Page 94 - "Xəzər"

Öldükdən bir neçə gün sonra depar- dən alınan titulyar müşavirlər, hətta gizli

tamentin gözətçisi gəldi ki, bəs müdir müşavirlər belə, soyuqdan donur, azarla-

onun işə çıxmasını tələb edir. Amma bəlli yırdılar. Polisə göstəriş verilmişdi ki, nə-

səbəbdən əliboş qayıdıb məlumat verdi yin bahasına olursa-olsun, ölü ələ keçiril-

ki, o, daha gəlməyəcək. “Niyə? ” – sualı- məli, başqalarına dərs olsun deyə ciddi

na isə belə cavab verdi: “Belə də, o ölüb, şəkildə cəzalandırılmalıdır. Bir dəfə az

artıq dörd gündür ki, dəfn ediblər”. Belə- qala onu tutacaqdılar: Kiryuşkin döngə-

liklə, departamentdə Akaki Akakiyeviçin sindəki hansısa məhəllənin çörəkçisi ölünü

ölümündən xəbər tutdular. Ertəsi gün onun cinayət yerindəcə yaxalamışdı. O, istefa-

yerində artıq başqa məmur otururdu. Bu da olan hansısa fleytaçının friz şinelini çı-

məmur ondan xeyli hündür idi, özü də xartmaq istəyirmiş. Çörəkçi onun yaxa-

Akaki Akakiyeviçsayağı hərfləri muncuq sından yapışıb iki yoldaşını çağırır və on-

kimi düzmürdü, onun xətti əyri-üyrü idi. lara tapşırır ki, ölünü tutsunlar, özü isə

Kimin ağlına gələrdi ki, Akaki Akaki- bircə dəqiqəliyə, çəkməsinin boğazından

yeviçin hekayəti burada tamamlanmaya- tütün kisəsini çıxarmaq üçün aşağı əyilir –

caq, sanki yaşadığı məzmunsuz həyatın soyuqdan donmuş burnuna tütün çəkib,

94 əvəzinə, ölümündən sonra bir neçə gün bir az hallanmaq istəyirmiş. Amma,

əlavə, hay-küylü ömür sürəcək. İş belə görünür, tənbəkinin bərbad iyinə heç ölü
2017 gətirdi ki, gözlənilmədən, bizim sadə he- də dözə bilməyib. Belə ki, çörəkçi burnu-

kayətimiz fantastik sonluqla tamamlandı. nun sağ deşiyini tutub, sol deşiklə bir

Birdən-birə Peterburqu şayiələr başına çimdik tütünü içinə çəkmək istəyəndə, ölü

götürdü: danışırdılar ki, gecələr Kalinkin bərkdən elə asqırıb ki, üçünün də gözünə

körpüsü tərəflərdə məmur görkəmində bir tənbəki düşüb. Onlar gözlərini silənə qə-

ölü dolaşır; oğurlanmış hansısa şineli ax- dər ölü aradan çıxıb, izi-tozu da qalma-

tarır və rütbəsinə, vəzifəsinə məhəl qoy- yıb. Çörəkçi ilə yoldaşları mat-məəttəl qa-

madan, qarşısına çıxan hər kəsin şinelini lıblar – hətta özlərindən şübhələnməyə

əlindən alır. Özü də istər pişik və qunduz başlayıblar, fikirləşiblər ki, bəlkə, bunların

dərisindən, pambıqdan tikilmiş şinel ol- hamısı qarabasmadır. O vaxtdan bu ya-

sun, istərsə də, yenot, tülkü, ayı xəzin- na gözətçilərin və qarovulçuların gözü

dən şuba, bir sözlə, öz dərisini örtmək elə qorxub ki, diriləri belə tutmaqdan ehti-

üçün insanların istifadə etdiyi hər cür də- yat edir, yalnız uzaqdan qışqır-bağır sal-

ri və xəzləri özünün oğurlanmış şineli sa- maqla kifayətlənirlər: “Ey, öz yolunla get”.

Nikolay Qoqol. Şinel yır və ağına-bozuna baxmadan, adam- Odur ki, ölü məmur artıq Kalinkin

lardan çəkib alır. Departamentdə işləyən körpüsündən o tərəflərə də ayaq açıb,

məmurlardan biri ölünü öz gözləri ilə qorxaq, ağciyər adamlar rahatlıqlarını ta-

görüb, sən demə, bu, Akaki Akakiyeviç mam itiriblər.

imiş. Məmur onu tanısa da, bərk qorxuya Bu olmuş hadisənin az qala fantastik

düşüb, dabanına tüpürüb qaçmağa baş- şəklə düşməsinin səbəbkarı – böyük ada-

layıb, ona görə də ona yaxşı-yaxşı baxa mı yaddan çıxarmaq doğru olmaz. Hər

bilməyib. Yalnız uzaqdan ölünün ona bar- şeydən əvvəl, həqiqət naminə deməliyik

maq silkələdiyini görüb. Şikayətlər, giley- ki, üzü danlanmış fağır Akaki Akakiyeviç

güzar baş alıb gedirdi. Gecələr şineli əlin- çıxıb gedəndən sonra böyük adam peş-