Page 38 - "Xəzər"
P. 38
– Nə? – soruşdu. – Nə dedin? qırğını və ah-vayıdır. Mən o təhqiri udub,
Hüseynqulu xan barmağı ilə Mahmud Bakının açarını Sərdar Sisianova təqdim
bəyi hədələyə-hədələyə: etməkdən başqa bir yol görmürəm…
– Yerində otur! – dedi və gözlərini yu- Camaatı və Bakını qorumağın başqa yolu
mub, elə bil məclis əhli üçün yox, özü- yoxdur… Ağır şərtlərdi, ancaq ümid yenə
özü üçün əlavə etdi: – Bitdi! rusların özünədi… Dəli Pyotrun zamanında
Məclis əhli başa düşdü ki, xan, nəhayət, ruslar gəlib Bakını aldılar, sonrası nə
qərarını bəyan edəcək – onsuz da, bu qə- oldu? Özləri çəkilib, çıxıb getdilər…
rarın nədən ibarət olacağını hamı bilirdi – Yekaterinanın qoşunları cəmi on il bundan
bu vaxt axundlardan biri özünü saxlaya qabaq Bakını götürdü, yadınızdadı də,
bilməyib, qəhərlənə-qəhərlənə: Sisianov da şəhərin rəisi oldu. Çox az
– Dinimiz əldən getdi… – dedi. keçdi, Yekaterina gorbagor oldu,
Bu sözlər və beləcə qəhərlənmə, elə Aleksandrın atası qoşunları geri çəkdi.
bil Mahmud bəyə Şərif bəyin ötkəmliyindən, İnşaallah, bəlkə, yenə o günü görərik ki,
Hüseynqulu xanın ona çımxırmasından ruslar rədd olub burdan çıxıb gedərlər.
daha artıq təsir etdi və o, əlini baldırına
Artıq yalnız sümükləri yox, bütün varlığı
38 çırpıb:
ağrıyan Hüseynqulu xan əyilib, taxtının
– Dünyada yüz minlərlə müsəlman böyründəki kiçik mizin üstündən ipək
2016 var! – dedi. – Sən öz millətinin dərdini qotazlı gümüş zınqırovu götürərək çaldı
çək! Millət dərdi nə üçün sizə bu qədər və bununla da, məşvərət sona yetdi.
yaddır, ay ağsaqqal?! Nə üçün ağzınızı
açıb, müsəlmanlıqdan danışırsız və millətin
dərdini yaddan çıxarırsız? Bizim millətimizin ***
dərdi, bəyəm, müsəlmanlığa yad bir şeydir, …ONUN yaddaşı bərpa olunurdu.
ay ağsaqqal!? Niyə bu dərdi unudursan? Və yaddaşı bərpa olunduqca da gö-
Niyə bu barədə fikirləşmirsən? rünən o məkandakı epizodlar bir-birini
əvəz edirdi.
Hüseynqulu xan bu dəfə, elə bil Mah- ONUN yaddaşının dibinə çökmüş və
mud bəyin dediklərini heç eşitmədi və oradan dirçəlməyə başlayan, hətta ONUN
kürkü çiynindən taxta salıb, ayağa yaddaşından kənar olan, ONUN bilavasitə
qalxaraq: şahidi olmadığı, ancaq nəyə görəsə gö-
rünən və ONUN da dərhal tanıdığı – kim-
– Ağalar! – dedi və susdu. dir? nədir? haradır? Keçmişdir, yaxud
Birdən-birə vəzir Molla Pənahın o şeiri
təzədən onun fikrində səslənməyə başladı:
Elçin. Baş Mən cahan mülkündə mütləq doğru halət görmədim, gələcəkdir? – epizodlar da həmin epizod-
Hər nə gördüm, əyri gördüm, özgə babət görmədim… lara qarışırdı.
