Page 30 - "Xəzər"
P. 30
İndi isə o ilğım dalğaları get-gedə görünən o məkandan ONA baxan Baş –
əriyirdi və nəhayət, ONUN oyanan yaddaşı ONUN Başı – ONU buraxmırdı…
dərk etdi ki, görünən o məkandan ONA …O, daha Başa baxmaq istəmirdi və
baxan Baş – ONUN başıdır, ancaq bu O, hiss edirdi ki, mütləq bir rahatlıq içinə
qəfil informasiya ONU qətiyyən dik- girmək ərəfəsindədir, ancaq Başın ONA
sindirmədi, ONU heç vəchlə qorxutmadı, baxan nəzərləri, elə bil buna imkan ver-
çünki ONUN varlığı şəffaf və çəkisiz idi. mirdi, buna görə də O, daha Başa baxmaq
O, var idi və O, yox idi və bu varlıqla istəmirdi, ancaq bu, ONUN istəyindən
yoxluq arasında yaranan anlaşılmazlıq, asılı deyildi…
məchulluq ONUN şəffaf və çəkisiz varlığına
yad idi. 1
Bu, hələ dərkolunmaz bir hissiyyat idi,
nəsə olmuşdu və nəsə də olacaqdı, ancaq Neçə il idi ki, qışda Bakıda hava müla-
nə olmuşdu və nə olacaqdı? – O, hələ ki, yim keçirdi, ancaq milad tarixi ilə 1806-cı
bunu anlaya bilmirdi, bu, hələ ki, yalnız ilin o 6 fevral günü Bakıda elə bir soyuq
dərkolunmaz bir hissiyyat idi. külək əsdi ki, elə bil təbiət əvvəlki illərin
30 Hansı bir qüvvə isə ONU çəkirdi, O, əvəzini çıxırdı, sonra sulu qar yağdı və
qavrayırdı ki, uçub getməlidir, ancaq hara soyuğa dözümü olmayan Hüseynqulu
2016 uçmalıdır? – bunu bilmirdi və anlamırdı, xan manqal gətirdib, məşvərət otağının
ancaq uçmalı idi, bu uçuş mütləq idi, O, ortasına qoydurdu. Manqalın qızaran
bu mütləqliyi qavramışdı, həmin mütləq közləri, elə bil bu otaqdakı həyəcanı, qor-
uçuşun əminliyi ONUN bütün şəffaf və xunu-hürkünü, çaşqınlığı daha da artırırdı
çəkisiz varlığına yayılmışdı. və Hacı Muxtar xalçalarının üzərinə sa-
O, artıq anlayırdı ki, ONU görünən o lınmış döşəkçələrdə bardaş qurub dairəvi
məkan saxlayır, hələlik O, görünən o oturmuş məşvərət iştirakçıları – bəylər,
məkandan ayrılıb ONU özünə çəkən o Bakı ağsaqqalları, ətraf kəndlərdən dəvət
qüvvəyə uça bilmir, niyə, nə üçün? – olunmuş axundlar gözlərini o qıpqırmızı
bunu ONUN o şəffaf və çəkisiz varlığı qızaran közə zilləyib susmuşdu.
dərk etmək, anlamaq iqtidarında deyildi. Az qala iki saat idi ki, məsləhətləşmələr
O, artıq bunu anlamışdı ki, görünən o gedirdi və uzun-uzadı danışıqları xoşla-
məkanda ONUN üçün uzaq və yaxın, mayan, çox zaman kimin nə dediyinə
keçmiş və gələcək yoxdur və həmin əhəmiyyət verməyib, öz bildiyini edən,
məqamda ONUN yaddaşından keçən in- kəmhövsələ bir adam olan Hüseynqulu
formasiya görünən o məkandan ONA ba- xan bu dəfə heç kimin sözünü kəsmirdi,
Elçin. Baş xan Başın – ONUN Başının – bədənsiz məclis əhlindən kim söz istəyirdisə,
olduğunu xatırlatdı, ancaq bu, ONU qə- danışırdı və düzdür, bəzən fikir, xanı bu
tiyyən narahat etmədi, çünki ONUN bütün məşvərət otağından uzaqlara aparırdı,
varlığı şəffaf və çəkisiz idi. danışanın nə dediyinin fərqinə varmırdı,
O, ONU maqnit kimi özünə çəkən qüv- ancaq xanlıq taxtında oturduğu dövrdən
vəyə doğru uçmaq istəyirdi, o qüvvə bəri, bəlkə də, ilk dəfə idi ki, onun içində
ONU bütün bu gördüklərindən qoparıb məsləhətə, təklifə ülgüc ağzı kimi iti,
