Page 294 - 2017-3
P. 294
sun, istər gözəl – onların hər birinin qəl- larda gecələdim, axırda polis məni ordan
bində kövrək nəsə var. Bütün quşlarda da qovdu. Həmin hadisənin dördüncü
olan, mərc çəkişdiyimiz döş sümüyü ki- günü öz əksimi vitrin güzgüsündə görən-
mi, adamın istədiyi bir şey tapılır. Xırda, də tanıya bilmədim. Kir-pas içində, rəzil,
sümükdən də nazikdi. Onu istəsəm, bar- miskin məxluq idim. Yuxularımdakı o döyüş
mağımla qırardım, amma eləmirdim. İs- meydanında tək qalmış mənə oxşayırdı.
təyirdim. Lakin həmin o şeyin orda giz- Ətrafda ins-cins yox idi. Hər tərəf sükuta
ləndiyini eləcə bilmək mənə bəs idi. bürünmüşdü. Gedirəm, bir kimsə görün-
Hər şeyi üçüncü qadın dəyişdi. Onun- mür... Bax, elə onda fikirləşdim, üst-başı-
la olanda həmin şey sinəmə keçdi, orda mı təmizləyim. Əşşi, yuxular cəhənnəm
özünə yuva qurdu. İndi barmağı məni qı- olsun. İstəmirdim ki, dost-tanış mənə görə
zışdırırdı... Kimyəvi təmizləmə məntəqə- utansın. Dalana dirənmiş, ağlını itirmiş
sində tanış olmuşduq. Payızın axırları, əyyaş kimi görünmək istəmirdim. Ona
okean dalğaları şəhərin ətəklərini yaxala- görə kimyəvi təmizləmə məntəqəsində o
yan zamanlar idi. Kimin ağlına gələrdi? qadını görəndə qarşısında kitab kimi açıl-
Ayıq beyinlə gəlmişdim, hərbi formamı
294 ona verdim, baxışlarımı gözlərindən çə- dım. Əgər bu məktub olmasaydı, elə indi
kə bilmədim. Yəqin, kənardan səfehə ox- də önlüyünün bağlarından tutub qalmış-
2017 şayırdım, amma özümü səfeh kimi yox, dım. Qəlbimdə onun o atlardan, o qop-
evimizdəki kimi hiss edirdim. Nəhayət! muş dabandan, bir də ovcumun altında
Bütün günü avara-sərgərdan veyillənir- titrəyən İsidradan başqa rəqibi yox idi.
Əgər babat arvadı olan ev axtardığı-
dim. Demək olar, evsiz idim. İçirdim, Cek-
son-stritin barlarında girələnir, badə dost- mı düşünürsənsə, çox səhv edirsən. Elə
larımın divanları üstündə, elə küçələrdə deyil. Görəndə ağlım çaşdı, istədim ona
gecələyir, hərbidən aldığım qırx üç dollar həmdəm olam. Yəni bunu anlamaq o qə-
məvacibi zər atmağa, bilyard oynamağa dər çətindi? Sən əvvəlcə yazmışdın, gu-
sərf edirdim. Pulum qurtaranda da təzə ya mən elə fikirləşirdim, Çikaqo qatarın-
çekim gələnəcən günəmuzd iş tapırdım. da döyülən həmin o kişi bütün acığını ar-
Başa düşürdüm ki, köməyə ehtiyacım var, vadından çıxacaq, evdə onu çırpacaq.
amma kömək yox idi. Yalandı. Mən elə şey düşünmürdüm. Fi-
Toni Morrison. Evə qayıdış Həmin o dörd günü niyə içmədiyim, kirləşirdim, arvadı ilə fəxr edir, amma
bir də paltarlarımı kimyəvi təmizləməyə qürurlandığını qatardakı başqa kişilərə
verməli olduğum dəqiq yadımdadı. Kör- göstərmək istəmir. Sevgi barədə məndən
pünün yanından keçdiyim həmin o səhər çox bildiyini düşünmürəm.
baş vermişdi. Orda camaat yığışmışdı, Bir də mənim barəmdə.
