Page 34 - "Xəzər"
P. 34
Hüseynqulu xan yenə gözlərini man- özü özünə lağ etdi: guya başqa bir say
qaldakı közə zillədi, – kül yavaş-yavaş eşidəcəkdi və ümumiyyətlə, Bakı xanlığının
közlərin qızartısını bomboz kül qatı ilə məşvərətə yığışmış bu əyan-əşrəfi
örtürdü – sonra baxışlarını manqaldan arasında elə bir şəxs var idi ki, qoşunun
ayırıb, bir-bir məclis əhlinə baxdı: bu 500 nəfər civarında olduğunu bilməsin?
adamlar indi nəyi düşünürdülər, öz aqi- Leşgərnevis Rza ayağa qalxıb:
bətlərini, yoxsa xanlığın taleyini? Bəs – Beş yüz on bir nəfər – dedi.
Hüseynqulu özü nədən nigaranlıq içində Mahmud bəy yerindən:
idi, öz taleyindən, xanədanlığından, yoxsa – On dörd nəfər də mənim atlım var! –
gözlərini ona dikmiş Abşeron camaatının dedi.
sabahından? Hüseynqulu xan açıq-aşkar bir riş-
Xan taxtında qurcalandı. xəndlə – əlacsız bir rişxəndlə – Mahmud
Bəsdir, bəsdir bu qədər tənə etdin bəyə baxdı:
özünə. – Pah!.. Bunun on dörd nəfər atlısı
Yenə ağır sükut çökmüşdü və bu vaxt var!.. Gedib Sərdar Sisianovun az qala
Mahmud bəy yerindən nəsə demək istədi, on minlik qoşununu darmadağın edəcək!
34 ancaq Hüseynqulu onun qaynayan göz- Gəmilərini batıracaq! Topların da hamısını
lərinə baxaraq macal vermədi, acıqla: dənizə tökəcək! Əhsən! Mübarək olsun!
2016 – Sən sus! – dedi. – Onsuz da bilirik Bəlkə, gedib Peterburqu da alasan?! Alek-
nə deyəcəksən! sandr padşahı da əsir gətirəsən, qaraçı
Manqalın istisi yavaş-yavaş öləziyirdi ayısı kimi qəfəsə salıb camaata göstərərik,
və elə bil o isti azaldıqca xanın məşvərətinə hə?!
toplaşmış bu insanların da hansısa ümid Məclis əhlindən heç kimin dodağı da
qırıqları – əgər o qırıqlardan nəsə qalmış- qaçmadı və təkcə ona görə yox ki, Mah-
dısa – eləcə yox olub gedirdi. Hüseynqulu mud bəydən ehtiyat edirdilər – bu, öz
xan gözlərini yumub əli ilə çənəsini ovxa- yerində – həm də ona görə ki, Hüseynqulu
lamağa başladı, bu isə o demək idi ki, in- xanın bu rişxəndinin altında dəruni bir
dicə son qərar veriləcək. kədər var idi və o adamların hamısı da
Kimsə tamam ölgün bir səslə: bunu görürdü. Bu kədər o manqal istisi
– Bəlkə… Bəlkə, rus Sərdarından ilti- kimi bütün otağı bürümüşdü və manqaldakı
mas edək ki… o közlərin üzünü sərimiş o bomboz kül
Xan gözlərini açmadan onun sözlərini də elə bil bu kədərin üzərinə səpilib, onun
yarımçıq kəsdi: çarəsizliyini daha da artırırdı.
– Sərdar Sisianov iltimas qəbul edən Xan eləcə acı rişxəndlə:
Elçin. Baş adam deyil. Onun özünün də iltiması – Hə?! Nə oldu?! – soruşdu.
olmur, nə deyirsə, iltimas yox, əmrdir!.. Mahmud bəy bütün içindən gələn bir
Və xan üzünü leşgərnevis1 Rzaya tuta- yanğı ilə:
raq: – Dur görüm! – dedi. – Qoşun neçə – Millət bir olsaydı, Aleksandrı da bura
nəfərdi? gətirərdik! – dedi.
