Page 125 - 2017-4
P. 125
ni daşıyır, vəcdin ən yüksək həddinə lərimi kütləvi hallüsinasiya adlandırmaq 125
çatırdılar, ifadəsiz sifətlər, yol çəkən gözlər... olar. Poetik intuisiyam o an ömrümdə ilk 2017
bəzilərinin isə baxışları göyə zillənirdi, elə dəfə bütün ixtiyarı öz əlinə aldı və Sözün
bil bədənləri burada, ruhları başqa yer- köməyilə (təbii ki, baş verənlərdən sonra) yukio Misima. Günəş və polad
dəydi. Mən onlara baxır, üzlərindəki sirli reallığı yenidən bərpa elədi. Bu isə o de-
ifadəni başa düşməyə uğursuz cəhd elə- məkdir ki, davamlı şəkildə dəyişən səma-
yirdim və üzücü nigarançılıq qəlbimi ya baxaraq hadisələri mənim üçün yeni
bürüyürdü. Kütləvi məstolmanın mənşə- olan pafosla dərk eləməyə başlamışdım.
yini izah eləməyə təxəyyülümün gücü yet- Orada gah əbədi sonsuzluğa doğru açı-
mirdi. Bu tapmaca uzun illər mənə dinclik lan, gah da nəhəng yırtıcı quş kimi aşağı
vermədi. Tapmacanın açarını bədənimin şığıyan mavi sonsuzluqda faciənin əsl tə-
dilini öyrənməyə başlayanda, özüm də biətini görürdüm.
başqaları ilə birlikdə kəcavəni çiynimdə
aparanda tapdım. Onda mənə məlum ol- Mənim lap əvvəldən faciəni müəyyən
du ki, kişilər sadəcə səmaya baxırmışlar, etmək qabiliyyətim vardı. Şüur ətrafdakı-
vəssalam. Bu zaman onların gözlərinə lar üçün əlçatmaz dərəcədə qeyri-adi
tünd-göy rəngli sentyabr səmasından baş- ucalığa yüksələndə faciənin pafosu yal-
qa bir şey görünmürmüş. Bununla belə, nız o zaman ortaya çıxır. Başlanğıcda
mən həyatım boyu belə səma görməmiş- xüsusi qavrama qabiliyyətinə malik olan
dim. Çox qəribə səma idi, gah əbədi son- şüur üçün belə bir yüksəklik, şübhəsiz ki,
suzluğa doğru açılır, gah da sel kimi aşa- mümkün deyil. Bax buna görə də özünü
ğı axırdı. Şəffaf çılğınlığın təcəssümü olan Sözə həsr edən kəs yalnız faciəni yarada
səma daim şəkildən-şəklə düşürdü. bilər, amma heç vaxt özü orada iştirak et-
məyi bacarmaz. Daha bir zəruri şərt var:
Bu barədə çox da böyük olmayan es- faciənin yüksəklərə ucalması həmişə əla-
se yazanda kəşfim mənə çox iddialı hiddə fiziki cəsarətə əsaslanır. Belə bir
görünürdü. Axı poetik nəzərlərlə süzdüyüm gücə sahib olan şüur özündə zəruri kom-
gömgöy səma ətrafımdakı sadə oğlanla- ponentləri – ağrını, məstliyi, inanılmaz
rın gördüyü göy üzündən heç nə ilə fərq- dərəcədə şiddətli qarabasmanı birləşdirir
lənmirdi. Bu, göz qabağında olan fakt idi. və faciənin doğulması belə baş tutur. Da-
Mən həmin anı çoxdan gözləyirdim. Bu- ha bir neçə şərti də deyim: “qeyri-faciəvi”
dur, günəşin və poladın uğurladığı o an həyat, cəhalət və həyata uyğunlaşmaqda
gəlib çatdı. müəyyən uğursuzluq. İnsan bir anlıq ya-
radana yaxınlaşa bilməsi üçün gündəlik
Soruşacaqsınız ki, mənim kütlə ilə həyatında göylərdən mümkün qədər uzaq
vəhdətim niyə bu qədər aydın görünürdü? olmalıdı. Yaradana ağlagəlməz dərəcədə
Ona görə ki, insanlar eyni fiziki şərtlər al- yaxın olan mavi səmanı öz gözümlə görən-
tında qalanda, eyni yükü daşıyanda, ağır- də mən duyğusal qavrama gücümün ge-
lığı bərabər bölüşəndə, üstəlik də, eyni nişliyinə əmin oldum. Çoxdankı yanğım
dərəcədə məst olanda onları fərd kimi birdəfəlik söndü, Sözə olan qeyri-adi ina-
bir-birindən fərqləndirən xüsusiyyətlər mi- mım tüstü kimi çəkilib getdi. Özümü faci-
nimum dərəcədə azalır. Üstəlik, bu cür ənin iştirakçısı, aktyor kimi hiss elədim.
