Page 128 - 2017-4

yırdım. Onun gur işığı səssizcə göydən Günün işığından qaçıb gizlənir,

yerə süzülürdü. Otlar, kollar, ağaclar ey- Ruhum zülmətlərə olubdu aşiq.

nilə müharibə vaxtı olduğu kimi göyər-

mişdi, gündüzün haləsi yüngülcə əsən Ah, o “quyunu” – masanın üstündə

mehin təsiriylə onları eynilə ovaxtkı kimi kitabların qalaqlandığı qaranlıq otağımı

əhatəyə almışdı. Bu mənzərə mənə ilğım necə sevirdim! Qəlbimin dərinliklərinə baş

kimi göründü, əlimi yarpaqlara toxundur- vurmaqdan, düşüncələrə dalmaqdan, əsəb

dum və halənin əriyib yox olmaması mə- tellərimdə qaynaşan sısqa böcəklərin vı-

ni təəccübləndirdi. zıltısını dinləməkdən necə xoşum gəlirdi!

Uzun aylar və illər Günəş mənim tə- Günəşə olan düşmənçiliyim zamanın

səvvürümdə dağıntı, fəlakət, xarabalıq qəhrəmanlıq ruhu ilə gəncliyimdən razı

assosiasiyası yaradırdı. O, havada uçan qalmamağımın yeganə təzahürü idi. No-

bombardmançıların qanadında, süngülə- valisin gecəsini1 və Yeytsin İrlandiya ala-

rin ucunda, furajkaların nişanında, bay- toranını2 Allahın parlaq gündüzündən üstün

raqların qızılı işləmələrində bərq vururdu. tuturdum. O vaxt orta əsrlərin zülməti ba-

Amma Günəşin zolaqlarının titrəməsinə rədə povest yazdım. Amma müharibə bit-

tamaşa elədikcə tamam başqa şeylər – dikdən sonra get-gedə mənə çatdı ki, in-
128 açıq yaradan axan parıltılı qan, cansız di günəşə nifrət eləmək kütləylə birləş-

2017 bədənin üstünə topa-topa yığışmış gümüşü mək deməkdi.

milçəklər haqda düşünürdüm. Cavanları Müharibədə məğlubiyyətdən sonrakı

cənub dənizlərinə, uzaq-uzaq ellərə göz- illərdə çap olunan kitablarda əsasən qa-

görəti məhvə göndərib sonra da gözqa- ranlıq ideologiya hökmranlıq edirdi. Ye-

maşdıran şəfəqiylə tək-tənha, çürümək- ganə fərq bundaydı ki, mənim gecəm nis-

də olan, qan-qırmızı üfüqləri təntənəli şə- bətən estetik idi. Zülmət qaranlığa (hətta

kildə işıqlandıran Günəş – ölümün əfən- gənclikdə yazdığım nəsrdəki gecənin qa-

disi! tı qaranlığı da onunla müqayisədə, az

Günəş obrazı mənim üçün ölümün qala, işıq kimi görünürdü) xüsusi ehtiram

simvolundan başqa bir şey deyildi. O vaxt göstərilirdi. Müharibə illərində ürəyimdə

haradan biləydim ki, günlərin bir günü yaşayan ümidi itirdim, beynimdə yeni fi-

yukio Misima. Günəş və polad onun atəşi vücudumu öz mərhəmətiylə kirlər yarandı: bəlkə, özüm də bilmədən

canlandıracaq. Üstəlik, yaxşı yadımda- günəşin tərəfdarına çevrilmişdim. Çox gü-

dır, müharibə dövrünün günəşi məndə man ki, elə bu cür imiş. Belə nəticəyə

şöhrət haqqında şirin xəyallar və sonsuz gəldim ki, Günəşə olan düşmənçiliyim və

qürur hissi yaradırdı. başqalarının gecələrinə oxşamayan öz

On beş yaşımda mən belə bir şeir gecəmə belə inadkar vurğunluğum in-

yazmışdım: stinktiv olaraq zamanla ayaqlaşmaq ar-

zusundan başqa bir şey deyil.

Günəş şəfəq saçır hər zamankıtək, Məramı qaranlıq olan insanların mə-

İnsanlar sevimli, fikrim qarışıq... dəsi xəstə, dərisi quru və tutqun olur. Hə-

1 Baron Fridrix fon Hardenberq – alman yazıçısı və filosofu. Novalis təxəllüsü ilə yazıb. Onun
nişanlısının ölümünə yazdığı “Gecələrə himn” (1800) əsərində İşığın və Gecənin ziddiyyətinin roman-
tik mifoloji nümunəsi verilir.
2 Vilyam Batler yeyts – irland şairi, dramaturq. 1923-cü ildə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı.
“Kelt ala-toranı” İrlandiya folkloru haqqında məqalələr məcmuəsidir.