Page 22 - "Xəzər"

tәsәvvürünüzә gәlmәyәn çox az şeylәr qәdәr bayıra çıxmış qıpqırmızı dilini görüb,

söylәyә bilәrәm. gözlәdiyim kimi, anam ağlamaq әvәzinә

Qızının anadan olmasından on beş il gülәndә mәn bir az qorxdum vә göz yaşımı

sonra anamın bizә qardaş doğacağı heç boğmaqdan savayı çarәm qalmadı. Onu

kimin ağlına gәlmәzdi; çox arıq idi, hәlә bir dәfn elәyәndә keşiş don Manuel mәnimlә

belә dә vaxt keçmişdi. Arvadın qarnı tәsәlliverici söhbәt elәdi. Dediklәrinin

burnuna dәyirdi (çoxdan senyor Rafaellә çoxunu xatırlamıram, ancaq söhbәt axirәt

yaxınlığından şübhәlәnirdim), istәsәk dә, dünyasından, göylәrdәn, cәhәnnәmdәn,

istәmәsәk dә, öz müddәtindә ailәdә artım Mәryәm anadan, atamın xatirәsindәn

olacağı mәlumdu. Yazıq Marionun – gedirdi vә mәn deyәndә ki, atamı heç

qardaşımızı belә adlandırmışdıq – doğuşu xatırlamasaq yaxşıdı, don Manuel başımı

hәr cәhәtdәn bәxtsizlik vә narahatlıqla sığallayıb cavab verdi ki, ölüm insanı bir

müşahidә olundu: anamın qara-qışqırıq dünyadan o birinә, Tanrının dәrgahına

salması bir yana, hәlә atamın ölümüylә dә apardığına görә ölümә nifrәt elәyiriksә,

üst-üstә düşdü; әgәr belә faciәli olmasaydı, ölüm istәyir bundan da pis olsun. Əlbәttә,

soyuq başla düşünәndә buna gülmәk dә bunları başqa cür dedi, sözlәri әdalәtli vә

mümkündü. Mario dünyaya gәlәndә, atamı doğru idi, ancaq mәnim yazdığımdan elә dә

22 artıq iki gündü anbara salıb ağzını fәrqlәnmirdi. O gündәn don Manueli

2015 bağlamışdıq: onu qudurmuş it qapmışdı, görәndә tәzim elәyib әlini öpürdüm, ancaq
әvvәl elә bildik, xәstәlik ona yoluxmayıb, evlәnәndәn sonra arvadım dedi, belә şeylәr

ancaq sonra hamımızı ehtiyatlı olmağa elәyәndә qadına oxşayırsan vә aydın

vadar elәyәn isitmәyә tutuldu. Senyora mәsәlәdi ki, tәzim bununla da bitdi. Sonra

Enqrasiya dedi ki, onun baxışlarından anam eşitdim, don Manuel haqqımda deyib ki,

uşağı salacaq vә başqa çıxış yolu heç nәyә baxmayaraq, mәn peyin yığınında

olmadığından qonşuların kömәyilә – elә qızılgül kimi bir şeyәm vә Tanrı şahiddi, ilk

Kamilo Xose Sela. Paskual Duartenin ailәsi dişlәyirdi ki, kiminsә әli ağzına keçsә anda içimdә onu boğmaq istәyi oyandı;

qoparardı, – onu ehtiyatla anbara saldıq. sonra bu istәk tәdricәn yoxa çıxdı –

İndiyә qәdәr dә o dәqiqәlәri ağrı vә uşaqlıqdan tez qızıb, tez dә soyuyanam –

qorxuyla xatırlayıram... İlahi, onun nәhayәt, tamam unuduldu, üstәlik dә, onu

öhdәsindәn nә müsibәtlә gәlә bildik! Şir düzgün başa düşdüyümә әmin deyildim;

kimi nәrildәyirdi, and içirdi ki, hamımızı bәlkә, don Manuel, ümumiyyәtlә, heç nә

qıracaq, gözlәri dә alışıb-yanırdı, Allah demәmişdi – adamların boşboğazlığına fikir

imkan versә, öz andını yerinә yetirәrdi. İki vermәk lazım deyil, hәtta demiş olsa da,

gün tәpiklә anbarın qapısını sındırıb nәyi nәzәrdә tutduğunu hardan bilәsәn?!

bağırdı; mәcbur olub qapını şalbanla Bәlkә, heç mәnim başa düşdüyüm kimi

bәrkitmişdik vә anamın çığırtılarından deyil!

narahat olan Marionun gic kimi hürkәk Əgәr Mario bu mәşәqqәtli hәyatı tәrk

doğulması indi dә mәni tәәccüblәndirmir. elәyәndә ağlı olsaydı, şübhәsiz, bu

Atam o biri gün axşam susdu – kahinlәrin dünyadan bir o qәdәr dә razı getmәzdi. O

İsaya sitayişә gәlmә günüydü vә öldüyünü bizim aramızda az yaşadı, görünür, onu

fikirlәşib, onu anbardan sürüyüb çıxarmağa necә qohumlar gözlәdiyini hiss elәmişdi vә

gedәndә, üzündәki cәhәnnәm ifadәsi ilә cәnnәtin astanasında dayanan günahsız

döşәmәdә uzanmışdı. Meyitin qan körpәlәrin arasında olmağı seçdi. Tanrı

sağılmış bәrәlә qalan gözlәrini, yarıya şahiddi, o, düzgün yol seçdi – hәyatla