Page 197 - 2017-3
P. 197
Federiko. Amedeo, gedəkmi? mallar qəhətə çıxmışdı… Səncə, 197
Amedeo. Gözlə, bir qurtum qəhvə içim. müharibəni nəyə görə düzüb-qoşurlar? 2017
Federiko. Mən artıq içmişəm. (Çox
mənalı nəzərlərlə Amaliyaya baxaraq.) Federiko. Nəyə görə? Eduardo de Filippo. Neapol – milyonçular şəhəri
Viçençada… Bilirsizmi, donna Ama, o, Cennaro. Malları gizlətmək üçün.
yarım lir ucuz verir…
Amaliya (Federikonun sözlərindən Hamı razılıqla gülümsəyir.
inciyərək soyuq tərzdə cavab verir). Neynək,
nuş olsun. (Əlini saxlayır. Artıq həvəsə gəlib.) Bəs
Federiko. Amma, doğru sözümdü, sizin sabit qiymətlər? İndi hamı üçün bu, adi
qəhvə daha dadlıdı… Mən ona da belə haldı, eləmi? Amma sizə deyim ki, sabit
dedim… (Ətrafdakıların soyuq nəzərlərini qiymətlər xalqı müflis etmək üçündü. Belə
hiss edib söhbəti dəyişmək üçün Cennaroya olub, həmişə də belə olacaq. Sabit
müraciət edir.) Don Cennaro, üzünüzü qiymətlər. Belə baxanda, adama gözəl
qırxırsız? görünür: sabit qiymətlər. Sənə elə gəlir ki,
Cennaro (soyuq tərzdə). Xeyr. Odun həyatın da sabit olacaq. Amma sən
doğrayıram. Məgər üzümü qırxmağım göz saydığını say!.. Bütün bədbəxtliklərin kökü
qabağında deyil? Yox, hələ bir soruşulmalıdı bu sabit qiymətlərdədi. Çünki hökumət
da! Hazır suallar! Adamı lap adamlıqdan sabit qiymətləri tətbiq etməklə topdan sa-
çıxarır. tanları da, pərakəndə satanları da yeni
Federiko. Yaxşı, yaxşı, səhv elədim. bicliklərə əl atmağa sövq edir… Bax onda
(Zarafatla.) Don Cenna, necə düşünürsüz, da belə bir fokus əmələ gəlir (Son sözləri
nə vaxtsa biz də adam kimi yaşayacağıqmı? oğurluq təsəvvürü yaradan jestlə müşayiət
Cennaro. Sən heç zarafatından qalmır- olunur.): bədbəxt istehlakçının üç yolu qalır
san. Amma, deyim ki, əgər mən nazir – ya acından ölmək, ya dilənçilik etmək,
olsaydım… Düzü, nə üzrə nazir?.. Bax ya da türməyə düşmək…
bunu bilmirəm… çünki bilmirəm, bütün
işlər hansı nazirin əlində cəmlənib. Bax Razılıq səsləri.
onda ikicə günə elə eləyərdim ki, hamımız
adam kimi yaşayardıq… Әgər məndən asılı olsaydı, onda planım,
Federiko (məzə xətrinə onu bir az da qanun layihəm…
qızışdırır). Bəs yaxşı, sizcə, bu qıtlıq nədən
yaranıb? Yaraşıqlı Erriko və Domkrat Peppe
Cennaro. Qıtlıq-zad yoxdu, hər şey küçədən daxil olur. Onlar avtonəqliyyatdan
var – un, yağ, pendir, paltar, ayaqqabı. istifadəyə qadağa qoyulandan sonra bekar
(Əminliklə yekun vurur.) Bu kitab artıq oxu- qalmış iki sürücüdü. Hər ikisi kasıb geyinib,
nub! Yaraşıqlı Errikonun zahiri görünüşü adına
Federiko. Biz bunu necə başa düşək? haqq qazandırır. O, neapolitansayağı
Cennaro (üzünü sabunlamağa davam bədənli, çevik, qarabuğdayı kişidi, saçları
edərək). Sən çox cavansan, yadında ol- dağınıq, baxışları itidi. Həvəslə və ürəkdən
maz… İndi hər şey o müharibədəki kimi gülümsəyir, həmişə də özünü yerin yiyəsi
təkrar olunur. Onda da heç nə tapmaq ol- kimi hiss edir. “Əlləri qızıl olan” yaraşıqlı
murdu, qiymətlər kəllə-çarxa qalxmışdı, dələduz! Domkrat Peppe daha qabadı,
özü də elə bir bicliyi yoxdu, əvəzində gü-
Amedeo. Gözlə, bir qurtum qəhvə içim. müharibəni nəyə görə düzüb-qoşurlar? 2017
Federiko. Mən artıq içmişəm. (Çox
mənalı nəzərlərlə Amaliyaya baxaraq.) Federiko. Nəyə görə? Eduardo de Filippo. Neapol – milyonçular şəhəri
Viçençada… Bilirsizmi, donna Ama, o, Cennaro. Malları gizlətmək üçün.
