkәmlә tәk bu kuzә qalmışdı. İndi ruzisini
izlәyәn nataraz, yoğunboyun sarı köpәk xırım-xırda alverdәn çıxarırdı...
bilir. Qәssabın öz işindәn böyük zövq Bunlar mәnim xarici alәmlә yeganә
aldığını o da gözәl görür. әlaqәm idi. Öz dünyamda isә bir süd
Bir az o tәrәfdә –talvarın altında anam vardı, bir dә lәçәr arvadım. Süd
qәribә bir qoca var; qabağına nimdaş anam hәm dә onun anası idi. Arvadımla
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş yaylıq sәrib, bütün var-yoxunu düzüb tәkcә yaxın qohum deyildik, hәm dә
üstünә: oraq, bir cüt nal, alabәzәk eyni qadının döşlәrindәn süd әmmişdik.
muncuqlar, bıçaq, siçan tәlәsi, paslı Belә götürәndә, onun anası hәm dә
kәlbәtin, mina tökmәk üçün dәstgah, elә mәnim anam idi. Mәn axı öz
dişlәri qırılmış daraq, kiçik çanaq, üstünә valideynlәrimi heç vaxt görmәmişdim.
kirli әski saldığı minalı köhnә kuzә. Bu Mәni külrәngli saçları olan ucaboy
qocanı pәncәrәmdәn hәmişә görürdüm. qadın – onun doğmam kimi sevdiyim
Boynunda daim kirli şal, әynindә Şüştәr anası böyütmüşdü. Elә buna görә
әbası olurdu; açıq yaxasından çallaşmış qızını almışdım da.
sinәsinin tüklәri görünür, iltihabdan Ata-anam barәdә o qәdәr cürbәcür
qızaran gözlәrinin qapaqları hansı mur- söhbәtlәr eşitmişdim ki... Amma mәnә
cәmdәklәri sallanıb. Qәssab yağlı qolunda üçkünc dua var. Bu qoca qurd
әllәriylә xınalı saqqalını sığallaya- yemiş, sapsarı dişlәri olan ağzını yalnız
sığallaya cәmdәklәri nәzәrdәn keçirir, cümә axşamları açaraq “Quran” oxuyur.
seçir, quyruqlarını qaldırıb çәkisini Yәqin dolanışığı elә bundan çıxırdı,
yoxlayır, sonra da alıb dükanındakı çünki heç vaxt görmәmişdim ondan
qarmaqlardan asır. Atlar ağır-ağır nәsә alan ola. Deyәsәn, qarabas-
yerlәrindәn tәrpәnir. Qәssab da malarımda üzünü tez-tez gördüyüm
kәsilmiş boğazlarından daman qanı adam elә o idi. Maraqlıdır, görәsәn, bu
hәdәqәsindәn çıxmış gözlәrinin qırxıq kәllәnin içindә, ensiz alnını bir
qapağında laxtalanan bu cәmdәklәri az da daraldan qәhvәyi çalmanın altında
әvvәlcә әzizlәyirmiş kimi sevә-sevә hansı mәnasız, sarsaq fikirlәr cücәrir?
sığallayır, sonra sümük dәstәkli iri Adama elә gәlirdi, bu qocanın hәyatı
qәmәsini alıb doğrayır, axırda da ilә, qarşısına sәrdiyi kirli yaylığın, onun
üzündә xoş bir tәbәssümlә üstündәki köhnә әşyaların nәsә xüsusi
108 müştәrilәrinә satır. Kaş işindәn necә bir әlaqәsi var. Neçә dәfә istәmişәm
2015 lәzzәt aldığını gözünüzlә görәydiniz! yaxınlaşıb onunla kәlmә kәsim, ya da
Mәn әminәm buna: onun aldığı lәzzәt satdıqlarından bir şey alım, amma
elә-belә, adi yox, qeyri-adi bir şeydi. nәdәnsә heç ürәk elәmirdim.
Bunu mәhәllәmizdә dolaşan, gözlәrini Süd anam onun cavanlığında du-
qәssabın yağlı әllәrindәn çәkmәdәn lusçu olduğunu deyirdi. İndi isә әlindә
onun hәr hәrәkәtini yazıq bir görkәmlә tәk bu kuzә qalmışdı. İndi ruzisini
izlәyәn nataraz, yoğunboyun sarı köpәk xırım-xırda alverdәn çıxarırdı...
bilir. Qәssabın öz işindәn böyük zövq Bunlar mәnim xarici alәmlә yeganә
aldığını o da gözәl görür. әlaqәm idi. Öz dünyamda isә bir süd
Bir az o tәrәfdә –talvarın altında anam vardı, bir dә lәçәr arvadım. Süd
qәribә bir qoca var; qabağına nimdaş anam hәm dә onun anası idi. Arvadımla
Sadiq Hidayәt. Kor bayquş yaylıq sәrib, bütün var-yoxunu düzüb tәkcә yaxın qohum deyildik, hәm dә
üstünә: oraq, bir cüt nal, alabәzәk eyni qadının döşlәrindәn süd әmmişdik.
muncuqlar, bıçaq, siçan tәlәsi, paslı Belә götürәndә, onun anası hәm dә
kәlbәtin, mina tökmәk üçün dәstgah, elә mәnim anam idi. Mәn axı öz
dişlәri qırılmış daraq, kiçik çanaq, üstünә valideynlәrimi heç vaxt görmәmişdim.
kirli әski saldığı minalı köhnә kuzә. Bu Mәni külrәngli saçları olan ucaboy
qocanı pәncәrәmdәn hәmişә görürdüm. qadın – onun doğmam kimi sevdiyim
Boynunda daim kirli şal, әynindә Şüştәr anası böyütmüşdü. Elә buna görә
әbası olurdu; açıq yaxasından çallaşmış qızını almışdım da.
sinәsinin tüklәri görünür, iltihabdan Ata-anam barәdә o qәdәr cürbәcür
qızaran gözlәrinin qapaqları hansı mur- söhbәtlәr eşitmişdim ki... Amma mәnә