Və O, görünən o məkanda bütün bu
Və Hüseynqulu xan vəzir Molla gördüklərini görmək istəmirdi, ancaq bərpa
Pənahın şeirini güclə fikrindən qovub, olunan yaddaşı ONUN o şəffaf və çəkisiz
sükutu pozdu: varlığının istəklərindən asılı deyildi…
– Seçim yoxdur, tərəzinin bir gözündə
Sərdar Sisianovun zatımızı təhqir edən
şərtləridir, o biri gözündə camaatımızın
Hüseynqulu xan barmağı ilə Mahmud Bakının açarını Sərdar Sisianova təqdim
bəyi hədələyə-hədələyə: etməkdən başqa bir yol görmürəm…
– Yerində otur! – dedi və gözlərini yu- Camaatı və Bakını qorumağın başqa yolu
mub, elə bil məclis əhli üçün yox, özü- yoxdur… Ağır şərtlərdi, ancaq ümid yenə
özü üçün əlavə etdi: – Bitdi! rusların özünədi… Dəli Pyotrun zamanında
Məclis əhli başa düşdü ki, xan, nəhayət, ruslar gəlib Bakını aldılar, sonrası nə
qərarını bəyan edəcək – onsuz da, bu qə- oldu? Özləri çəkilib, çıxıb getdilər…
rarın nədən ibarət olacağını hamı bilirdi – Yekaterinanın qoşunları cəmi on il bundan
bu vaxt axundlardan biri özünü saxlaya qabaq Bakını götürdü, yadınızdadı də,
bilməyib, qəhərlənə-qəhərlənə: Sisianov da şəhərin rəisi oldu. Çox az
– Dinimiz əldən getdi… – dedi. keçdi, Yekaterina gorbagor oldu,
Bu sözlər və beləcə qəhərlənmə, elə Aleksandrın atası qoşunları geri çəkdi.
bil Mahmud bəyə Şərif bəyin ötkəmliyindən, İnşaallah, bəlkə, yenə o günü görərik ki,
Hüseynqulu xanın ona çımxırmasından ruslar rədd olub burdan çıxıb gedərlər.
daha artıq təsir etdi və o, əlini baldırına
Artıq yalnız sümükləri yox, bütün varlığı
38 çırpıb:
ağrıyan Hüseynqulu xan əyilib, taxtının
– Dünyada yüz minlərlə müsəlman böyründəki kiçik mizin üstündən ipək
2016 var! – dedi. – Sən öz millətinin dərdini qotazlı gümüş zınqırovu götürərək çaldı
çək! Millət dərdi nə üçün sizə bu qədər və bununla da, məşvərət sona yetdi.
yaddır, ay ağsaqqal?! Nə üçün ağzınızı
açıb, müsəlmanlıqdan danışırsız və millətin
dərdini yaddan çıxarırsız? Bizim millətimizin ***
dərdi, bəyəm, müsəlmanlığa yad bir şeydir, …ONUN yaddaşı bərpa olunurdu.
ay ağsaqqal!? Niyə bu dərdi unudursan? Və yaddaşı bərpa olunduqca da gö-
Niyə bu barədə fikirləşmirsən? rünən o məkandakı epizodlar bir-birini
əvəz edirdi.
Hüseynqulu xan bu dəfə, elə bil Mah- ONUN yaddaşının dibinə çökmüş və
mud bəyin dediklərini heç eşitmədi və oradan dirçəlməyə başlayan, hətta ONUN
kürkü çiynindən taxta salıb, ayağa yaddaşından kənar olan, ONUN bilavasitə
qalxaraq: şahidi olmadığı, ancaq nəyə görəsə gö-
rünən və ONUN da dərhal tanıdığı – kim-
– Ağalar! – dedi və susdu. dir? nədir? haradır? Keçmişdir, yaxud
Birdən-birə vəzir Molla Pənahın o şeiri
təzədən onun fikrində səslənməyə başladı:
Elçin. Baş Mən cahan mülkündə mütləq doğru halət görmədim, gələcəkdir? – epizodlar da həmin epizod-
Hər nə gördüm, əyri gördüm, özgə babət görmədim… lara qarışırdı.
Və O, görünən o məkanda bütün bu
Və Hüseynqulu xan vəzir Molla gördüklərini görmək istəmirdi, ancaq bərpa
Pənahın şeirini güclə fikrindən qovub, olunan yaddaşı ONUN o şəffaf və çəkisiz
sükutu pozdu: varlığının istəklərindən asılı deyildi…
– Seçim yoxdur, tərəzinin bir gözündə
Sərdar Sisianovun zatımızı təhqir edən
şərtləridir, o biri gözündə camaatımızın
