Page 65 - 2017-3
P. 65
istəklərimdən çıxış edirəm. Ancaq hə- da öz həqiqəti var: “məşhur evdə xid- 65
min axşamkı gözlənilməz şəraiti, üstümə mət”, doğrudan da, eşikağasının böyüklüyü 2017
düşən işlərin ağırlığını nəzərə alanda, üçün vacib olan ilkin şərtdir – yalnız o za-
bəlkə, razılaşarsınız ki, bütün bunların man ki, məlum kontekstdə “məşhur” ter- Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar
qarşısında cüzi dərəcədə olsa da, mister minini Heys Cəmiyyətindən fərqli, daha
Marşalla, bir yana qalanda lap elə atama dərin mənada işlədəsən.
da yaraşan “ləyaqət” nümayiş etdirdiyimi
desəm, elə də həddimi aşmış olmaram. Həqiqətən, “məşhur ev” məfhumuna
Әslində, bunu niyə də inkar etməliyəm? Heys Cəmiyyəti ilə mənim verdiyim şər-
Mənim üçün kədərli hadisə ilə tamamlan- hin müqayisəsi, düşünürəm ki, indiki və
masına baxmayaraq, həmin axşamı indi əvvəlki nəsil eşikağalarının söykəndiyi
iftixarla xatırlayıram. dəyərlər arasındakı əsaslı fərqi açıq-aş-
kar nümayiş etdirir.
İkinci gün – günortadan sonra
Mortimer gölü, Dorset Bunu iddia etməklə sizin diqqətinizi
sadəcə o fakta yönəltmək istəmirəm ki,
Deyəsən, ““böyük eşikağası” kimdir” mənim nəslim kimin əslən torpaq sahibi,
sualının hələ də lazımi diqqət vermədi- kimin isə “sənayeçi” kimi zadəgan oldu-
yim bir şərhi də var. Etiraf edim ki, buna ğunun elə də fərqinə varmırdı. Mən baş-
çox təəssüflənirəm. Çünki söhbət məni qa şeyi – fikirləşirəm ki, izahımda ədalət-
narahat edən və uzun illər düşündürən sizlik yoxdu – bizim daha çox xəyalpərəst
problemdən gedir. Ancaq ağlıma gəlir ki, olduğumuzu demək istəyirəm. Atalarımı-
ola bilsin, Heys Cəmiyyətinin üzvlüyə qə- zı ağanın titulu, köklü nəsildən olub-ol-
bul olunanlarla bağlı irəli sürdüyü tələblə- madığı narahat edirdisə, bizi daha çox
rin müzakirəsini sona çatdırmaqda bir az icarədarın əxlaqi keyfiyyətləri maraqlan-
tələsmiş və bu tələblərin bəzi mühüm cə- dırırdı. Bunu deməklə, bizi heç də onların
hətlərinin üstündən keçmişəm. Xahiş edi- şəxsi həyatının maraqlandırdığını nəzər-
rəm, düzgün başa düşəsiniz, mən heç də də tutmuram. Qeyd etmək istəyirəm ki,
“ləyaqət”in “böyüklük” xüsusunda vacib bizim əvvəlki nəslə xas olmayan, belə
şərt olması barədə öz mülahizələrimə ye- demək mümkünsə, bəşəriyyətin inkişafı-
nidən baxmaq fikrində deyiləm. Ancaq na təkan verən centlmenlərə xidmət et-
Heys Cəmiyyətinin başqa bir bəyanatı – mək kimi şöhrətpərəst arzularımız var idi.
üzvlük üçün ilkin şərt kimi “məşhur evdə Məsələn, bizim üçün aşağı təbəqədən
xidmət”in vacibliyi haqqında da çıxsa da, İmperiyanın tərəqqisində şək-
düşünmüşəm. Həmişə belə hesab etmi- siz əməyi olan mister Corc Ketteric kimi
şəm və yenə o fikirdəyəm ki, bu, Heys centlmenlərə xidmət etmək daha cəlbe-
Cəmiyyəti tərəfindən mənasız snobizmin dici idi, nəinki, əsilzadə olsa belə, vaxtını
təzahürüdür. İntəhası, burda ümumi prin- klublarda, ya qolf meydanlarında boş ye-
sipdən çox, “məşhur ev”in köhnəlmiş an- rə sərf edən hansısa bir centlmenə.