məstlik narkotikin yaratdığı məhrəm hallü- Həmin dünyaya bircə dəfə baş çəkmək
sinasiyadan yaxşıdı. Mənim hiss elədik-
çatırdılar, ifadəsiz sifətlər, yol çəkən gözlər... olar. Poetik intuisiyam o an ömrümdə ilk 2017
bəzilərinin isə baxışları göyə zillənirdi, elə dəfə bütün ixtiyarı öz əlinə aldı və Sözün
bil bədənləri burada, ruhları başqa yer- köməyilə (təbii ki, baş verənlərdən sonra) yukio Misima. Günəş və polad
dəydi. Mən onlara baxır, üzlərindəki sirli reallığı yenidən bərpa elədi. Bu isə o de-
ifadəni başa düşməyə uğursuz cəhd elə- məkdir ki, davamlı şəkildə dəyişən səma-
yirdim və üzücü nigarançılıq qəlbimi ya baxaraq hadisələri mənim üçün yeni
bürüyürdü. Kütləvi məstolmanın mənşə- olan pafosla dərk eləməyə başlamışdım.
yini izah eləməyə təxəyyülümün gücü yet- Orada gah əbədi sonsuzluğa doğru açı-
mirdi. Bu tapmaca uzun illər mənə dinclik lan, gah da nəhəng yırtıcı quş kimi aşağı
vermədi. Tapmacanın açarını bədənimin şığıyan mavi sonsuzluqda faciənin əsl tə-
dilini öyrənməyə başlayanda, özüm də biətini görürdüm.
başqaları ilə birlikdə kəcavəni çiynimdə
aparanda tapdım. Onda mənə məlum ol- Mənim lap əvvəldən faciəni müəyyən
du ki, kişilər sadəcə səmaya baxırmışlar, etmək qabiliyyətim vardı. Şüur ətrafdakı-
vəssalam. Bu zaman onların gözlərinə lar üçün əlçatmaz dərəcədə qeyri-adi
tünd-göy rəngli sentyabr səmasından baş- ucalığa yüksələndə faciənin pafosu yal-
qa bir şey görünmürmüş. Bununla belə, nız o zaman ortaya çıxır. Başlanğıcda
mən həyatım boyu belə səma görməmiş- xüsusi qavrama qabiliyyətinə malik olan
dim. Çox qəribə səma idi, gah əbədi son- şüur üçün belə bir yüksəklik, şübhəsiz ki,
suzluğa doğru açılır, gah da sel kimi aşa- mümkün deyil. Bax buna görə də özünü
ğı axırdı. Şəffaf çılğınlığın təcəssümü olan Sözə həsr edən kəs yalnız faciəni yarada
səma daim şəkildən-şəklə düşürdü. bilər, amma heç vaxt özü orada iştirak et-
məyi bacarmaz. Daha bir zəruri şərt var:
Bu barədə çox da böyük olmayan es- faciənin yüksəklərə ucalması həmişə əla-
se yazanda kəşfim mənə çox iddialı hiddə fiziki cəsarətə əsaslanır. Belə bir
görünürdü. Axı poetik nəzərlərlə süzdüyüm gücə sahib olan şüur özündə zəruri kom-
gömgöy səma ətrafımdakı sadə oğlanla- ponentləri – ağrını, məstliyi, inanılmaz
rın gördüyü göy üzündən heç nə ilə fərq- dərəcədə şiddətli qarabasmanı birləşdirir
lənmirdi. Bu, göz qabağında olan fakt idi. və faciənin doğulması belə baş tutur. Da-
Mən həmin anı çoxdan gözləyirdim. Bu- ha bir neçə şərti də deyim: “qeyri-faciəvi”
dur, günəşin və poladın uğurladığı o an həyat, cəhalət və həyata uyğunlaşmaqda
gəlib çatdı. müəyyən uğursuzluq. İnsan bir anlıq ya-
radana yaxınlaşa bilməsi üçün gündəlik
Soruşacaqsınız ki, mənim kütlə ilə həyatında göylərdən mümkün qədər uzaq
vəhdətim niyə bu qədər aydın görünürdü? olmalıdı. Yaradana ağlagəlməz dərəcədə
Ona görə ki, insanlar eyni fiziki şərtlər al- yaxın olan mavi səmanı öz gözümlə görən-
tında qalanda, eyni yükü daşıyanda, ağır- də mən duyğusal qavrama gücümün ge-
lığı bərabər bölüşəndə, üstəlik də, eyni nişliyinə əmin oldum. Çoxdankı yanğım
dərəcədə məst olanda onları fərd kimi birdəfəlik söndü, Sözə olan qeyri-adi ina-
bir-birindən fərqləndirən xüsusiyyətlər mi- mım tüstü kimi çəkilib getdi. Özümü faci-
nimum dərəcədə azalır. Üstəlik, bu cür ənin iştirakçısı, aktyor kimi hiss elədim.
məstlik narkotikin yaratdığı məhrəm hallü- Həmin dünyaya bircə dəfə baş çəkmək
sinasiyadan yaxşıdı. Mənim hiss elədik-
