Page 25 - "Xəzər"
P. 25
uşdular. Danışacağım əhvalatın fo- Sonrakı hadisələr atamın güman elə- 25
nunda hansı əməliyyatdan söz gedəcəyi- diyindən də artıq sınağa məruz qaldığını 2017
ni dəqiqləşdirmək mənə yaraşmaz, an- göstərir. Hər şeydən əvvəl, Generalı canlı
caq siz o saat biləcəksiniz, çünki həmin surətdə görəndə ona hörmət, rəğbət hiss Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar
əməliyyat böyük narazılıq doğurmuş, hər- edəcəyinə, həmin insana qarşı onda əmə-
bi münaqişə barədə mübahisələri xeyli lə gəlmiş mənfi rəyin dəyişəcəyinə olan
artırmışdı. Әməliyyatı keçirən generalın ümidi puç olmuşdu. General kök, çirkin
istefaya göndərilməsi, hətta məhkəməyə kişi idi; ədalarında zəriflikdən əsər-əla-
verilməsi barədə çağırışlar eşidilməyə mət yoxdu, danışanda isə hər şeyi hərbi
başlamışdı, ancaq ordu onu müdafiə etdi dillə izah etməyə çalışırdı. Әn pisi o idi ki,
və hərbi yürüşü sona çatdırmasına imkan kamerdineri xəstələndiyinə görə bu cə-
verdilər. Az məlum olan başqa şeydir – Cə- nab tək gəlmişdi. Başqa bir qonaq da
nubi Afrikadakı hərbi yürüşün sonunda xidmətçisiz gəldiyindən, qəribə vəziyyət
həmin generalı səssiz-küysüz istefaya yaranmışdı: kimi qonaqlardan hansına
göndərdilər, sonra o, Cənubi Afrikadan ti- kamerdiner, kimi adi lakey təklif etsinlər?
carət yükdaşımaları ilə məşğul olan fir- Sahibin necə vəziyyətə düşdüyünü anla-
maya işə düzəldi. Bunları ona görə danı- yan atam Generala xidmət etməyi boy-
şıram ki, bur müharibəsindən on il sonra, nuna götürür və beləcə, düz dörd gün nif-
yəni itkinin ağrısı təzə-təzə qaysaq bağla- rət etdiyi adamın xidmətində durmalı olur.
mağa başlayanda mister Con Silvers ata- General isə atamın hisslərini qətiyyən
mı öz kabinetinə çağırıb həmin şəxsin – duymur, imkan düşən kimi müharibədəki
onu sadəcə “General” adlandıracağam – qəhrəmanlıqlarından dəm vurur – mə-
bir neçə günlüyə qonaq gələcəyini və lumdur ki, öz yataq otaqlarında kamerdi-
böyük qəbulda iştirak edəcəyini bildirir; nerlə tək qalanda hərbçi centlmenlərin
zati-aliləri bu qəbulda onunla əlverişli bir çoxunun adəti belədir. Buna baxmaya-
ticarət sövdələşməsinə razılaşacağına raq, atam öz hisslərini elə bacarıqla giz-
ümid eləyirdi. Mister Silvers atamın Ge- lədir, vəzifəsini elə peşəkarlıqla yerinə
neralla necə qarşılaşacağından narahat yetirir ki, General gedəndə mister Con
idi, ona görə məxsusi çağırmışdı ki, Ge- Stivensi həsəd aparılası eşikağasına görə
neralın evdə olacağı bir neçə gündə mə- təbrik edir və minnətdarlıq üçün böyük
zuniyyətə getməsini təklif eləsin. məbləğdə çaypulu verir. Atam fikirləşmə-
dən həmin pulun xeyriyyə məqsədləri
Atam, təbii ki, Generala bütün varlı- üçün xərclənməsini sahibindən xahiş edir.