yarım lir ucuz verir…
Amaliya (Federikonun sözlərindən Hamı razılıqla gülümsəyir.
inciyərək soyuq tərzdə cavab verir). Neynək,
nuş olsun. (Əlini saxlayır. Artıq həvəsə gəlib.) Bəs
Federiko. Amma, doğru sözümdü, sizin sabit qiymətlər? İndi hamı üçün bu, adi
qəhvə daha dadlıdı… Mən ona da belə haldı, eləmi? Amma sizə deyim ki, sabit
dedim… (Ətrafdakıların soyuq nəzərlərini qiymətlər xalqı müflis etmək üçündü. Belə
hiss edib söhbəti dəyişmək üçün Cennaroya olub, həmişə də belə olacaq. Sabit
müraciət edir.) Don Cennaro, üzünüzü qiymətlər. Belə baxanda, adama gözəl
qırxırsız? görünür: sabit qiymətlər. Sənə elə gəlir ki,
Cennaro (soyuq tərzdə). Xeyr. Odun həyatın da sabit olacaq. Amma sən
doğrayıram. Məgər üzümü qırxmağım göz saydığını say!.. Bütün bədbəxtliklərin kökü
qabağında deyil? Yox, hələ bir soruşulmalıdı bu sabit qiymətlərdədi. Çünki hökumət
da! Hazır suallar! Adamı lap adamlıqdan sabit qiymətləri tətbiq etməklə topdan sa-
çıxarır. tanları da, pərakəndə satanları da yeni
Federiko. Yaxşı, yaxşı, səhv elədim. bicliklərə əl atmağa sövq edir… Bax onda
(Zarafatla.) Don Cenna, necə düşünürsüz, da belə bir fokus əmələ gəlir (Son sözləri
nə vaxtsa biz də adam kimi yaşayacağıqmı? oğurluq təsəvvürü yaradan jestlə müşayiət
Cennaro. Sən heç zarafatından qalmır- olunur.): bədbəxt istehlakçının üç yolu qalır
san. Amma, deyim ki, əgər mən nazir – ya acından ölmək, ya dilənçilik etmək,
olsaydım… Düzü, nə üzrə nazir?.. Bax ya da türməyə düşmək…
bunu bilmirəm… çünki bilmirəm, bütün
işlər hansı nazirin əlində cəmlənib. Bax Razılıq səsləri.
onda ikicə günə elə eləyərdim ki, hamımız
adam kimi yaşayardıq… Әgər məndən asılı olsaydı, onda planım,
Federiko (məzə xətrinə onu bir az da qanun layihəm…
qızışdırır). Bəs yaxşı, sizcə, bu qıtlıq nədən
yaranıb? Yaraşıqlı Erriko və Domkrat Peppe
Cennaro. Qıtlıq-zad yoxdu, hər şey küçədən daxil olur. Onlar avtonəqliyyatdan
var – un, yağ, pendir, paltar, ayaqqabı. istifadəyə qadağa qoyulandan sonra bekar
(Əminliklə yekun vurur.) Bu kitab artıq oxu- qalmış iki sürücüdü. Hər ikisi kasıb geyinib,
nub! Yaraşıqlı Errikonun zahiri görünüşü adına
Federiko. Biz bunu necə başa düşək? haqq qazandırır. O, neapolitansayağı
Cennaro (üzünü sabunlamağa davam bədənli, çevik, qarabuğdayı kişidi, saçları
edərək). Sən çox cavansan, yadında ol- dağınıq, baxışları itidi. Həvəslə və ürəkdən
maz… İndi hər şey o müharibədəki kimi gülümsəyir, həmişə də özünü yerin yiyəsi
təkrar olunur. Onda da heç nə tapmaq ol- kimi hiss edir. “Əlləri qızıl olan” yaraşıqlı
murdu, qiymətlər kəllə-çarxa qalxmışdı, dələduz! Domkrat Peppe daha qabadı,
özü də elə bir bicliyi yoxdu, əvəzində gü-