Page 135 - 2017-4
P. 135
i obrazlar yaradır və bu zaman baş- şəkildə görməyin mümkün olduğu Hərə- 135
qalarının mövcudluğunu görməyə imkan kət və Güc dünyasına məxsus idik. Rəqi- 2017
vermir. bim heç də mücərrəd anlayış və ya ide-
yadan ibarət deyil. İdeya ilə münasibətlə- yukio Misima. Günəş və polad
Tənbəllərin adını “təxəyyül” qoyduq- rimiz tamamilə başqa əsas üzərində qu-
ları kor-koranə sitayiş çox vaxt əsl həqi- rulub: ideyaya sözlərdən ibarət nərdi-
qət kimi qəbul edilir. Bu söz bədəni əziy- vanla dırmaşa bilirik, lap yaxınlaşırıq, ona
yətə salmadan təkcə ruhun vasitəsilə hə- tərəf boylanırıq, hətta parıltısından gözlə-
qiqətin dərinliklərinə çatmaq kimi qeyri- rimiz qamaşır. Bunun müqabilində isə o,
sağlam meyli necə də yüksəklərə qaldı- başını qaldırıb üzümüzə belə baxmır. Sə-
rıb. Təxəyyülə xas olan sentimentallıq nin baxışlarının bir anda başqa baxışlarla
başqasının ağrısını özününkü kimi duy- qarşılaşdığı dünyada isə boşboğazlıq elə-
mağa məcbur edir, əvəzində isə insan öz məyə nə yer, nə də vaxt var. Çox danı-
ağrılarını hiss etməməyə çalışır. Hələ tə- şan kənarda qalır. Bu isə o deməkdir ki,
xəyyül qəlbin yaşadığı sarsıntıları təriflə- ona heç kəs baxmır və nəticədə də hə-
yib necə də göylərə qaldırır, halbuki onun min adamda varlığını bütünlüklə özünüi-
əsl miqyasını müəyyən eləmək o qədər fadənin ixtiyarına buraxmaq – tələsmə-
də asan deyil. Lovğa təxəyyül rəssamın dən sözləri müşahidə eləmək və onlarla
özünüifadə tərziylə cinayət əlaqəsinə gi- oynamaq imkanı yaranır. Bununla belə, o
rəndə dünyaya adına “sənət əsəri” deyi- tamaşaçı heç vaxt baxışa baxışla cavab
lən saxtakarlıq gəlir, buna bənzər bir çox verən reallığın əsl mahiyyətini başa düşmə-
qəlibin qarşılıqlı mövcud olması isə ona yə nail olmur. Zərbənin o biri tərəfində,
gətirib çıxarır ki, reallıq transformasiyaya boşluqda rəqibin gözləri mənə baxırdı və
uğrayır və təhrif edilir. Nəticədə insan mən onlardan maddi dünyanın əsas mə-
hansısa müəyyən kölgələr dünyasında nasını oxuya bilirdim. İdeya baxışlara zil-
peyda olur, hətta öz cisminə iztirab ver- lənmək qabiliyyətinə malik deyil. Bunu
məsini qəbul eləmək qabiliyyətini də itirir. yalnız obyektiv reallığa məxsus olan in-
sanlar və cisimlər edə bilirlər. Hansısa
Boks və ya qılınc zərbəsinin o tərəfin- saxta bir şey (bədii ədəbiyyat) yaradan
də – şifahi ifadənin əks qütbündə nəsə bədii ifadə xaricində ideyanın dumanlı ciz-
gizlənir. Mən həmin o “nəsə”nin obyektiv giləri görünür. Saxta məkan (məsələn,
dünyanın kvintisensiyası, yəni həyatın əsl rəqib) yaradan hərəkətin xaricində isə
ruhu olduğunu hiss edirdim. Hər halda, maddi dünyanın cizgiləri boy göstərir. Hə-
bunu heç cür kölgələr kateqoriyasına aid rəkət adamına bu dünyanın siluetində
eləmək olmazdı. Boks əlcəyinin və qılın- toreadorun görüşünə tələsən qara öküzə
cın o tərəfindəki reallıq güc yığır, istəni- bənzər ölümün qədd-qamətini görə bil-
lən mücərrədliyi inamla rədd edir, hadisə- mək üçün təxəyyül lazım deyil. Düşüncə-
ni düşüncə vasitəsi kimi təkrarlamağı ba- min bir küncündə yaranan maddi dünya-
carır. Mən əmin idim ki, qarşımdakı Hə- nı görənədək buna inana bilmirdim. Çox-
rəkət və Gücün əsas mərkəzidi, hərçənd dan anlayırdım ki, şüurun bircə fiziki təs-
həyatda bu, daha sadə – “rəqib” adlandı- diqi var – ağrı. Bədənin əzabında da,
rılır. Onunla eyni dünyanın sakinləri idik,
bir-birimizi görürdük, hər ikimiz məşhur
təxəyyüldən uzaqdıq. Biz hər şeyi əyani
   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139   140