ğıyla nifrət eləyirdi; ancaq sahibinin o
vaxtkı işgüzar təşəbbüslərinin uğurlu alın- Güman edirəm, razılaşarsınız ki, hər
masının qəbulun yaxşı təşkilindən asılı iki epizodda – hər ikisini yoxlamışam və
olduğunu da başa düşürdü, on səkkiz qo- doğru olduqlarını təsdiqləyirəm – atam
nağın gələcəyi gözlənildiyindən, bu, elə Heys Cəmiyyətinin “tutduğu vəzifəyə ca-
də asan məsələ deyildi. Ona görə atam vab verən ləyaqət” adlandırdığını nəinki
hissləriylə hesablaşdıqları üçün minnət- nümayiş, həm də təcəssüm etdirir. Ata-
darlıq eləyir, ancaq mister Silversi əmin mın təsvir etdiyimiz vəziyyətlərdə özünü
edir ki, xidmət, həmişəki kimi, ən yüksək necə apardığını düşünsək və onu, peşə
səviyyədə olacaq. ustalığını önə çəkən, tutaq ki, mister Cek
nunda hansı əməliyyatdan söz gedəcəyi- diyindən də artıq sınağa məruz qaldığını 2017
ni dəqiqləşdirmək mənə yaraşmaz, an- göstərir. Hər şeydən əvvəl, Generalı canlı
caq siz o saat biləcəksiniz, çünki həmin surətdə görəndə ona hörmət, rəğbət hiss Kazuo İsiquro. O günlərdən qalanlar
əməliyyat böyük narazılıq doğurmuş, hər- edəcəyinə, həmin insana qarşı onda əmə-
bi münaqişə barədə mübahisələri xeyli lə gəlmiş mənfi rəyin dəyişəcəyinə olan
artırmışdı. Әməliyyatı keçirən generalın ümidi puç olmuşdu. General kök, çirkin
istefaya göndərilməsi, hətta məhkəməyə kişi idi; ədalarında zəriflikdən əsər-əla-
verilməsi barədə çağırışlar eşidilməyə mət yoxdu, danışanda isə hər şeyi hərbi
başlamışdı, ancaq ordu onu müdafiə etdi dillə izah etməyə çalışırdı. Әn pisi o idi ki,
və hərbi yürüşü sona çatdırmasına imkan kamerdineri xəstələndiyinə görə bu cə-
verdilər. Az məlum olan başqa şeydir – Cə- nab tək gəlmişdi. Başqa bir qonaq da
nubi Afrikadakı hərbi yürüşün sonunda xidmətçisiz gəldiyindən, qəribə vəziyyət
həmin generalı səssiz-küysüz istefaya yaranmışdı: kimi qonaqlardan hansına
göndərdilər, sonra o, Cənubi Afrikadan ti- kamerdiner, kimi adi lakey təklif etsinlər?
carət yükdaşımaları ilə məşğul olan fir- Sahibin necə vəziyyətə düşdüyünü anla-
maya işə düzəldi. Bunları ona görə danı- yan atam Generala xidmət etməyi boy-
şıram ki, bur müharibəsindən on il sonra, nuna götürür və beləcə, düz dörd gün nif-
yəni itkinin ağrısı təzə-təzə qaysaq bağla- rət etdiyi adamın xidmətində durmalı olur.
mağa başlayanda mister Con Silvers ata- General isə atamın hisslərini qətiyyən
mı öz kabinetinə çağırıb həmin şəxsin – duymur, imkan düşən kimi müharibədəki
onu sadəcə “General” adlandıracağam – qəhrəmanlıqlarından dəm vurur – mə-
bir neçə günlüyə qonaq gələcəyini və lumdur ki, öz yataq otaqlarında kamerdi-
böyük qəbulda iştirak edəcəyini bildirir; nerlə tək qalanda hərbçi centlmenlərin
zati-aliləri bu qəbulda onunla əlverişli bir çoxunun adəti belədir. Buna baxmaya-
ticarət sövdələşməsinə razılaşacağına raq, atam öz hisslərini elə bacarıqla giz-
ümid eləyirdi. Mister Silvers atamın Ge- lədir, vəzifəsini elə peşəkarlıqla yerinə
neralla necə qarşılaşacağından narahat yetirir ki, General gedəndə mister Con
idi, ona görə məxsusi çağırmışdı ki, Ge- Stivensi həsəd aparılası eşikağasına görə
neralın evdə olacağı bir neçə gündə mə- təbrik edir və minnətdarlıq üçün böyük
zuniyyətə getməsini təklif eləsin. məbləğdə çaypulu verir. Atam fikirləşmə-
dən həmin pulun xeyriyyə məqsədləri
Atam, təbii ki, Generala bütün varlı- üçün xərclənməsini sahibindən xahiş edir.
ğıyla nifrət eləyirdi; ancaq sahibinin o
vaxtkı işgüzar təşəbbüslərinin uğurlu alın- Güman edirəm, razılaşarsınız ki, hər
masının qəbulun yaxşı təşkilindən asılı iki epizodda – hər ikisini yoxlamışam və
olduğunu da başa düşürdü, on səkkiz qo- doğru olduqlarını təsdiqləyirəm – atam
nağın gələcəyi gözlənildiyindən, bu, elə Heys Cəmiyyətinin “tutduğu vəzifəyə ca-
də asan məsələ deyildi. Ona görə atam vab verən ləyaqət” adlandırdığını nəinki
hissləriylə hesablaşdıqları üçün minnət- nümayiş, həm də təcəssüm etdirir. Ata-
darlıq eləyir, ancaq mister Silversi əmin mın təsvir etdiyimiz vəziyyətlərdə özünü
edir ki, xidmət, həmişəki kimi, ən yüksək necə apardığını düşünsək və onu, peşə
səviyyədə olacaq. ustalığını önə çəkən, tutaq ki, mister Cek