Page 130 - 2017-4
P. 130
problemləri haqqında mənasız, məzmun- Vaxt itirmədən həmin ideyanın həyata
suz danışmağa (fərqi yoxdu, onu təriflə- keçirilməsinə başladım. Əslində, bunu
yirsən, ya alçaldırsan) zavallı kitab alu- “ideya” yox, “məsələ” adlandırmaq daha
dəçilərinin haqqı yoxdu. Bunu çox yaxşı düzgün olardı. Çünki Günəş, doğrudan
anlayırdım. Buna görə də günlərin birin- da, hər gün qarşıma həlli vacib olan yeni
də gözəl, güclü əzələlərə malik olmağa məsələ qoyurdu. Beləliklə, həyatıma po-
qərar verdim.
lad, gecənin əsl mahiyyətini canına çəkib
Oxucudan bir cəhətə diqqət yetirmə-
sini xahiş edirəm. Mənim qərarım tama- özündə cəmləşdirmiş tünd, ağır, soyuq
milə ağılın məhsulu idi. Bədənin məşqi külçələr şəklində daxil oldu. Poladla dost-
ipə-sapa yatmayan bütün əzələləri sözə- luğum on ildən artıq davam elədi. Bu me-
baxan eləyir. Ürəkdən inanıram ki, eyni tal, həqiqətən, də qeyri-adi xüsusiyyətlə-
üsulla öz ideologiyanı da zənginləşdir- rə malikdi. Mövcud olmayan tərəziyə elə
mək mümkündü. Əzələlər də, ideyalar hey yeni daşlar yığıb onun çəkisini artır-
da hökmran gücə (onu təbiət qanunu dıqca, tərəzinin o biri gözündəki əzələlə-
adlandıraq) tabedi. Həmin güc onların rim də yavaş-yavaş ağır gəlməyə başla-
inkişafına müəyyən avtoritarlıq qatır. Am- yırdı. Belə çıxırdı ki, polad üzərinə özü ilə
130 ma mən bircə ensiz kanal qazmaqla mənim əzələ kütləm arasında ciddi bəra-
2017 güclü çay axınının istiqamətinin necə də- bərlik saxlamaq kimi bir öhdəlik götürüb.
yişdiyini dəfələrlə müşahidə eləmişəm. Vaxt ötdükcə mənim bədənim daha çox
Bədənlə ruhun vəhdətinə daha bir mi- metala bənzəməyə başlayırdı. Bu ləng
sal. Onların ikisi də ideyanın təsirinə proses daha çox məktəbdəki təhsil siste-
yukio Misima. Günəş və polad düşəndə bir göz qırpımında harmoniya- mini xatırladırdı. Get-gedə mürəkkəblə-
nın və nizam-intizamın hökm sürdüyü ki- şən məsələlər həll elədikcə şagirdlərin
çicik dünya yaratmağa meyillidi. Əslində beyni inkişaf səviyyəsini artırır. Əlbəttə
isə bu mənzərə tamamilə sabitdi, amma ki, mənim yekun məqsədə çatmaq vasi-
belə coşqun fəaliyyət mərkəzdənqaçma təm klassik təhsil sisteminə oxşayırdı.
təəssüratı yaradır. Bədənin və ruhun,
uzunmüddətli olmasa belə, mükəmməl Mən ideala, mükəmməl, klassik bə-
dünya maketi yaratması ilğım və ya hall- dən formasına can atırdım. Hərçənd ki
üsinasiyanı xatırlatsa da (biz çox vaxt ruhun, yoxsa bədənin tərbiyə edilməsinin
xəyali harmoniyanı hiss edib yaşaya bil- vacibliyi baxımından nəyin xalis, nəyin
diyimizə görə buna borcluyuq), bizə səa- saxta olduğunu bilmirdim. Məgər mən fi-
dət anları yaşadır. Mahiyyət etibarilə var- ziki gözəlliyin klassik idealını yaratmaq
lığın müdafiə funksiyası belə yaranır; kir- üçün Sözün yardımına əl atmamışdım-
pi kimi yumrulanıb xarici dünyanın xao- mı? Gözəl olan şey mənə həmişə əlçat-
suna qarşı tikanlarını hazır vəziyyətə gə- maz görünüb. Qoy olsun. Əsas məsələ
tirir. odu ki, o, bir vaxtlar mövcud olub və ya-
xud ən azı mövcud olmalıdı. Məşqlərin
Beləliklə, mənim xəyali dünyanı yı-
xıb onu yenisi ilə əvəz etmək, həyatın ahəngli və zərif variasiyaları sayəsində
inadkar əllərindən yaradıcı formaları zor- polad mənə bədənin itirilmiş klassik ba-
la almaq və ondan şəxsi məqsədlərim lansını dirçəltməyə, layiq olduğu forması-
üçün faydalanmaq imkanım vardı. nı özünə qaytarmağa yardım göstərdi.
