Page 24 - "Xəzər"
P. 24
O, öz otağında iki saatını keçirdi, ax- yacaq. Fikirləşdi ki, artıq qərar qəbul olunub,
2016 şamüstü isə vaporettoda1 çürüntü qoxusu ayağa qalxdı, ən yaxın dayanacaqda qondolaya
verən körfəzi gəzdi. Müqəddəs Mark mindi və kanalların alatoran labirintləriylə,
Tomas Mann. Venesiyada ölüm meydanında çay içdi və adəti üzrə küçələri gözəl, şirli, mərmər eyvanların altıyla, binaların
dolaşmağa yollandı. Bu dəfə gəzintisi özüylə sürüşkən künclərindən yayınaraq, suyun ayna-
həm əhvali-ruhiyyəsinə, həm də yaxın gələcək sında təsvirləri sayrışan, fasadında şirkət
üçün planlarına dəyişiklik gətirdi. lövhələri olan, görkəmlərindən qəmginlik yağan
sarayların yanından ötüb, Müqəddəs Mark
Küçələrdə boğucu, dözülməz isti vardı, meydanına tərəf üzdü. Bu yol ona asan başa
hava elə ağır idi ki, evlərdən, dükanlardan, gəlmədi, şüşə fabriklərinin və krujeva emalat-
aşxanalardan gələn iylər, yağlı dəm qoxusu, xanalarının təəssübkeşi olan qondolyer
buxar və sairə dağılmadan havada qalırdı. dayanıb, onu baxmağa, nəsə almağa
Papirosların tüstüsü də hərəkətsiz asılıb dur- həvəsləndirməyə çalışırdı. Venesiyanın şıltaq
muşdu, yalnız xeyli müddətdən sonra yayıl- gözəlliyi onu yenidən öz sehrinə salırdısa, bu
mağa başlayırdı. Dar səkilərdəki bashabas düşgün şahzadənin alverçi xisləti isə, əksinə
Aşenbaxı əyləndirmir, əksinə, əsəbiləşdirirdi. ayıldır, əsəbiləşdirirdi.
Nə qədər uzağa getsə, yalnız dəniz havasıyla
sirokkonun2 yarada bildiyi həm oyanma, həm Qayıdandan sonra, hələ naharadək hotel
də güc düşkünlüyü kimi iyrənc bir ovqat arta- inzibatçılarına elan etdi ki, gözlənilməz işlərinə
arta bütün vücudunu çulğayırdı. Bədənini görə, sabah səhər yola düşməlidir. Təəssüflərini
yapışqanlı tər bürüdü, artıq gözü görmürdü, bəyan edib, qəbzini yazdılar. O, nahar elədi
sinəsində bir sıxıntı vardı, canını gah isti, gah və bağa çıxan terrasdakı yellənən kresloda
soyuq sarırdı, gicgahlarında damarları oturub, bu bürkülü axşamını jurnalları oxumaqla
guppuldayırdı. Tünlük küçələrin bashabasından keçirdi. Yatmamışdan, bütün əşyalarını yığaraq,
canını qurtarmaq üçün, körpülərin üstüylə qablaşdırdı.