lamı etiraz doğurur. İndi bu bəyanatın
üzərinə qayıdanda, mənə elə gəlir, onun Әslində, nəcib ailələrdən olan centl-
menlərin əksəriyyəti, əlbəttə, öz güclərini
müasir dünyanın mühüm problemlərinin
həllinə yönəltmək həvəsindədirlər. Ona
görə ilk baxışdan elə görünə bilər ki, bi-
min axşamkı gözlənilməz şəraiti, üstümə mət”, doğrudan da, eşikağasının böyüklüyü 2017
düşən işlərin ağırlığını nəzərə alanda, üçün vacib olan ilkin şərtdir – yalnız o za-
bəlkə, razılaşarsınız ki, bütün bunların man ki, məlum kontekstdə “məşhur” ter- Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar
qarşısında cüzi dərəcədə olsa da, mister minini Heys Cəmiyyətindən fərqli, daha
Marşalla, bir yana qalanda lap elə atama dərin mənada işlədəsən.
da yaraşan “ləyaqət” nümayiş etdirdiyimi
desəm, elə də həddimi aşmış olmaram. Həqiqətən, “məşhur ev” məfhumuna
Әslində, bunu niyə də inkar etməliyəm? Heys Cəmiyyəti ilə mənim verdiyim şər-
Mənim üçün kədərli hadisə ilə tamamlan- hin müqayisəsi, düşünürəm ki, indiki və
masına baxmayaraq, həmin axşamı indi əvvəlki nəsil eşikağalarının söykəndiyi
iftixarla xatırlayıram. dəyərlər arasındakı əsaslı fərqi açıq-aş-
kar nümayiş etdirir.
İkinci gün – günortadan sonra
Mortimer gölü, Dorset Bunu iddia etməklə sizin diqqətinizi
sadəcə o fakta yönəltmək istəmirəm ki,
Deyəsən, ““böyük eşikağası” kimdir” mənim nəslim kimin əslən torpaq sahibi,
sualının hələ də lazımi diqqət vermədi- kimin isə “sənayeçi” kimi zadəgan oldu-
yim bir şərhi də var. Etiraf edim ki, buna ğunun elə də fərqinə varmırdı. Mən baş-
çox təəssüflənirəm. Çünki söhbət məni qa şeyi – fikirləşirəm ki, izahımda ədalət-
narahat edən və uzun illər düşündürən sizlik yoxdu – bizim daha çox xəyalpərəst
problemdən gedir. Ancaq ağlıma gəlir ki, olduğumuzu demək istəyirəm. Atalarımı-
ola bilsin, Heys Cəmiyyətinin üzvlüyə qə- zı ağanın titulu, köklü nəsildən olub-ol-
bul olunanlarla bağlı irəli sürdüyü tələblə- madığı narahat edirdisə, bizi daha çox
rin müzakirəsini sona çatdırmaqda bir az icarədarın əxlaqi keyfiyyətləri maraqlan-
tələsmiş və bu tələblərin bəzi mühüm cə- dırırdı. Bunu deməklə, bizi heç də onların
hətlərinin üstündən keçmişəm. Xahiş edi- şəxsi həyatının maraqlandırdığını nəzər-
rəm, düzgün başa düşəsiniz, mən heç də də tutmuram. Qeyd etmək istəyirəm ki,
“ləyaqət”in “böyüklük” xüsusunda vacib bizim əvvəlki nəslə xas olmayan, belə
şərt olması barədə öz mülahizələrimə ye- demək mümkünsə, bəşəriyyətin inkişafı-
nidən baxmaq fikrində deyiləm. Ancaq na təkan verən centlmenlərə xidmət et-
Heys Cəmiyyətinin başqa bir bəyanatı – mək kimi şöhrətpərəst arzularımız var idi.
üzvlük üçün ilkin şərt kimi “məşhur evdə Məsələn, bizim üçün aşağı təbəqədən
xidmət”in vacibliyi haqqında da çıxsa da, İmperiyanın tərəqqisində şək-
düşünmüşəm. Həmişə belə hesab etmi- siz əməyi olan mister Corc Ketteric kimi
şəm və yenə o fikirdəyəm ki, bu, Heys centlmenlərə xidmət etmək daha cəlbe-
Cəmiyyəti tərəfindən mənasız snobizmin dici idi, nəinki, əsilzadə olsa belə, vaxtını
təzahürüdür. İntəhası, burda ümumi prin- klublarda, ya qolf meydanlarında boş ye-
sipdən çox, “məşhur ev”in köhnəlmiş an- rə sərf edən hansısa bir centlmenə.
lamı etiraz doğurur. İndi bu bəyanatın
üzərinə qayıdanda, mənə elə gəlir, onun Әslində, nəcib ailələrdən olan centl-
menlərin əksəriyyəti, əlbəttə, öz güclərini
müasir dünyanın mühüm problemlərinin
həllinə yönəltmək həvəsindədirlər. Ona
görə ilk baxışdan elə görünə bilər ki, bi-