Hüseynqulu xan leşgərnevisi ayağa Mahmud bəy Hüseynqulu xanın bacısı
qaldırıb bu sualı verəndə, fikrində yenə oğlu idi və xanın onu öz övladlarından da
1leшgяrnevis – qошуну сийащыйа алан
qaldakı közə zillədi, – kül yavaş-yavaş eşidəcəkdi və ümumiyyətlə, Bakı xanlığının
közlərin qızartısını bomboz kül qatı ilə məşvərətə yığışmış bu əyan-əşrəfi
örtürdü – sonra baxışlarını manqaldan arasında elə bir şəxs var idi ki, qoşunun
ayırıb, bir-bir məclis əhlinə baxdı: bu 500 nəfər civarında olduğunu bilməsin?
adamlar indi nəyi düşünürdülər, öz aqi- Leşgərnevis Rza ayağa qalxıb:
bətlərini, yoxsa xanlığın taleyini? Bəs – Beş yüz on bir nəfər – dedi.
Hüseynqulu özü nədən nigaranlıq içində Mahmud bəy yerindən:
idi, öz taleyindən, xanədanlığından, yoxsa – On dörd nəfər də mənim atlım var! –
gözlərini ona dikmiş Abşeron camaatının dedi.
sabahından? Hüseynqulu xan açıq-aşkar bir riş-
Xan taxtında qurcalandı. xəndlə – əlacsız bir rişxəndlə – Mahmud
Bəsdir, bəsdir bu qədər tənə etdin bəyə baxdı:
özünə. – Pah!.. Bunun on dörd nəfər atlısı
Yenə ağır sükut çökmüşdü və bu vaxt var!.. Gedib Sərdar Sisianovun az qala
Mahmud bəy yerindən nəsə demək istədi, on minlik qoşununu darmadağın edəcək!
34 ancaq Hüseynqulu onun qaynayan göz- Gəmilərini batıracaq! Topların da hamısını
lərinə baxaraq macal vermədi, acıqla: dənizə tökəcək! Əhsən! Mübarək olsun!
2016 – Sən sus! – dedi. – Onsuz da bilirik Bəlkə, gedib Peterburqu da alasan?! Alek-
nə deyəcəksən! sandr padşahı da əsir gətirəsən, qaraçı
Manqalın istisi yavaş-yavaş öləziyirdi ayısı kimi qəfəsə salıb camaata göstərərik,
və elə bil o isti azaldıqca xanın məşvərətinə hə?!
toplaşmış bu insanların da hansısa ümid Məclis əhlindən heç kimin dodağı da
qırıqları – əgər o qırıqlardan nəsə qalmış- qaçmadı və təkcə ona görə yox ki, Mah-
dısa – eləcə yox olub gedirdi. Hüseynqulu mud bəydən ehtiyat edirdilər – bu, öz
xan gözlərini yumub əli ilə çənəsini ovxa- yerində – həm də ona görə ki, Hüseynqulu
lamağa başladı, bu isə o demək idi ki, in- xanın bu rişxəndinin altında dəruni bir
dicə son qərar veriləcək. kədər var idi və o adamların hamısı da
Kimsə tamam ölgün bir səslə: bunu görürdü. Bu kədər o manqal istisi
– Bəlkə… Bəlkə, rus Sərdarından ilti- kimi bütün otağı bürümüşdü və manqaldakı
mas edək ki… o közlərin üzünü sərimiş o bomboz kül
Xan gözlərini açmadan onun sözlərini də elə bil bu kədərin üzərinə səpilib, onun
yarımçıq kəsdi: çarəsizliyini daha da artırırdı.
– Sərdar Sisianov iltimas qəbul edən Xan eləcə acı rişxəndlə:
Elçin. Baş adam deyil. Onun özünün də iltiması – Hə?! Nə oldu?! – soruşdu.
olmur, nə deyirsə, iltimas yox, əmrdir!.. Mahmud bəy bütün içindən gələn bir
Və xan üzünü leşgərnevis1 Rzaya tuta- yanğı ilə:
raq: – Dur görüm! – dedi. – Qoşun neçə – Millət bir olsaydı, Aleksandrı da bura
nəfərdi? gətirərdik! – dedi.
Hüseynqulu xan leşgərnevisi ayağa Mahmud bəy Hüseynqulu xanın bacısı
qaldırıb bu sualı verəndə, fikrində yenə oğlu idi və xanın onu öz övladlarından da
1leшgяrnevis – qошуну сийащыйа алан