aparacaqdı, ancaq görünən o məkan və həssas bir ehtiyac var idi – bu, boğulanın
əriyirdi və nəhayət, ONUN oyanan yaddaşı ONUN Başı – ONU buraxmırdı…
dərk etdi ki, görünən o məkandan ONA …O, daha Başa baxmaq istəmirdi və
baxan Baş – ONUN başıdır, ancaq bu O, hiss edirdi ki, mütləq bir rahatlıq içinə
qəfil informasiya ONU qətiyyən dik- girmək ərəfəsindədir, ancaq Başın ONA
sindirmədi, ONU heç vəchlə qorxutmadı, baxan nəzərləri, elə bil buna imkan ver-
çünki ONUN varlığı şəffaf və çəkisiz idi. mirdi, buna görə də O, daha Başa baxmaq
O, var idi və O, yox idi və bu varlıqla istəmirdi, ancaq bu, ONUN istəyindən
yoxluq arasında yaranan anlaşılmazlıq, asılı deyildi…
məchulluq ONUN şəffaf və çəkisiz varlığına
yad idi. 1
Bu, hələ dərkolunmaz bir hissiyyat idi,
nəsə olmuşdu və nəsə də olacaqdı, ancaq Neçə il idi ki, qışda Bakıda hava müla-
nə olmuşdu və nə olacaqdı? – O, hələ ki, yim keçirdi, ancaq milad tarixi ilə 1806-cı
bunu anlaya bilmirdi, bu, hələ ki, yalnız ilin o 6 fevral günü Bakıda elə bir soyuq
dərkolunmaz bir hissiyyat idi. külək əsdi ki, elə bil təbiət əvvəlki illərin
30 Hansı bir qüvvə isə ONU çəkirdi, O, əvəzini çıxırdı, sonra sulu qar yağdı və
qavrayırdı ki, uçub getməlidir, ancaq hara soyuğa dözümü olmayan Hüseynqulu
2016 uçmalıdır? – bunu bilmirdi və anlamırdı, xan manqal gətirdib, məşvərət otağının
ancaq uçmalı idi, bu uçuş mütləq idi, O, ortasına qoydurdu. Manqalın qızaran
bu mütləqliyi qavramışdı, həmin mütləq közləri, elə bil bu otaqdakı həyəcanı, qor-
uçuşun əminliyi ONUN bütün şəffaf və xunu-hürkünü, çaşqınlığı daha da artırırdı
çəkisiz varlığına yayılmışdı. və Hacı Muxtar xalçalarının üzərinə sa-
O, artıq anlayırdı ki, ONU görünən o lınmış döşəkçələrdə bardaş qurub dairəvi
məkan saxlayır, hələlik O, görünən o oturmuş məşvərət iştirakçıları – bəylər,
məkandan ayrılıb ONU özünə çəkən o Bakı ağsaqqalları, ətraf kəndlərdən dəvət
qüvvəyə uça bilmir, niyə, nə üçün? – olunmuş axundlar gözlərini o qıpqırmızı
bunu ONUN o şəffaf və çəkisiz varlığı qızaran közə zilləyib susmuşdu.
dərk etmək, anlamaq iqtidarında deyildi. Az qala iki saat idi ki, məsləhətləşmələr
O, artıq bunu anlamışdı ki, görünən o gedirdi və uzun-uzadı danışıqları xoşla-
məkanda ONUN üçün uzaq və yaxın, mayan, çox zaman kimin nə dediyinə
keçmiş və gələcək yoxdur və həmin əhəmiyyət verməyib, öz bildiyini edən,
məqamda ONUN yaddaşından keçən in- kəmhövsələ bir adam olan Hüseynqulu
formasiya görünən o məkandan ONA ba- xan bu dəfə heç kimin sözünü kəsmirdi,
Elçin. Baş xan Başın – ONUN Başının – bədənsiz məclis əhlindən kim söz istəyirdisə,
olduğunu xatırlatdı, ancaq bu, ONU qə- danışırdı və düzdür, bəzən fikir, xanı bu
tiyyən narahat etmədi, çünki ONUN bütün məşvərət otağından uzaqlara aparırdı,
varlığı şəffaf və çəkisiz idi. danışanın nə dediyinin fərqinə varmırdı,
O, ONU maqnit kimi özünə çəkən qüv- ancaq xanlıq taxtında oturduğu dövrdən
vəyə doğru uçmaq istəyirdi, o qüvvə bəri, bəlkə də, ilk dəfə idi ki, onun içində
ONU bütün bu gördüklərindən qoparıb məsləhətə, təklifə ülgüc ağzı kimi iti,
aparacaqdı, ancaq görünən o məkan və həssas bir ehtiyac var idi – bu, boğulanın