şəhərin yoxsul məhəllələrinə keçdi. Orda da
onu dilənçilər əldən saldı, kanalların ürəkbu- Gecə yaxşı yata bilmədi, çünki qarşıdakı
landıran buxarları boğdu. Kiçik bir meydanda, səfər onu narahat edirdi. Səhər pəncərəni
Venesiyanın dərinliklərində hələ də qalmış açanda, göy üzü elə əvvəlki kimi tutqun idi,
ecazkar və unudulmuş meydanların birində amma hava elə bil bir az təravətliydi və bu
fontan qırağında oturdu, alnının tərini sildi və vaxt ona bir peşmanlıq üz verdi. Deyəsən,
anladı: getmək lazımdır burdan. hotel rəhbərliyinə bəyanatı həddindən artıq
tələm-tələsik, səhv, əsəb gərginliyi və
Artıq ikinci dəfəydi anlayırdı ki, heç anlaqsızlıq içində atdığı bir addım idi. Əgər
şübhəsiz, bu şəhər belə havada ona yalnız bir qədər hövsələsini bassaydı, Venesiyanın
ziyan gətirir. İnad edərək, burda qalmaq səhv, havasına uyğunlaşmağa çalışsaydı, ya da
küləyin dəyişəcəyinə ümid bağlamaq mənasız havanın yaxşılaşmasını gözləsəydi, qismətinə
idi. Qərarı tez vermək gərəkdir. Evə bu dəqiqə indi tələsmək yerinə, səhərini dünənki kimi,
dönmək olmazdı. Nə yay evi, nə qış mənzili çimərlikdə keçirmək düşərdi. Amma artıq
onun gəlişinə hələ hazır deyildi. Axı dəniz, gecdir! İndi getməlidi və dünən istədiyini –
çimərlik yalnız burda deyil, bu murdar liman, istəməlidir. O geyindi və saat səkkizdə səhər
onun qızdırma gətirən buxarları olmayan yeməyi üçün aşağı endi.
başqa yerlər də tapılar. Xatırladı ki, Triyest
yaxınlığındakı bir kiçik dəniz kurortunu çox Bufetin kiçik zalında hələ heç kəs yox idi.
tərifləyirdilər. Niyə ora getməsin ki? Və təbii Oturub, sifarişini gözləyənədək bəzi müştərilər
ki, çox təcili, ləngimədən getmək lazımdı, də gəldi. Və artıq fincanı ağzına aparanda
yoxsa təzə yerə uyğunlaşmağa vaxtı qalma- gördü ki, polyak qızlar daimi müşayiətçiləri
olan mürəbbiyələriylə içəri girdilər. Təmkinli,
1vaporetto – Venesiyada adalar arasında işləyən ictimai nəqliyyat növü, teploxod
2sirokko – İtaliyada güclü cənub ya cənub-qərb küləyi
2016 şamüstü isə vaporettoda1 çürüntü qoxusu ayağa qalxdı, ən yaxın dayanacaqda qondolaya
verən körfəzi gəzdi. Müqəddəs Mark mindi və kanalların alatoran labirintləriylə,
Tomas Mann. Venesiyada ölüm meydanında çay içdi və adəti üzrə küçələri gözəl, şirli, mərmər eyvanların altıyla, binaların
dolaşmağa yollandı. Bu dəfə gəzintisi özüylə sürüşkən künclərindən yayınaraq, suyun ayna-
həm əhvali-ruhiyyəsinə, həm də yaxın gələcək sında təsvirləri sayrışan, fasadında şirkət
üçün planlarına dəyişiklik gətirdi. lövhələri olan, görkəmlərindən qəmginlik yağan
sarayların yanından ötüb, Müqəddəs Mark
Küçələrdə boğucu, dözülməz isti vardı, meydanına tərəf üzdü. Bu yol ona asan başa
hava elə ağır idi ki, evlərdən, dükanlardan, gəlmədi, şüşə fabriklərinin və krujeva emalat-
aşxanalardan gələn iylər, yağlı dəm qoxusu, xanalarının təəssübkeşi olan qondolyer
buxar və sairə dağılmadan havada qalırdı. dayanıb, onu baxmağa, nəsə almağa
Papirosların tüstüsü də hərəkətsiz asılıb dur- həvəsləndirməyə çalışırdı. Venesiyanın şıltaq
muşdu, yalnız xeyli müddətdən sonra yayıl- gözəlliyi onu yenidən öz sehrinə salırdısa, bu
mağa başlayırdı. Dar səkilərdəki bashabas düşgün şahzadənin alverçi xisləti isə, əksinə
Aşenbaxı əyləndirmir, əksinə, əsəbiləşdirirdi. ayıldır, əsəbiləşdirirdi.