suz danışmağa (fərqi yoxdu, onu təriflə- keçirilməsinə başladım. Əslində, bunu
yirsən, ya alçaldırsan) zavallı kitab alu- “ideya” yox, “məsələ” adlandırmaq daha
dəçilərinin haqqı yoxdu. Bunu çox yaxşı düzgün olardı. Çünki Günəş, doğrudan
anlayırdım. Buna görə də günlərin birin- da, hər gün qarşıma həlli vacib olan yeni
də gözəl, güclü əzələlərə malik olmağa məsələ qoyurdu. Beləliklə, həyatıma po-
qərar verdim.
lad, gecənin əsl mahiyyətini canına çəkib
Oxucudan bir cəhətə diqqət yetirmə-
sini xahiş edirəm. Mənim qərarım tama- özündə cəmləşdirmiş tünd, ağır, soyuq
milə ağılın məhsulu idi. Bədənin məşqi külçələr şəklində daxil oldu. Poladla dost-
ipə-sapa yatmayan bütün əzələləri sözə- luğum on ildən artıq davam elədi. Bu me-
baxan eləyir. Ürəkdən inanıram ki, eyni tal, həqiqətən, də qeyri-adi xüsusiyyətlə-
üsulla öz ideologiyanı da zənginləşdir- rə malikdi. Mövcud olmayan tərəziyə elə
mək mümkündü. Əzələlər də, ideyalar hey yeni daşlar yığıb onun çəkisini artır-
da hökmran gücə (onu təbiət qanunu dıqca, tərəzinin o biri gözündəki əzələlə-
adlandıraq) tabedi. Həmin güc onların rim də yavaş-yavaş ağır gəlməyə başla-
inkişafına müəyyən avtoritarlıq qatır. Am- yırdı. Belə çıxırdı ki, polad üzərinə özü ilə
130 ma mən bircə ensiz kanal qazmaqla mənim əzələ kütləm arasında ciddi bəra-
2017 güclü çay axınının istiqamətinin necə də- bərlik saxlamaq kimi bir öhdəlik götürüb.
yişdiyini dəfələrlə müşahidə eləmişəm. Vaxt ötdükcə mənim bədənim daha çox
Bədənlə ruhun vəhdətinə daha bir mi- metala bənzəməyə başlayırdı. Bu ləng
sal. Onların ikisi də ideyanın təsirinə proses daha çox məktəbdəki təhsil siste-
yukio Misima. Günəş və polad düşəndə bir göz qırpımında harmoniya- mini xatırladırdı. Get-gedə mürəkkəblə-
nın və nizam-intizamın hökm sürdüyü ki- şən məsələlər həll elədikcə şagirdlərin
çicik dünya yaratmağa meyillidi. Əslində beyni inkişaf səviyyəsini artırır. Əlbəttə
isə bu mənzərə tamamilə sabitdi, amma ki, mənim yekun məqsədə çatmaq vasi-
belə coşqun fəaliyyət mərkəzdənqaçma təm klassik təhsil sisteminə oxşayırdı.
təəssüratı yaradır. Bədənin və ruhun,
uzunmüddətli olmasa belə, mükəmməl Mən ideala, mükəmməl, klassik bə-
dünya maketi yaratması ilğım və ya hall- dən formasına can atırdım. Hərçənd ki
üsinasiyanı xatırlatsa da (biz çox vaxt ruhun, yoxsa bədənin tərbiyə edilməsinin
xəyali harmoniyanı hiss edib yaşaya bil- vacibliyi baxımından nəyin xalis, nəyin
diyimizə görə buna borcluyuq), bizə səa- saxta olduğunu bilmirdim. Məgər mən fi-
dət anları yaşadır. Mahiyyət etibarilə var- ziki gözəlliyin klassik idealını yaratmaq
lığın müdafiə funksiyası belə yaranır; kir- üçün Sözün yardımına əl atmamışdım-
pi kimi yumrulanıb xarici dünyanın xao- mı? Gözəl olan şey mənə həmişə əlçat-
suna qarşı tikanlarını hazır vəziyyətə gə- maz görünüb. Qoy olsun. Əsas məsələ
tirir. odu ki, o, bir vaxtlar mövcud olub və ya-
xud ən azı mövcud olmalıdı. Məşqlərin
Beləliklə, mənim xəyali dünyanı yı-
xıb onu yenisi ilə əvəz etmək, həyatın ahəngli və zərif variasiyaları sayəsində
inadkar əllərindən yaradıcı formaları zor- polad mənə bədənin itirilmiş klassik ba-
la almaq və ondan şəxsi məqsədlərim lansını dirçəltməyə, layiq olduğu forması-
üçün faydalanmaq imkanım vardı. nı özünə qaytarmağa yardım göstərdi.