təcili yardım maşını vardı. Yaxınlaşanda
feldşerin qucağında qız uşağı gördüm – 6
qusurdu, amma ağzından ancaq su gəlir- Aktyorlar aktrisalardan qat-qat xoşa-
di. Qızın burnundan qan axırdı. Qüssə gələn idilər. Heç olmasa, onları adları ilə
məni bürüdü. Mədəmdən sancı qopdu, çağırır, kostyumları əyinlərinə yaxşı otur-
viski barədə fikirləşəndə qusmağım gəl- mayanda, ya köhnə qrimə bulaşanda de-
di. Əsə-əsə qaçdım, parkdakı skamya- yinmirdilər. Qadınlar onu “ay qız” deyə
bində kövrək nəsə var. Bütün quşlarda da qovdu. Həmin hadisənin dördüncü
olan, mərc çəkişdiyimiz döş sümüyü ki- günü öz əksimi vitrin güzgüsündə görən-
mi, adamın istədiyi bir şey tapılır. Xırda, də tanıya bilmədim. Kir-pas içində, rəzil,
sümükdən də nazikdi. Onu istəsəm, bar- miskin məxluq idim. Yuxularımdakı o döyüş
mağımla qırardım, amma eləmirdim. İs- meydanında tək qalmış mənə oxşayırdı.
təyirdim. Lakin həmin o şeyin orda giz- Ətrafda ins-cins yox idi. Hər tərəf sükuta
ləndiyini eləcə bilmək mənə bəs idi. bürünmüşdü. Gedirəm, bir kimsə görün-
Hər şeyi üçüncü qadın dəyişdi. Onun- mür... Bax, elə onda fikirləşdim, üst-başı-
la olanda həmin şey sinəmə keçdi, orda mı təmizləyim. Əşşi, yuxular cəhənnəm
özünə yuva qurdu. İndi barmağı məni qı- olsun. İstəmirdim ki, dost-tanış mənə görə
zışdırırdı... Kimyəvi təmizləmə məntəqə- utansın. Dalana dirənmiş, ağlını itirmiş
sində tanış olmuşduq. Payızın axırları, əyyaş kimi görünmək istəmirdim. Ona
okean dalğaları şəhərin ətəklərini yaxala- görə kimyəvi təmizləmə məntəqəsində o
yan zamanlar idi. Kimin ağlına gələrdi? qadını görəndə qarşısında kitab kimi açıl-
Ayıq beyinlə gəlmişdim, hərbi formamı
294 ona verdim, baxışlarımı gözlərindən çə- dım. Əgər bu məktub olmasaydı, elə indi
kə bilmədim. Yəqin, kənardan səfehə ox- də önlüyünün bağlarından tutub qalmış-
2017 şayırdım, amma özümü səfeh kimi yox, dım. Qəlbimdə onun o atlardan, o qop-
evimizdəki kimi hiss edirdim. Nəhayət! muş dabandan, bir də ovcumun altında
Bütün günü avara-sərgərdan veyillənir- titrəyən İsidradan başqa rəqibi yox idi.
Əgər babat arvadı olan ev axtardığı-
dim. Demək olar, evsiz idim. İçirdim, Cek-
son-stritin barlarında girələnir, badə dost- mı düşünürsənsə, çox səhv edirsən. Elə
larımın divanları üstündə, elə küçələrdə deyil. Görəndə ağlım çaşdı, istədim ona
gecələyir, hərbidən aldığım qırx üç dollar həmdəm olam. Yəni bunu anlamaq o qə-
məvacibi zər atmağa, bilyard oynamağa dər çətindi? Sən əvvəlcə yazmışdın, gu-
sərf edirdim. Pulum qurtaranda da təzə ya mən elə fikirləşirdim, Çikaqo qatarın-
çekim gələnəcən günəmuzd iş tapırdım. da döyülən həmin o kişi bütün acığını ar-
Başa düşürdüm ki, köməyə ehtiyacım var, vadından çıxacaq, evdə onu çırpacaq.
amma kömək yox idi. Yalandı. Mən elə şey düşünmürdüm. Fi-
Toni Morrison. Evə qayıdış Həmin o dörd günü niyə içmədiyim, kirləşirdim, arvadı ilə fəxr edir, amma
bir də paltarlarımı kimyəvi təmizləməyə qürurlandığını qatardakı başqa kişilərə
verməli olduğum dəqiq yadımdadı. Kör- göstərmək istəmir. Sevgi barədə məndən
pünün yanından keçdiyim həmin o səhər çox bildiyini düşünmürəm.
baş vermişdi. Orda camaat yığışmışdı, Bir də mənim barəmdə.
təcili yardım maşını vardı. Yaxınlaşanda
feldşerin qucağında qız uşağı gördüm – 6
qusurdu, amma ağzından ancaq su gəlir- Aktyorlar aktrisalardan qat-qat xoşa-
di. Qızın burnundan qan axırdı. Qüssə gələn idilər. Heç olmasa, onları adları ilə
məni bürüdü. Mədəmdən sancı qopdu, çağırır, kostyumları əyinlərinə yaxşı otur-
viski barədə fikirləşəndə qusmağım gəl- mayanda, ya köhnə qrimə bulaşanda de-
di. Əsə-əsə qaçdım, parkdakı skamya- yinmirdilər. Qadınlar onu “ay qız” deyə