Page 90 - "Xəzər"
P. 90
yir; müvəkkil onların evinin yanından tez- dan sonra Akaki Akakiyeviçin müsibətinə

tez keçir, hər bazar günü kilsəyə gedib gülənlər də tapıldı, amma çoxu mütəəs-

ibadət eləyir; hamıyla xoş davranır, hiss sir olmuşdu. Dərhal onun üçün pul topla-

olunur ki, ürəyiyumşaq, rəhmdil adamdır. maq qərarına gəldilər, amma çox cüzi

Akaki Akakiyeviç qarının sözlərini din- məbləğ toplandı. Çünki son günlərdə mə-

lədikdən sonra ayağını sürüyə-sürüyə öz murlar əməlli-başlı xərcə düşmüşdülər –

otağına keçdi. Sabahı dirigözlü açdı – direktorun portretini və şöbə müdirinin

onun nə çəkdiyini, nələr hiss etdiyini sözlə təklifi ilə hansısa kitabı (müdirin dostu-

ifadə etmək çətindir. Bunu yalnız başqa- nun əsərini) almaq üçün xeyli pulun ba-

larının düşdüyü vəziyyəti təsəvvürünə gə- şından keçməli olmuşdular. Beləliklə, çox

tirənlər bilər. O, səhər tezdən müvəkkilin az pul toplandı. Akaki Akakiyeviçə ürəyi

yanına yollandı: dedilər ki, hələ yatır. Ge- yanan məmurlardan biri, heç olmasa, fay-

dib, saat onda gəldi: “yatır” – dedilər; sa- dalı məsləhətlə kömək etmək üçün dedi

at on birdə gələndə isə müvəkkil harasa ki, yaxşısı budur, o, kvartal nəzarətçisinə

çıxıb-getmişdi. Akaki Akakiyeviç nahar müraciət etməsin. Çünki rəhbərliyin gözünə

vaxtı gəldi, amma onu kandardan içəri girməyə çalışan nəzarətçi, bəlkə də, han-

90 buraxmaq istəmədilər – soruşdular ki, nə sı yollasa şineli tapacaq, amma bu halda

baş verib, onu buraya gətirən nədir, niyə Akaki Akakiyeviç şinelin ona məxsus ol-
2017 gəlib? Akaki Akakiyeviç ömründə ilk dəfə duğunu bildirən dəlil-sübut təqdim etmə-

iki ayağını bir başmağa dirəyib inad etdi. lidir. Әks halda, polis şineli ona qaytar-

Dedi ki, müvəkkillə şəxsən görüşməlidir, maycaq. Әn yaxşısı bir böyük adama

heç kəsin ixtiyarı yoxdur ona mane ol- ağız açmaqdır: bu böyük adam lazımi

sun, çünki departamentdən tapşırıqla gə- şəxslərlə əlaqə saxlayar, onlarla danışar,

lib, onu içəri buraxmasalar, şikayət edə- işi tezləşdirər. Әlacsız qalan Akaki Akaki-

cək, onda qoy özlərindən küssünlər. Mir- yeviç böyük adama minnətçi düşməyi qə-

zələr bu sözlərin müqabilində heç nə de- rara aldı. Bu böyük adam kim idi, hansı

məyə cəsarət etmədilər, onlardan biri işin yiyəsi idi – bunu hələ də bilən yoxdur.

müvəkkili çağırmağa getdi. Müvəkkil şi- Yalnız bir şey məlumdur ki, böyük adam

nelin qarət edilməsi haqqında əhvalatı lap təzəlikcə böyük adam olmuşdu, ona

qəribə qarşıladı. qədər kiçik adam idi. Doğrudur, başqala-

O, əsas məqama diqqət yetirmək əvə- rının vəzifəsinə, mövqeyinə baxanda onu

zinə, Akaki Akakiyeviçi sorğu-suala tut- elə indi də “böyük adam” saymaq olmaz-

Nikolay Qoqol. Şinel du: evə niyə gec qayıtdığını, hansısa əx- dı. Amma başqalarının xırda, əhəmiyyət-

laqsızlıq yuvasına baş çəkib-çəkmədiyini siz saydığı şeyləri öz gözündə böyüdən

soruşdu. Belə ki, şinelin məsələsinə ba- adamlar həmişə tapılır. Düzdür, haqqın-

xılıb-baxılmayacağını kəsdirə bilməyən da danışdığımız şəxsin özü də vacib

Akaki Akakiyeviç müvəkkilin yanından ta- adam olduğunu göstərmək və öz qiymə-

mamilə pərt olmuş halda çıxdı. O gün hə- tini artırmaq üçün əlindən gələni edirdi:

yatında ilk dəfə işə getmədi. Ertəsi gün məsələn, o, işə gələndə aşağı vəzifəli

idarəyə gələndə rəngi ağappaq idi, əy- məmurlar onu pilləkəndə qarşılamalı idi-

nindəki köhnə kapot əvvəlkindən də pis lər; birbaşa onun qəbuluna düşə bilməz-

gündəydi. Doğrudur, məsələdən hali olan- din, bunun üçün ciddi qaydalar qoyul-
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95