Page 224 - "Xəzər"
P. 224
götürülür və başa düşürük ki, dəniz sahi- ünlü Hollivud ulduzunu bu rola dəvət
lindəki Elsinor sarayı, Klavdinin tacı, Gert- edəndə onun gənclərin kumiri olmasını
rudanın hörükləri, Poloninin papağı belə nəzərə almış və öz ehtimalında yanılma-
olub. Hamletin atasını sərdabədə bu qay- mışdı. Gibson bu rolla 90-cı illər gəncləri-
dada dəfn ediblər. Orta əsr kral sarayın- ni klassikaya yenidən baxmaq üçün kino-
da eyş-işrət məclisləri bu sayaq qurulub. teatrlara qaytardı. Onun Hamleti bu gün
Hamlet ölüm-qalım monoloqunu sərda- də aşılmaz zirvə olaraq qalır.
bədə söyləyib, kitabı saray kitabxanasın- Təsadüfi deyil ki, bu filmdən sonra
da oxuyub, Ofeliya adi, balaca, həm də “Hamlet”in ənənəvi üslubda ekranlaşdı-
sevimli qızcığaz olub. O, nə Olivyenin fil- rılması xeyli zəiflədi. Şimal şahzadəsinin
mindəki kimi şəkil, nə də Kozintsevin fil- filmoqrafiyasında postmodernist dövr baş-
mindəki sayaq mələk yox, insandır – sa- layırdı. 1990-cı ildə ingilis rejissoru Tom
ray müşavirinin qızıdır... Stoppardın postmodernist yanaşma əsa-
Olivyenin oynadığı, Freyd və Sartrın sında çəkdiyi, ikinci dərəcəli personajları
Hamletidir, Smoktunovskinin ifasında o, baş qəhrəmana çevirdiyi “Rozenkrants
Şekspirə, Mel Gibsonda isə tarixi Hamle- və Gildenstern ölüdür” filminin maraqla
224 tin özünə çatır. Bu Hamletlə tamaşaçı qarşılanması, 1996-cı ildə yenə də ingilis
qarşısında sarışınsaçlı, göygözlü, fiziki rejissoru Kennet Brananın ənənəvi üslub-
2017 cəhətdən güclü, qaynar ehtiraslarla ya- da çəkdiyi “Hamlet” filminə soyuq müna-
sibət də bunu göstərirdi.
Ayaz Salayev: – Zefirellinin 1990-cı
ildə çəkdiyi filmə çoxdan baxmışam. İkin-
Hamletin əbədi müəmması və ya sənətin yeddinci möcüzəsi ci Dünya müharibəsindən sonra Avropa-
da yaranan yeni nəsil öz atalarının də-
yərlərinə “yox” dedi. Yəni dedilər ki, siz
Almaniyadan tutmuş, Sibirə qədər ölüm
düşərgələri yaratdınız. Odur ki, öz dəyər-
lərinizi bizə sırıya bilməyəcəksiniz. Biz
bunu qəbul etməyəcəyik. Bu yeni nəsil
öz hərəkatını yaratdı. Bu hərəkatın hippi-
ləri “Bitlz” qrupu oldu. Bu nəsil bütün klas-
sik əsərləri özününküləşdirmək, onlara öz
prizmasından yanaşmaq istədi. Bu nəsil
hər şeyə özünə uyğun yozum verdi. Zefi-
rellinin “Romeo və Cülyetta” əsərində də
bu detal qorunmuşdu. O cümlədən rejis-
sor bu ənənəsini Mel Gibsonun iştirak et-
diyi “Hamlet”ə də gətirdi.
şayan şahzadə canlanır. Gibsonda şəkil – “Hamlet”dəki aşırı pafos sosial
də, ruh da, üstəlik, cisim də var. Rejissor gerçəkliyin, ziddiyyətlərin, mənəvi aşın-
maların çatdırılmasına nə qədər mane
oldu?
lindəki Elsinor sarayı, Klavdinin tacı, Gert- edəndə onun gənclərin kumiri olmasını
rudanın hörükləri, Poloninin papağı belə nəzərə almış və öz ehtimalında yanılma-
olub. Hamletin atasını sərdabədə bu qay- mışdı. Gibson bu rolla 90-cı illər gəncləri-
dada dəfn ediblər. Orta əsr kral sarayın- ni klassikaya yenidən baxmaq üçün kino-
da eyş-işrət məclisləri bu sayaq qurulub. teatrlara qaytardı. Onun Hamleti bu gün
Hamlet ölüm-qalım monoloqunu sərda- də aşılmaz zirvə olaraq qalır.
bədə söyləyib, kitabı saray kitabxanasın- Təsadüfi deyil ki, bu filmdən sonra
da oxuyub, Ofeliya adi, balaca, həm də “Hamlet”in ənənəvi üslubda ekranlaşdı-
sevimli qızcığaz olub. O, nə Olivyenin fil- rılması xeyli zəiflədi. Şimal şahzadəsinin
mindəki kimi şəkil, nə də Kozintsevin fil- filmoqrafiyasında postmodernist dövr baş-
mindəki sayaq mələk yox, insandır – sa- layırdı. 1990-cı ildə ingilis rejissoru Tom
ray müşavirinin qızıdır... Stoppardın postmodernist yanaşma əsa-
Olivyenin oynadığı, Freyd və Sartrın sında çəkdiyi, ikinci dərəcəli personajları
Hamletidir, Smoktunovskinin ifasında o, baş qəhrəmana çevirdiyi “Rozenkrants
Şekspirə, Mel Gibsonda isə tarixi Hamle- və Gildenstern ölüdür” filminin maraqla
224 tin özünə çatır. Bu Hamletlə tamaşaçı qarşılanması, 1996-cı ildə yenə də ingilis
qarşısında sarışınsaçlı, göygözlü, fiziki rejissoru Kennet Brananın ənənəvi üslub-
2017 cəhətdən güclü, qaynar ehtiraslarla ya- da çəkdiyi “Hamlet” filminə soyuq müna-
sibət də bunu göstərirdi.
Ayaz Salayev: – Zefirellinin 1990-cı
ildə çəkdiyi filmə çoxdan baxmışam. İkin-
Hamletin əbədi müəmması və ya sənətin yeddinci möcüzəsi ci Dünya müharibəsindən sonra Avropa-
da yaranan yeni nəsil öz atalarının də-
yərlərinə “yox” dedi. Yəni dedilər ki, siz
Almaniyadan tutmuş, Sibirə qədər ölüm
düşərgələri yaratdınız. Odur ki, öz dəyər-
lərinizi bizə sırıya bilməyəcəksiniz. Biz
bunu qəbul etməyəcəyik. Bu yeni nəsil
öz hərəkatını yaratdı. Bu hərəkatın hippi-
ləri “Bitlz” qrupu oldu. Bu nəsil bütün klas-
sik əsərləri özününküləşdirmək, onlara öz
prizmasından yanaşmaq istədi. Bu nəsil
hər şeyə özünə uyğun yozum verdi. Zefi-
rellinin “Romeo və Cülyetta” əsərində də
bu detal qorunmuşdu. O cümlədən rejis-
sor bu ənənəsini Mel Gibsonun iştirak et-
diyi “Hamlet”ə də gətirdi.
şayan şahzadə canlanır. Gibsonda şəkil – “Hamlet”dəki aşırı pafos sosial
də, ruh da, üstəlik, cisim də var. Rejissor gerçəkliyin, ziddiyyətlərin, mənəvi aşın-
maların çatdırılmasına nə qədər mane
oldu?