Nə qədər uzağa getsə, yalnız dəniz havasıyla
sirokkonun2 yarada bildiyi həm oyanma, həm Qayıdandan sonra, hələ naharadək hotel
də güc düşkünlüyü kimi iyrənc bir ovqat arta- inzibatçılarına elan etdi ki, gözlənilməz işlərinə
arta bütün vücudunu çulğayırdı. Bədənini görə, sabah səhər yola düşməlidir. Təəssüflərini
yapışqanlı tər bürüdü, artıq gözü görmürdü, bəyan edib, qəbzini yazdılar. O, nahar elədi
sinəsində bir sıxıntı vardı, canını gah isti, gah və bağa çıxan terrasdakı yellənən kresloda
soyuq sarırdı, gicgahlarında damarları oturub, bu bürkülü axşamını jurnalları oxumaqla
guppuldayırdı. Tünlük küçələrin bashabasından keçirdi. Yatmamışdan, bütün əşyalarını yığaraq,
canını qurtarmaq üçün, körpülərin üstüylə qablaşdırdı.
şəhərin yoxsul məhəllələrinə keçdi. Orda da
onu dilənçilər əldən saldı, kanalların ürəkbu- Gecə yaxşı yata bilmədi, çünki qarşıdakı
landıran buxarları boğdu. Kiçik bir meydanda, səfər onu narahat edirdi. Səhər pəncərəni
Venesiyanın dərinliklərində hələ də qalmış açanda, göy üzü elə əvvəlki kimi tutqun idi,
ecazkar və unudulmuş meydanların birində amma hava elə bil bir az təravətliydi və bu
fontan qırağında oturdu, alnının tərini sildi və vaxt ona bir peşmanlıq üz verdi. Deyəsən,
anladı: getmək lazımdır burdan. hotel rəhbərliyinə bəyanatı həddindən artıq
tələm-tələsik, səhv, əsəb gərginliyi və
Artıq ikinci dəfəydi anlayırdı ki, heç anlaqsızlıq içində atdığı bir addım idi. Əgər
şübhəsiz, bu şəhər belə havada ona yalnız bir qədər hövsələsini bassaydı, Venesiyanın
ziyan gətirir. İnad edərək, burda qalmaq səhv, havasına uyğunlaşmağa çalışsaydı, ya da
küləyin dəyişəcəyinə ümid bağlamaq mənasız havanın yaxşılaşmasını gözləsəydi, qismətinə
idi. Qərarı tez vermək gərəkdir. Evə bu dəqiqə indi tələsmək yerinə, səhərini dünənki kimi,
dönmək olmazdı. Nə yay evi, nə qış mənzili çimərlikdə keçirmək düşərdi. Amma artıq
onun gəlişinə hələ hazır deyildi. Axı dəniz, gecdir! İndi getməlidi və dünən istədiyini –
çimərlik yalnız burda deyil, bu murdar liman, istəməlidir. O geyindi və saat səkkizdə səhər
onun qızdırma gətirən buxarları olmayan yeməyi üçün aşağı endi.
başqa yerlər də tapılar. Xatırladı ki, Triyest
yaxınlığındakı bir kiçik dəniz kurortunu çox Bufetin kiçik zalında hələ heç kəs yox idi.
tərifləyirdilər. Niyə ora getməsin ki? Və təbii Oturub, sifarişini gözləyənədək bəzi müştərilər
ki, çox təcili, ləngimədən getmək lazımdı, də gəldi. Və artıq fincanı ağzına aparanda
yoxsa təzə yerə uyğunlaşmağa vaxtı qalma- gördü ki, polyak qızlar daimi müşayiətçiləri
olan mürəbbiyələriylə içəri girdilər. Təmkinli,
1vaporetto – Venesiyada adalar arasında işləyən ictimai nəqliyyat növü, teploxod
2sirokko – İtaliyada güclü cənub ya cənub-qərb küləyi
